Arbijon Kolari prej pesë muajsh është në vijën frontale të luftës anti-Covid19 në qytetin ku filloi përherë të parë të shfaqet frikshëm kjo virozë e padukshme. Ai na tregon për sfidat dhe diciplinën që duhet të ndjekin qytetarët në këto kohë të pazakonte dhe të turbullta.
Foldrejt.com: Ju punoni në vijën e parë të frontit me të infektuarit me Covid19, në zonën që realisht u prek prej në fillim nga ky virus-Dibër. Sa janë të vëtëdijësuar qytetarët?
Arbijon Kolari: Që të themi që janë vetëdijësuar qytetarët, duhet që të shohim një kujdes të madh nga ana e tyre rreth çështjes të virusit, por kjo nuk është realitet. Qytetarët tonë kanë shumë fakte që vërtetojnë situatën tepër të rrezikshme në të cilën ndodhemi, duke filluar nga rastet e vdekjeve, por disi nuk mjafton asgjë që niveli i kujdesit të jetë i dëshiruar. Kjo nuk nënkupton që ato nuk e kuptojnë të vërtetën, por ndikojnë shumë faktorë, ndër të cilat është dhe ulja e pragut të frikës ndaj të panjohurës, pasi tashmë u bë gati një vit, që merremi me çështjen e virusit, por sigurisht dhe mirëqenia ekonomike dhe sociale, e cila lë për të dëshiruar në një nënqiell si i joni, dhe ndikimet e ndryshme konspirative.
Foldrejt.com: Kohëve të fundit shohim që Covid19 prek në masë të madhe edhe të rinjtë, duke shkaktuar edhe humbjen e jetës. A është herët të pyetet se kë prek më ashpër ky virus dhe cilët e kalojnë më lehtë?
Kolari: Në thelb virusi prek të gjithë, por më lehtë e kalojnë të rinjtë, dhe njerëzit që nuk kanë sëmundje shoqëruese, por deri tani ka patur shumë përjashtime ku të rinjtë e kanë pësuar dhe me humbje jete. Kjo tregon se vetë shkenca ende nuk e ka vërtetuar se cili është faktori predispozues që shkakton sëmundje të rënda. Nuk duhet harruar dhe kontrollet mjekësore të vonshme, mjekimet jo adekuate shtëpiake, marrja e ilaceve pa rekomandime, dhe mos funksionimi i duhur i nivelit primar shëndetësor, ku shihen gabime të rënda nga mjekët amë duke u munduar që të ndihmojnë duke përshkruar medikamente jo adekuate, nga të cilat humbet koha nga shërimi i duhur për pacientët.
Foldrejt.com: A ka persona që akoma nuk besojnë në Covid19, duke u munduar të fshehin edhe simptomat?
Kolari: Sigurisht që ka persona që nuk besojnë në COVID19, por kjo varet nga niveli intelektual dhe arsimor i personit, dhe nga ndikimet e ndryshme konspirative qe u bëhen nga personë të ndryshëm laik. Ato persona që i fshehin simptomat janë kryesisht ato të cilët kanë shenja të lehta të sëmundjes, të cilat mund ti kontrollojnë në kushte shtëpiake, por të njëjtet dhe lëvizin të lirë në qytet, dhe e zgjerojnë zinxhirin epidemiologjik.
Foldrejt.com: Në shumë shtete të botës kanë filluar masat e reja restriktive. Ju si mjek, cilat masa mendoni se duhet të vendosen në Republikën e Maqedonisë së Veriut?
Kolari: Që të vendoset situata nën kontroll, unë mendoj se më e mira është që populli të stimulohet ose të detyrohet në mënyra të ndryshme të respektoj distancën dhe mjetet për mbrojtje nga infektimi, pasiqë para disa muajsh u provua mënyra e karantimit, dhe doli pa sukses, pasi qe tashmë vala e dytë ka marrë një hov dhe më të madh. Me një fjalë populli duhet të mësohet të jeton me virusin, jo të izolohet nga virusi. Një karantinim i dytë do kontrolloj epideminë por nuk do e zgjdhë atë, por do na bëjë që të vuajmë edhe ekonomikisht!
Foldrejt.com: Kur mendohet se bota do çlirohet përfundimisht nga Covid19?
Kolari: Bota do të çlirohet nga COVID19 kur do të ketë një vaksinë të sukseshme, ose kur populli të fiton një imunitet te madh të masës (e ashtuquajtur imuniteti i kopesë), deri atëherë duhet te mësohemi te jetojmë nën prezencën e virusit duke u mbrojtur nga ai!