Jugosllavia e parë u krijua pas gërmadhave të Luftës së Parë Botërore (1918-1941). Pasqyra heterogjene nuk mundi të ndërtojë një shtet stabil. Gjithashtu në pjesën e dytë të Jugosllavisë (1943-1991) dështoi me problemin e integrimit të padhunshëm, shkruan prestigjiozja zvicerane “NZZ”.
Para njëqind vjetësh, 1 dhjetor 1918 u krijua shteti i Jugosllavisë. Por askush nuk e feston këtë datë nga territori i së cilës lindën shtatë shtete të reja përcjell foldrejt.com. Në vend të saj shtatë shtetet festojnë lindjen e tyre pas viteve 90-të, përcjell foldrejt.com.
Mbretëria SKS (serbe, kroate, sllovene) e cila ekzistoi me këtë emër deri 1929 nuk përfshinte shqiptarët, malazezët dhe deri diku maqedonasit dhe banorët e Sanxhakut dhe Vojvodinës.
Përveç aspektit etnik, territori i gjërë jugosllav kishte kaluar periudha të ndryshme pushtimesh dhe kulturore – qoftë nga austro-hungarezët dhe osmanët, por me periudha të gjata edhe nga venecianët. Poashtu, pavarësisht se shumica flisnin sllavisht, banorët ishin heterogjenë në religjion.
Ideja për një shtet të përbashkët sllav lindi prej në fillim të shekullit të XIX, megjithatë nacionalizmat dhe cetralizmi serb e dështuan këtë projekt.
Titoja me ndihmën e internacionalizmit arriti fillimisht ta krijojë idenë e pan-sllavizimit, bile për pak të aneksonte edhe Shqipërinë. Prishja me Stalinin, solli njëherësh edhe shpëtimin e Shqipërisë nga aneksimi Jugosllav. Kjo e fundit, gjithsesi, arriti të zhvillojë një ekonomi stabile dhe disi më të lirë nga vendet tjera komuniste, falë themelimit të Bllokut të Shteteve të Painkuadruarve.
Me vdekjen e Titos, shpërthyen antagonizmat dhe kërkesat e pangopura serbe. Sllobodan Miloshevici kërkonte që të bashkojë gjithë serbët në një shtet. Kjo solli shpërbërjen e dhunshme të Jugosllavisë. Sot sllavët e jugut janë më të ndarë se asnjëherë më parë.
Përçarja sllave, ndërthorazi forcon shqiptarët – por a jemi ne të gatshëm të bashkohemi dhe të duam më shumë njëri-tjetrin?/Foldrejt.com
