Një ndër ngjarjet më të rëndësishme të javës së kaluar ishte krijimi i ushtrisë së Kosovës, që përveç që ka marrë jehonë ndërkombëtare, e ka ndarë botën në disa kampe mes kundërshtarëve, neutralëve dhe mbështetësve.
Siç dihet, Kosova do e kishte thuajse të pamundur ta mendonte të krijonte ushtrinë pa një mbështetje nga shteti më i fuqishëm i botës SHBA, por e lehtë nuk ishte pasi NATO dhe BE nuk ishin aq entuziaste, bile shpesh e kundërshtuan një vendim të tillë.
Foldrejt.com ju sqaron shtetet që e janë shprehur për ushtrinë e Kosovës:
SHBA
Një ditë përpara krijimit të ushtrisë, ambasadori amerikan në Kosovë, Philip Kosnett shkroi se “Shtetet e Bashkuara do të mbështesin zhvillimin profesional dhe ndryshimin organizativ të Forcës së Sigurisë, e cila duhet të luajë rol pozitiv për Kosovën dhe rajonin, duke pasqyruar karakterin shumetnik të vendit dhe përkushtimin e qytetarëve të Kosovës për paqe. Seanca plenare, Parlamenti dhe ceremonia për Forcën e Sigurisë duhet të jenë rast për reflektim dhe ripërkushtim ndaj paqes, qëndrueshmërisë e përparimit për Kosovën dhe fqinjët e saj. Tash është koha për të gjithë udhëheqësit dhe palët që të përqendrojnë energjitë e tyre në bisedime”. Menjëherë pas votimit në parlament mbështetja amerikane ishte edhe më e fuqishme. “SHBA do jetë me ju,” shkruajti shkurt por plot kuptim ambasadori amerikan Kosnet.
Shqipëria
Shqipëria si shtet vëlla i Kosovës mbështeti krijimin e ushtrisë, duke e përshëndetur një vendim të gjithë liderët qeveritarë dhe opozitarë.
Mali i Zi
Shteti tjetër fqinj i Kosovës, Mali i Zi, nuk e ka kundërshtuar formimin e ushtrisë së Kosovës. Por deklaratë zyrtare nga shefat e qeverive nuk është bërë.
Maqedonia
Në kohën kur liderët e shqiptarëve të Maqedonisë e mbështetën krijimin e ushtrisë, shefi i qeverisë Zoran Zaev tha se nuk është momenti për një vendim të tillë: “Unë e di se edhe qëndrimi i NATO-s është ai. Nuk është koha. Nuk na duhen tensione të reja. Të mos harrojmë, se Ballkani nuk ka për qëllim që edhe një herë të jetë një fuçi baruti. Apeloj që edhe masat tjera, që janë ekzistuese në pjesën e doganave të ryshqyrtohen, të bëjmë prapa dhe ti respektojmë organizatat ndërkombëtare -tha Zaev.
Kroacia
Dihet se kompanitë kroate prodhojnë uniforma për forcat ekzistuese të FSK, dhe në këtë aspekt mund të jetë një biznes i ri për Kroacinë – krijimi i ushtrisë. Vlen të përmendet se Kroacia zyrtarisht mbështet transformimin e forcave të sigurisë së Kosovës në ushtri, siç është konfirmuar së fundmi nga Presidentja kroate, Kolinda Grabar Kitaroviç.
“Në parim, bashkëpunim ushtarak nuk përjashtohet, por nuk vjen në shprehje që Kroacia, në ndonjë mënyrë të shquhet në këtë drejtim. Gjithçka do të jetë si më parë, kështu që ushtria kroate do të hap dyert për trajnimin e ushtarëve nga Kosova dhe nga koha në kohë do të organizojë disa ushtrime. Trajnimi i ushtarëve të Kosovës financohet nga Kroacia, një parakusht është që të dinë gjuhën kroate. Ka diskutime për blerjen e pajisjeve ushtarake kroate, por më shumë se kaq nuk mund të pritet”, thotë një eksperti ushtarak kroat i mirë informuar për gazetën kroate “Novosti”.
Gjermania
Gjermania ka thënë se miratimi i ligjeve për transformimin e FSK-së në Ushtri nuk bën të shfrytëzohet për përshkallëzim dhune dhe ka ftuar Serbinë e Kosovën për përmbajtje.
“Kosova, si shtet sovran, ka të drejtë t’i formojë forcat e veta të rregullta e të armatosura”, ka thënë zëdhënësi i Ministrisë së Punëve të Jashtme të Gjermanisë, Rainer Breul.
Belgjika, Franca, Gjermania, Italia, Holanda, Polonia, Suedia dhe Mbretëria e Bashkuar
Tetë vende të Bashkimit Evropian, anëtare të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, i dhanë mbështetje të hënën të drejtës së Kosovës për themelimin e ushtrisë së saj.
Këto komente u bënë në një deklaratë të nënshkruar nga Belgjika, Franca, Gjermania, Italia, Holanda, Polonia, Suedia dhe Mbretëria e Bashkuara, në të cilën theksohet se “ne vendet e Bashkimit Evropian, pjesë e Këshillit, duam të nënvizojmë se një marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht e detyrueshme, është thelbësore që Serbia dhe Kosova të përparojnë në rrugën e tyre evropiane.
