Historiani Milan St. Protiq tha në një paraqitje në N1 se Serbia duhet të përpiqet të kërkojë anëtarësimin në BE për t’i dhënë Kosovës një vend në OKB, raporton Danas, përcjell Fol Drejt.
Protiq thotë se anëtarësimi në tregun evropian nuk është mjaft tërheqës për Serbinë dhe se do të ishte më mirë të ofrohet anëtarësim i plotë me kufizime të caktuara që do të zgjasin dhjetë vjet ose më shumë.
Ai beson se i takon Serbisë që të kërkojë anëtarësimin në BE si zgjidhje për çështjen e Kosovës në këmbim të anëtarësimit të Kosovës në OKB, duke thënë se nuk e di se si do të reagonte BE-ja dhe nëse ndonjë vend do ta kundërshtonte hyrjen e Serbisë dhe zgjerimin e mëtejshëm të Unionit në përgjithësi.
“Nuk është e jona të parashikojmë, është e jona të ofrojmë një zgjidhje”. Nëse dëshironi që çështja e Kosovës të zgjidhet, ja si mund të bëhet dhe të gjithë marrin diçka. Nëse ju nuk dëshironi ta bëni këtë, atëherë mos prisni që çështja e Kosovës të zgjidhet dhe pastaj hyjmë në një situatë krejtësisht tjetër ku përgjegjësia është mbi ju, jo mbi ne, ne kemi ofruar zgjidhje, ju e refuzoni nga kokëfortësia juaj. Atëherë pesha për dështimin e negociatave do të binte mbi BE-në dhe do të ishte shumë interesante se si do të vepronin amerikanët në atë rast, nëse do të bënin presion mbi një nga ato vende që do të kundërshtonin hyrjen e Serbisë në BE”, thotë Protiq.
Ai shton se “për Serbinë, Prishtina nuk është negociatori kryesor, negociatori ynë është BE-ja, nëse mund të arrijmë marrëveshje me ta – mundemi”.
Ai po ashtu thekson se një opsion tjetër për zgjidhjen e çështjes së Kosovës është që BE-ja t’i pranojë të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor në të njëjtën kohë, me kufizime të caktuara.
“Dhe pastaj gjithçka zgjidhet me një lëvizje – nuk ka më as Kosovë, Republika Sërpska, as bota serbe apo shqiptare. Kjo do të ishte një zgjidhje ideale,” thotë ai.
I pyetur se çfarë do të merrte Serbia me nënshkrimin e marrëveshjes, Protiq vlerëson “minimum për minimum”.
“I gjithë procesi i negociatave është shkaku i asaj që kemi sot në tryezë, kjo nuk është një surprizë, ky është një hap logjik, nëse jo ai përfundimtar, atëherë ai parafinal. Asgjë më shumë se kjo nuk mund të pritej në këtë moment. Më duket se pas kësaj marrëveshjeje qëndron, nëse jo drejtpërdrejt dora amerikane, atëherë mentaliteti amerikan – minimumi për minimumin”, thekson ai.
Ai shton se nga këndvështrimi i Serbisë, minimumi është që ajo të mos marrë përsipër të njohë Kosovën dhe të ndihmojë anëtarësimin e saj në organizatat ndërkombëtare, “prandaj nuk merr përsipër asnjë detyrim”.
Dhe nga ana tjetër, ai merr atë Asociacion të mjegullt, për të cilin nuk e dimë se si do të duket apo për çfarë do të përdoret.” Maksimumi do të ishte anëtarësimi i plotë në BE për një vend në OKB, nuk e di nëse mund të kishte funksionuar, por mendoj se do t’ia vlente të provohej”, beson ai.
I pyetur nëse Serbia e refuzon propozimin evropian, mund të izolohet sërish, siç la të kuptohet Vuçiq në fjalimin e tij të hënën në mbrëmje, Protiq thotë se paralajmërime të tilla janë dërguar “sepse është arritur në përfundimin se me njerëz të tillë nuk mund të flitet më në mënyrë të arsyeshme.”
“Nuk mund të them nëse ato do të realizoheshin nëse Serbia do ta refuzonte propozimin, por se jeta e saj gradualisht do të ndërlikohej – kjo mund të pritet.” “Serbia tani është në pozitën e një vendi që mban përgjegjësinë për luftën në Kosovë, të cilën e humbi, NATO erdhi në Kosovë, prania e saj atje është e rregulluar me rezolutën 1244 dhe në shumë aspekte Serbia i ka duart e lidhura në ato negociata”, vlerëson ai. /FolDrejt/
