Agresioni rus tashmë është në javën e dytë. Situata po bëhet çdo orë e më shkatërruese dhe drita në fund të tunelit nuk po shihet.
Shumë analistë ushtarakë dhe politikë me famë botërore pranojnë se është pothuajse e pamundur të mendohet për një skenar që nuk është i zymtë.
Sipas mendimit të tyre, janë pesë opsione në tryezë – një luftë e gjatë, një më e shkurtër ose një luftë evropiane dhe dy vështirë të arritshme – rënia e presidentit rus Vladimir Putin ose një zgjidhje e paimagjinueshme diplomatike për momentin.
Analistët përmendin një luftë të shkurtër dhe të mprehtë si skenarin e parë të mundshëm. Sipas tyre, Rusia godet fort pa u menduar shumë. Fokusi është në sulmet pa dallim artilerie dhe raketash anembanë Ukrainës. Aviacioni rus, i cili ka luajtur një rol të papërfillshëm deri më tani, do të nisë sulme ajrore shkatërruese, raporton bbc.
foto galeri foto galeri foto galeri foto galeri foto galeri foto galeri 123456PreviousNext
Në këtë skenar, do të pasojnë sulme masive kibernetike ndaj Ukrainës dhe objektivi do të jetë infrastruktura kryesore kombëtare. Furnizimi me energji elektrike dhe rrjetet e komunikimit do të ndërpriten. Kievi do të bjerë brenda pak ditësh dhe qeveria ukrainase do të zëvendësohet nga një regjim kukull pro-Moskës.
Për presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, do të kishte dy zgjidhje – vdekja ose drejtimi i qeverisë në mërgim.
Ky rezultat nuk është aspak i pamundur, por do të varet nga disa faktorë që ndryshojnë çdo ditë: lufta e forcave ruse, masiviteti i atyre forcave dhe shpirti luftarak i Ukrainës, i cili dalëngadalë po zbehet.
Në të njëjtën kohë, çdo qeveri pro-ruse do të ishte e paligjshme dhe e prekshme ndaj çdo rebelimi. Një rezultat i tillë do të ishte i paqëndrueshëm dhe shanset për rilindjen e konfliktit do të ishin të larta.
Një luftë e gjatë dhe rraskapitëse
Opsioni i dytë dhe realisht më i mundshëm është një luftë afatgjate. Ndoshta forcat ruse kanë nevojë për më shumë kohë që të arrijnë në qytete si Kievi, ku ka ukrainas në secilën prej rrugëve të tij. Pra, rrethimi do të jetë i gjatë.
Edhe kur forcat ruse arrijnë të pushtojnë qytetet e Ukrainës, ukrainasit mund të mbajnë kontrollin. Ndoshta Rusia nuk mund të sigurojë trupa të mjaftueshme për të mbuluar një vend kaq të madh.
Forcat ukrainase mund të bëjnë një kryengritje efektive, të motivohen mirë dhe të mbështeten nga popullata vendase. Perëndimi do të vazhdojë t’u sigurojë atyre armë dhe municione.
Dhe më pas, pas shumë vitesh lufte me ndoshta një udhëheqje të re në Moskë, forcat ruse përfundimisht do ta linin Ukrainën të rraskapitur, të përkulur dhe të gjakosur, ashtu si paraardhësit e tyre u larguan nga Afganistani në vitin 1989 pas një dekade luftimi kundër kryengritësve islamikë.
Lufta do të tronditë gjithë tokën evropiane
Pyetja që lind është nëse është e mundur që kjo luftë të kalojë përtej kufijve të Ukrainës? Po, Putini mund të përpiqet të rimarrë shtetet e tjera sovjetike duke dërguar trupa në Moldavi dhe Gjeorgji.
Dhe ai mund të shkojë një hap më tej dhe të shpallë dërgesat perëndimore të armëve për forcat ukrainase një akt agresioni që kërkon hakmarrje. Si përgjigje, ai mund të dërgojë trupa në shtetet baltike – të cilat janë anëtarë të NATO-s – si Lituania.
Kjo do të ishte jashtëzakonisht e rrezikshme dhe rrezikon një luftë me NATO-n. Sipas nenit 5 të Kartës së Aleancës Ushtarake, një sulm ndaj një anëtari është një sulm ndaj të gjithëve.
Por Putin mund të rrezikojë nëse e sheh atë si të vetmen mënyrë për të shpëtuar udhëheqjen e tij. Nëse ai, ndoshta, do të përballej me disfatën në Ukrainë, ai mund të ishte tunduar të përshkallëzohej më tej. Tani e dimë se lideri rus është gati të shkelë normat ndërkombëtare të vjetra.