“Nisja e procesit të tranzicionit Forcës së Sigurisë së Kosovës është e drejtë sovrane e Kosovës. Ne e kemi parasysh përkushtimin e Kosovës për transformimin gradual të forcës së sigurisë, në bashkërendim të plotë me NATO-n dhe partnerët e saj.
“Ne i bëjmë thirrje Kosovës që ta bëjë tranzicionin e FSK-në në 10 vitet e ardhshme në mënyrë transparente dhe gjithëpërfshirëse, për të përfshirë komunitetet dhe bëjmë thirrje që kjo të mos ndikojë në bisedimet ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit. Ne gjithashtu bëjmë thirrje që të ruhet marrëveshja me KFOR-in sa i përket veprimit të Forcës së Sigurisë së Kosovës në veri të vendit”.
Vlen të theksohet se Franca gjatë diskutimeve në asamblenë e Kombeve të Bashkuara, u shpreh se “ushtria e Kosovës u krijua në një kohë të papërshtatshme”.
Kurse Britania e Madhe ka qenë pro ushtrisë së Kosovës prej përpara se të votohet në parlament – duke qenë promotore e iniciativës.
Turqia
“Turqia e respekton të drejtën e Kosovës për të pasur ushtri,” ishte deklarata e ambasadës turke në Kosovë. Poashtu Turqia po trajnon dhe stërvit pilotë të FSK-së. Një ushtri e Kosovës e fuqishme varet edhe nga bashkëpunimi strategjik mes ushtritë e rajonit, kurse ushtria më e fuqishme e rajonit që mund të ndihmonte me logjistikë dhe dije strategjike është Turqia.
Austria dhe shtetet skandinave
Novegjia, Danimarka dhe Finlanda nuk kanë shprehur ndonjë qëndrim rreth cështjeve specifike. Kanë thënë vetëm se duhet të mos provokohet situata mes dy shteteve. Gjithashtu ‘neutrale’ duket edhe Austria. E përbërë nga një qeveri mes një partia populliste FPÖ që mbështet Serbinë dhe ÖVP që mbështet pavarësinë e Kosovës, Austria e ka të vështirë të prononcohet rreth krijimit të ushtrisë së Kosovës.
NATO
Negativ ndaj formimit të ushtrisë është vetë Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Johan Stoltenberg. Ai ka thënë se Forcat e Sigurisë së Kosovës po transformohen kundër këshillave që i ka dhënë NATO dhe se në të “ardhmen do rishikohet mbështetja e NATO-s ndaj Kosovës”.
“Transformimi i FSK-së në një kohë jo të duhur dhe kundër këshillave të NATO është shqetësim për shtimin e tensioneve”, ka thënë Stoltenberg.
Rusia
Qëndrimi rus është i ngjashëm me qëndrimin e Serbisë. Kategorikisht kundër.
“Prishtina ka njoftuar se planifikon të miratojë vendimin për krijimin e forcave të armatosura të Kosovës më 14 dhjetor. Ky hap do të ishte shkelje e drejtpërdrejtë e Rezolutës 1244, që është dokumenti i vetëm lgjor ndërkombëtar për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Rezoluta parasheh vetëm vendosjen e trupave shumëkombëshe në rajon, të kontrolluara ndërkombëtarisht”, tha Ministria e Jashtme ruse, transmeton agjencia TASS. Në një deklaratë tjetër Rusia tha se ushtria e Kosovës mund të destabilizonte gjithë Ballkanin.
Kina
Kina poashtu ishte kundër ushtrisë së Kosovës me pretekstin se “ajo është pjesë integrale e Serbisë”. Deklarata të ashpra nuk erdhën nga Pekini.
Rumania
Negativ është edhe Rumania.
“Shprehim keqardhjen për transformimin e nxituar. NATO duhet të shikojë angazhimin në Kosovës dhe reagimin e KFOR-it në rast se FSK shkon në Veri”, ka thënë kryediplomatin rumun.
Greqia
Edhe Greqia, si një nga shtetet e BE-së që nuk e ka njohur pavarësinë e Kosovës, është shprehur e shqetësuar për krijimin e ushtrisë.
Spanja
Spanja ka një ide të cilën ia ka dhënë NATO-s. Përfaqësuesi spanjoll ka thënë se duhet të ndalohet ndihma e dhënë ndaj FSK-së, nëse Kosova e transformon atë në ushtri.
Sllovakia
Gjithashtu edhe Sllovakia shprehet katërcipërisht kundër formimit të ushtrisë së Kosovës.
“Transformimi është shqetësues, më i rrezikshëm se ndryshimi i kufijve. Duhet të vlerësojmë reagimin në rast të operacioneve të mundshme të FSK-së në veri”, thuhet në qëndrimin zyrtarë të Sllovakisë.
Kundër ushtrisë së Kosovës është shprehur edhe Kazakistani./Foldrejt.com
