Indonezia është një komb me më shumë se 10,000 ishuj, kështu që furnizimi i të gjithë vendit me energji elektrike është një sfidë e madhe.
Më shumë se një milion njerëz nuk janë të lidhur fare me rrjetin elektrik, shkruan BBC, përcjell Fol Drejt.
“Ata njerëz që nuk kanë energji elektrike jetojnë në ishuj të largët, kështu që në këtë situatë është e vështirë të lidhësh një kabllo me ta dhe është e vështirë të instalosh zgjidhje të tjera të shtrenjta si turbinat e erës,” thotë Luofeng Huang, një pedagog në inxhinieri mekanike. në Universitetin Cranfield.
Energjia diellore është një opsion për t’u siguruar atyre ishuj me energji. Është bërë shumë më e lirë në dekadat e fundit – Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë (IEA) thotë se po bëhet opsioni më i lirë për termocentralet e reja.
Por fermat diellore zënë shumë hapësirë - hapësirë që mund të përdoret më mirë për banim, bujqësi dhe biznes.
Kështu, shkencëtarët dhe inxhinierët po punojnë në mënyra për të instaluar panele diellore në sipërfaqen e oqeanit, duke siguruar energji për ata që jetojnë në breg aty pranë.
“Diellor lundrues është shumë i përshtatshëm sepse mund të vendoset vetëm mbi ujë, dhe nëse keni nevojë për më shumë energji elektrike, mund të vendosni më shumë panele diellore,” thotë zoti Huang.
Dielli lundrues është tashmë në përdorim në një numër vendesh anembanë botës, por në liqene dhe jo në det.
Arsyeja është e qartë: valët lehtë mund të kënetojnë dhe dëmtojnë panelet diellore.
Por kërkimet dhe testimet janë duke u zhvilluar për të gjetur mënyra për të mbajtur panelet diellore të paprekura dhe për të punuar në ujë të ashpër.
Kompania holandeze-norvegjeze SolarDuck, për shembull, po punon me kompaninë gjermane të energjisë RWE për të ndërtuar një central diellor lundrues në një fermë me erë të Detit të Veriut.
Kompania thotë se do të jetë impianti më i madh diellor lundrues në det të hapur në botë, me kapacitet për të fuqizuar disa qindra shtëpi.
Panelet diellore do të vendosen në platforma të ngritura disa metra mbi sipërfaqen e oqeanit. Impianti, që do të funksionojë në vitin 2026, do të përdorë kabllot ekzistuese për fermën e erës për të dërguar energjinë elektrike në breg.
Ndërkohë, Ocean Sun ka zhvilluar një platformë lundruese, ku panelet diellore mbështeten në një bazë e cila përkulet ndërsa valët kalojnë poshtë.
“Ai ka efektin që i zbut valët dhe parandalon thyerjen e valëve,” thotë themeluesi dhe shefi ekzekutiv Borge Bjorneklett.
Ai thotë se duke qenë se panelet shtrihen plotësisht, forcat që veprojnë mbi to janë pakësuar. Duke qenë pranë ujit të detit ftohen edhe qelizat, gjë që përmirëson performancën e tyre.
Të dy Ocean Sun dhe SolarDuck po shikojnë vendosjen e fermave diellore së bashku me turbinat e erës, të cilat do të qetësojnë rrjedhën e energjisë elektrike kur era nuk po fryn.
Huang argumenton se të dyja këto qasje kanë dobësi. Duke ngritur panelet mbi sipërfaqen e detit, sistemi i SolarDuck mund të jetë një zgjidhje më e shtrenjtë.
“Nëse e ngrini atë, keni nevojë për një mbështetje shumë të fortë, kështu që thjesht do të kushtojë shumë para,” thotë ai.
Kur iu ofrua një shans për t’iu përgjigjur kësaj, SolarDuck nuk u përgjigj.
Sa i përket sistemit Ocean Sun, zoti Huang nuk është i bindur se qasja do të mbrojë mjaftueshëm panelet nga dëmtimi i valëve.
Z. Bjorneklett pranon se sistemi i kompanisë së tij mund të mos jetë i përshtatshëm për Detin e Veriut me valët e tij 30ft (9m). Por ai thotë se sistemi i ka mbijetuar tajfunëve të kategorisë katër gjatë një testi në një rezervuar.
“Ne besojmë se lokacionet pranë bregut, me shtete më të mira detare, janë më tërheqëse,” thotë ai.
Ekipi i zotit Huang në Universitetin Cranfield po punon për një impiant diellor alternativ në det të hapur, i cili ai thotë se do të jetë i fuqishëm dhe i lirë.
Me partnerë akademikë dhe tregtarë në Indonezi, ata shpresojnë të kenë një sistem demonstrimi në Oqeanin Indian në 12 muaj.
I quajtur Solar2Wave, ai do të ketë një valëzues lundrues në rrjedhën e sipërme të paneleve diellore që, thotë zoti Huang, ka efektin e reduktimit të lartësisë së valës me rreth 90%.
Valët e reduktuara më pas udhëtojnë nëpër një zonë tampon – një zonë e vogël e mbyllur me ujë – e cila redukton më tej fuqinë e valës përpara se të godasë vetë panelet diellore.
Çelësi do të jetë mbajtja e lirë e valës: “Çdo dëmtim do të jetë në pjesën e valës, e cila është e lirë dhe shumë e lehtë për t’u zëvendësuar dhe mirëmbajtur,” thotë zoti Huang.
Ndërsa kostot e instalimit dhe mirëmbajtjes së çdo ferme diellore oqeanike do të jenë të larta, ferma të tilla, në shumë raste, do të jenë e vetmja mënyrë për të furnizuar energji të rinovueshme në disa pjesë të botës me popullsi të dendur.
“Për shembull, në Singapor kostoja e tokës është shumë e lartë dhe ata tashmë kanë shfrytëzuar pjesën më të madhe të sipërfaqes së çatisë së tyre,” thotë z. Bjorneklett.
“Nëse ata mund të përdorin sipërfaqen e oqeanit jashtë Singaporit, kjo është në fakt mënyra e vetme për të siguruar energji të rinovueshme të përballueshme, dhe ka një situatë të ngjashme edhe në pjesë të tjera të mëdha të Azisë Juglindore.”
Fermat diellore madje mund të vendosen larg në det ku mund të shërbejnë si pika karburanti për anijet elektrike.
Padyshim që ka shumë potencial,” thotë Luofeng Huang i Cranfield. “Të gjithë duan ta zgjidhin këtë, kështu që ne po punojmë shumë dhe është si një konkurs për të parë se kush mund të sjellë dizajnin e parë të suksesshëm.”/FolDrejt/
