Mohammed bin Salman ka shtuar përpjekjet për të frenuar Iranin përmes luftës në Jemen dhe bllokadës së vendosur ndaj Katarit.
Agjencia amerikane Bloomberg ka botuar një artikull analitik në të cilin autori Bobby Ghosh thotë se Mohammed bin Salman nuk është më i nevojshëm dhe se mundet edhe pa të. Autori shpjegon se Bin Salman filloi luftën në Jemen dhe bllokoi Katarin për të ndarë botën arabe dhe për të shkarkuar burimet e saj ushtarake dhe politike, pikërisht kur uniteti kundër kërcënimit iranian ishte më i rëndësishmi. Ekziston edhe vrasja e gazetarit Khashoggija, i cili, siç tha sekretari i mbrojtjes i SHBA-së Jim Mattis në Manama muajin e kaluar, “ka dëmtuar stabilitetin rajonal”.
Ghosh thekson se Arabia Saudite llogariste në mbështetjen e disa shteteve arabe pas vrasjes së Jamal Khashoggit, duke shtuar se disa zyrtarë fshehurazi shpresonin se dënimi ndërkombëtar i këtij krimi do të frenonte autoritetin e Bin Salman, sundimtarit të vërtetë në vend.
Vrasja e Jamal Khashoggit
Autori thekson se princi është dobësuar politikisht nga sondazhet lidhur me vrasjen e gazetarit Khashoggi, me atë që disa udhëheqës më të fuqishëm të rajonit, si kryeministri izraelit Benjamin Netanjahu dhe presidenti egjiptian Abdel Fatah al-Sisi, u përpoqën në heshtje të ushtrojnë presion në administratën Trump për mbështetje ndaj Bin Selmanit.
Ai shton se argumenti i Netanyahu dhe Al-Sisi është se mbijetesa e Bin Salman në pushtet konsiderohet e rëndësishme për stabilitetin e Arabisë Saudite dhe shtypjen e Iranit, që është qëllimi kryesor i SHBA dhe Izraelit në rajon.
Autori beson se ka arsye që shtyjnë SHBA-të dhe të tjerët për të mbështetur Bin Salmanin, veçanërisht nëse hap hetimin për vrasjen e Khashoggit, fillon reformat dhe ndalon luftën në Jemen. Megjithatë, stabiliteti nuk është domosdoshmërisht në një nga këto arsye. Ai shpjegon se stabiliteti në këtë kontekst është vetëm një justifikim i dobët që përdoret për të mbështetur tiranët e Lindjes së Mesme për dekada të tëra.
Ai thekson se ky justifikim është përdor edhe në të kaluarën rrallë herë për mbrojtjen e sundimtarit saudit, dhe atë për arsye të mira. Stabiliteti është në të vërtetë argumenti më i fortë në duart e dinastisë sunduese. Familja mbretërore ka sunduar Arabinë Saudite bashkëkohore që nga viti 1932 dhe qeveria përgjithësisht është transferuar pa probleme nga një sundimtar në tjetrin. Ajo shton se Arabia Saudite ka arritur të kapërcejë të gjitha llojet e tërmeteve politike, nga përpjekja për t’u zënë në sfidat e Islamit politik. Ajo madje kapërceu efektin destabilizues të Revolucionit iranian të vitit 1979 dhe sulmin në Xhaminë e Madhe në Mekë në të njëjtin vit.
Arsyetimet dhe përgënjeshtrimet
Autori thotë se e befason justifikimi i Al Sisit në lidhje me stabilitetin e Arabisë Saudite në mbështetjen e Bin Selman, për shkak se presidenti egjiptian ndoshta mendon se ai detyrohet ndaj sundimtarëve sauditë për shkak të mbështetjes që treguan me rastin e grushtit ushtarak ndaj shtetit të tij në vitin 2013 që e solli atë në pushtet. Nën sundimin e përgjithshëm, Egjipti është bërë ekonomikisht më shumë i varur nga Arabia Saudite. Al Sisi gjithashtu mbështeti fuqimisht aventurat e princërve sauditë në rajon, përfshirë luftën e Jemenit dhe bllokadën e Katarit.
Ai thekson se Arabia Saudite dhe Izraeli ndihen të kërcënuar nga ndikimi i Iranit në rajon, por thotë se kjo nuk e justifikon qëndrimin e Netanyahut në mbështetjen e Bin Salmanit. Realizimi i qëllimeve izraelite nuk varen nga princi, sepse frika e Iranit është institucionale, jo individuale.
Ghosh shton se ka një tjetër arsye pse Izraeli nuk ka nevojë për Bin Salmanin, duke shpjeguar se Netanyahu përmbushi me sukses mardhëniet me zyrtarët në rajon dhe krijoi marrëdhënieve të reja që nuk varen në mbështetjen amerikane ndaj princit saudit.
Në fund, ai arrin në përfundimin se administrata Trump, kur vendosi nëse do të mbështeste Bin Salmanin, duhet të kishte dëgjuar më shumë sekretarin e tij të mbrojtjes dhe më pak Izraelit dhe Egjiptit sepse stabiliteti i Arabisë Saudite dhe shtypja e Iranit nuk varen nga princi saudit.
