Opinion nga Dr.Xhemail Çupi
Një thënie e vjetër arabe njerëzit në raport me (mos)njohuritë e tyre i ndan në katër grupime: Ata që nuk dinë dhe e dinë që nuk dinë; Ata që nuk dinë por mendojnë se dinë gjithçka; Ata që dinë dhe janë të sigurtë në dijen e tyre; dhe e fundit, ata që dinë por mendojnë se nuk dinë gjithçka. Në fakt secili prej nesh mund ta gjen vetveten në njërën prej këtyre katër kategorive. Secila prej tyre ka zbërthim të gjërë por në esencë e gjithë kjo buron prej asaj që vet Krijuesi jonë thotë në Kur’an “…Thuaj: ‘A janë të barabartë ata që dinë dhe ata që nuk dinë?’ Po, vetëm të zotët e mendjes marrin mësim.” [Zumer: 9].
Shoqëria jonë shqiptare, këtu në Maqedoninë e Veriut, fatkeqësisht shpesh herë e zhytur në probleme të thella dhe halle të ndryshme jetësore, të karakterit ekonomik, politik, social dhe shpirtëror, të trashiguara nga sistemi i kaluar apo të përballura për herë të parë në këtë kohë me arsyetimin e tranzicionit, me pa hile është ngulfatur në grupimin e parë, duke menduar për veten se është minorene dhe e pafuqishme për të bërë ndryshimin pozitiv dhe tranzicionin ta koncepton fillimisht si revulucion të brendëshëm shpirtëror dhe pastaj për të marrë veprime konkrete legjitime dhe demokratike për përmasimin e vetes. Ajo akoma nuk e sheh veten si një potencial që Zoti e ka veshur me shumë cilësi bujare dhe humane, që njeriu mos kthehet në kryelartë, brutal dhe revanshues por edhe me pektun e mbrojtjes së krenarisë dhe dinjitetin njerëzor që ai mos i përkulet dhe nështrohet askujt sepse ai është mëkëmbës i Zotit në tokë dhe shembulltyrë dhe model pozitiv për brezat e ri.
Nuk është e mjaftueshme vetëm ta dishë se nuk dishë, por ky realitet duhet të të udhëzojë rreth marrjes së dijeve elementare dhe dijeve të reja profesionale, që të përballesh me sfidat e jetës, por pastaj edhe të marrish forcë që të mësosh dhe edukosh edhe të tjerët. Në të kundërtën ty do shëndrohesh vetëm në numër, votë dhe statistikë për ata që duan me çdokusht që ti të mos kthjellohesh asnjëherë, sepse rizgjimi yt rezikon prezencën dhe manifestin keqbërës së tyre.
Nëse më pyetni pse mendoj se shoqëria jonë pretendon (por në realitet sduhej të jetë ashtu) se është në grupimin e parë, përgjigjen do ta gjeni te ajo se kush mendoj se bën pjesë në grupin e dytë, gjegjësisht ata që nuk dinë por mendojnë se dinë gjithçka.
A ju ka ndodhur ndonjëherë të shihni debate dhe diskutime televizive ku pjesëmarrës mes tjerëve janë edhe të zgjedhurit e popullit, politikanët, funksionerët, gjegjësisht elita politike? A ka ndodhur që në ndonjë pyetje të çfardo llojtë, ata të përgjigjen se nuk e dinë? Shumë e vështirë apo jo! Madje edhe në ato pak çaste që ato mund të bllokohen duke mos dhënë përgjigje konkrete, gazetari duke parë djersitjen e tij nga presioni i lartë dhe emocioni, ai do të ndjente keqardhje dhe do ta nxjerrte nga llumi i gjendjes që vet e krijoi. Në fund politikani do thoshte diçka që të gjithë ne jemi mësuar ta dëgjojmë: “unë di diçka që ju nuk e dini, por për këtë nuk mund të flasi për momentin sepse kjo do të ndikonte negativisht në procesin që është në dobi tuajën”. Dijeni se ky politikan dhe ky udhëheqës “i pagabueshëm” është fajtor pse popullata jonë mendon se janë të paditur mjaftueshëm për ta kuptuar realitetin, e të mos flasim për tu përfshirë më tej në çdo formë të mundshme legjitime në proceset politike që janë jetësore për të dhe shoqërinë në përgjithësi.
Ajo që i duhet shoqërisë sonë është prezenca e sa më shumë njerëzve që kanë vetbesim në veprimtaritë e tyre, qoftë individuale, qoftë kolektive. Njerëz që janë kalitur në atë mënyrë që të kenë forcë dhe potencial saqë çdo lloj energjie negative rreth e përqark tyre apo kundër tyre, ta transformojnë në energji pozitive për të mirën e tyre dhe për të mirën shoqërore. Personalitete të tilla ka patur shumë brenda shqiptarëve, duke nisur prej nobelistëve Gonxhe Bojaxhiu dhe Ferid Murati, që për to është folur shumë, por unë sot do ndalem në një shembull shumë të thjeshtë por fisnik, që ndërlidhet me dikë që presionin, dhunën dhe përjashtimin nga vendi i punës, arriti ta kthen në energji pozitive, ky është shembulli i fizicientit Kimet Jusufi nga fshati Nisrovë, një ish i përjashtuar nga puna me pretekstin si i paaftë nga politika aktuale, por që sivjet fitoi çmimin “Shkencëtar i vitit” nga presidenti i shtetit. Kështu duhet të konceptohet intelektualizmi i vërtetë.
Në kategorinë e fundin do kisha futur të gjithë ato njerëz që kanë diplomuar, madje edhe ciklet më të larta shkencore, si master dhe doktoraturë, madje edhe ata që janë punësuar në vendet përkatëse dhe japin konktribut, apo edhe ata që kanë fituar një bagazh të caktuar intelektual por mendojnë se janë lënë në haresë të kohës. Këta njerëz duhet ta konsiderojnë veten prej atyre që dinë por mendojnë që nuk dinë gjithçka. Kjo do ti bënte ata më njerëzor, më kërkues për dije të reja dhe më shembullor për të tjerët. Prezenca e kësaj katergorie do ta rriste vetbesimin te pasuesit e tyre, studentët e tyre, shokët e tyre dhe te shoqëria në përgjithësi. Prezenca e tyre do ta ulte madje edhe kapriçon e politikanëve kryelartë që mendojnë se dinë gjithçka dhe janë të pagabueshëm. Në të kundërtën, nëse akoma mendoni se i dini të gjitha, në realitet ju nuk dini asgjë.
Dibër, 29.12.2020