E njëjta logjikë mund të zbatohet për përdorimin e armëve bërthamore. Këtë javë, Putini vendosi forcat e tij bërthamore në një nivel më të lartë gatishmërie.
Shumica e analistëve dyshojnë se kjo do të thotë se përdorimi i tyre është i mundshëm ose i pashmangshëm. Por ishte një kujtesë se doktrina ruse lejon përdorimin e mundshëm të armëve bërthamore taktike në fushën e betejës.
Zgjidhje diplomatike
A mund të jetë ende e mundur një zgjidhje diplomatike, pavarësisht gjithçkaje?
“Armët po flasin tani, por rruga drejt dialogut duhet të mbetet gjithmonë e hapur”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres.
Natyrisht, dialogu vazhdon. Presidenti francez Emmanuel Macron foli me Putinin në telefon. Çuditërisht, zyrtarët rusë dhe ukrainas u takuan sërish në afërsi të Bjellorusisë. Ata mund të mos kenë bërë shumë përparim, por duke rënë dakord për bisedime, Putin duket se të paktën ka pranuar mundësinë e një armëpushimi përmes negociatave.
Pyetja kryesore është nëse Perëndimi mund të ofrojë atë që diplomatët e quajnë “off the ramp”. Diplomatët thonë se është e rëndësishme që udhëheqësi rus të dijë se çfarë do të nevojitet për të hequr sanksionet perëndimore, kështu që të paktën një marrëveshje është e mundur.
Shumë rrethana do të çonin në një marrëveshje. Lufta po shkon keq për Rusinë. Sanksionet kanë filluar të shqetësojnë Moskën. Kundërshtimi po rritet ndërsa më shumë ushtarë kthehen në shtëpi me çanta të zeza. Putin pyet veten nëse ka kafshuar më shumë se sa mund të tretet.
Përveç kësaj, Putin beson se vazhdimi i luftës mund të jetë një kërcënim më i madh për lidershipin e tij sesa poshtërim për shkak të përfundimit të saj. Kina po ndërhyn, duke ushtruar presion ndaj Moskës për kompromis, duke paralajmëruar se nuk do të blejë naftë dhe gaz rus nëse nuk de-përshkallëzohet.
Kështu që Putini ka filluar të kërkojë një rrugëdalje. Ndërkohë, autoritetet ukrainase shohin shkatërrimin e vazhdueshëm të vendit të tyre dhe arrijnë në përfundimin se një kompromis politik mund të ishte më i mirë se një humbje kaq shkatërruese. Pra, punësohen diplomatë dhe arrihet një marrëveshje.
Ukraina, për shembull, pranon sovranitetin rus mbi Krimenë dhe pjesë të Donbasit. Në këmbim, Putin pranon pavarësinë e Ukrainës dhe të drejtën e saj për të thelluar lidhjet me Evropën. Kjo mund të mos duket e mundshme. Por nuk është e pabesueshme që një skenar i tillë mund të ketë dalë nga rrënojat e një konflikti të përgjakshëm.
“Rënia e Putinit”
Po vetë Putini? Kur nisi pushtimin, ai deklaroi se “Ne jemi të gatshëm për çdo përfundim”.
Por, çka nëse ai humb pushtetin për shkak të rezultatit? Mund të duket e paimagjinueshme. Megjithatë, bota ka ndryshuar ditët e fundit dhe gjëra të tilla tani po mendohen, transmeton Telegrafi.
Sir Lawrence Friedman, një profesor i studimeve të luftës në “King’s College” në Londër, shkroi këtë javë se tani ka po aq gjasa për të ndryshuar regjimin në Moskë sa është në Kiev.
Si arriti në këtë përfundim?
Epo, sepse sipas tij, Putini po bën një luftë katastrofike. Mijëra ushtarë rusë vdesin. Sanksionet ekonomike janë therëse. Putini po humbet mbështetjen e publikut. Mund të ketë një kërcënim të një revolucioni popullor.
Presidenti rus po përdor forcat e brendshme të sigurisë së Rusisë për të shtypur opozitën, por mjaft anëtarë të elitës ushtarake, politike dhe ekonomike të Rusisë po kthehen kundër Putinit.
Perëndimi po e bën të qartë se nëse Putin largohet dhe zëvendësohet nga një lider më i moderuar, sanksionet kundër Rusisë do të hiqen dhe marrëdhëniet normale diplomatike do të rivendosen.
Sipas këtij skenari, Putini do të rrëzohet nga froni. Përsëri, nuk duket e mundshme për momentin. Por mund të mos jetë kështu nëse njerëzit që kanë përfituar nga Putini pushojnë së besuari se ai mund të mbrojë interesat e tyre./FolDrejt/
