Xhemail Çupi
Pandemia ka ndryshuar shumëçka në sistemin politik e ekonomik dhe në funksionimin demokratik të shtetit. Nëse themi se një ndër shtyllat e demokracisë janë zgjedhjet fer dhe të lira, në dilemën a duhet votuar në kohë pandemie, siç është Covid-19, apo duhet shtyrë zgjedhjet, përgjigjeja nuk mund të jetë definitive. Siç shprehet Prof. Toby James; Intuitivisht, ne mendojmë se shtyrja e një zgjedhje tingëllon antidemokratike, por në të vërtetë demokracia në disa mënyra mund të minohet duke mbajtur zgjedhje në kohë krize. Për shembull, zgjedhjet mund të dobësojnë demokracinë nëse rezultati nuk përfaqëson zërin e votuesve që do të donin të merrnin pjesë por nuk votuan nga frika e ekspozimit ndaj infeksionit. Prej zgjedhjeve në kohë pandemie që kanë ndodhur në disa vende të botës, me theks të veçantë ato në SHBA, karakteristikë e tyre e kanë qenë këto dukuri:
1. COVID-19 ka ndryshuar idenë rreth zgjedhjeve, duke u bërë nevojë zgjedhja elektronike. Vlen të ceket mënyra se si votuan qytetarët amerikan. Ata votuan përmes postës në masë aq të madhe saqë kjo bëri diferencën mes Biden dhe Trump, pasi dihet mirë se republikanët historikisht nuk kanë parapëlqyer votimet përmes postës;
2. Konventat kanë qenë të tkurrura. Pompozitetet e zakonshme të konventave të partisë u zvogëluan në mënyrë dramatike;
3. Anulimi i fushatave pompoze. Ashtu si konventat, edhe tubimet gjatë fushatës u zvogëluan duke u kujdesur që të mos lëkunden votuesit e pavendosur;
4. Grumbullimi virtual i fondeve. Jo vetëm që koronavirusi ka anuluar fushatat zgjedhore me prezencë fizike, por ka lëvizur edhe mbledhjen e fondeve, nga rritje të fondeve publike në fonde përmes internetit. Nuk kishte më darka të kushtueshme me një shans për të iu afruar kandidatit. Në vend të kësaj, donatorët duhet të vendosnin për video biseda në internet;
5. Nuk ka më dalje taktike të votuesve. Normalisht, forma ku militantët partiak të fushatës nxitonin në të gjithë vendin për të trokitur në dyert dhe për të inkurajuar votuesit të shkojnë në votime, do bie prej përdorimi.
Me dëshirë që sa më parë të largohet kjo pandemi, urojmë që këto metoda të reja të zgjedhjeve politike të aplikohen sa më parë edhe në vendin tonë.
