Prestigjiozja britanike Financial Times, e njohur për analiza serioze mbi botën dhe konkretisht mbi rajonin ballkanik, ka shkruar përsëri për Marrëveshjen e Prespës duke e quajtur arritjen më të madhe politike të perëndimit, prej kohës kur u nënshkruajt Marrëveshja e Dejtonit në Bosnjë 1995, informon foldrejt.com.
“Koha në të cilën jetojmë është e tensionuar mes SHBA-së dhe aleatëve europianë, për shqetësimet rreth demokracisë liberale, sundimin e ligjit dhe stabilitetit politik në Europën qendrore dhe lindore – ashtu si edhe gara pë Ballkanin Perëndimor, mesdheun lindor dhe Detin e Zi mes fuqive perëndimore, Kinës, Rusisë dhe Turqisë,” shkruan prestigjiozja FT.
Marrëveshja e Prespës i hap rrugë zgjidhjes së kontestit mes Kosovës dhe Serbisë, zbutjen e marrëdhënieve ndëretnike në Bosnjë dhe përmirësimit të relacioneve Greqi-Shqipëri.
Tre detyrat e BE karshi Ballkanit Perëndimor
Por për të funksionuar stabiliteti afatgjatë në Ballkanin Perëndimor, sipas FT janë të nevojshme disa hap.
E para, BE duhet t’i hap dyert për Maqedoninë Veriore dhe Shqipërinë. Konkretisht të hap negociatat në fund të qershorit. Në të kundërt, do fuqizohen forcat nacionaliste në dy shtetet me shumicë shqiptare – Shqipëri dhe Kosovë – të cilët do nxisnin më pas edhe shqiptarët etnikë në Maqedoninë e Veriut.
E dyta, opozitarët grekë dhe sllavo-maqedonasit nuk duhet të kërkojnë diskreditimin ose shkatërrimin e marrëveshjes. Lideri i partisë më të madhe opozitare greke, Kyriakos Mitsotakis, ka bërë me dije se do zhvleftësojë Marrëveshjen e Prespës nëse fiton zgjedhjet e tetorit. Në të njëjtën kohë, opozitarët e Zoran Zaevit duhet ti thonë lamtumira shofenizmit maqedonas. Ata e dinë mirë sesa imazh të keq fituan gjatë sundimit të Nikola Gruevskit 2006-2016.
“Maqedonia e Veriut duhet të kultivojë patriotizmin qytetar që mbron kërkesat edhe të shqiptarëve që përbëjnë sëpaku 25 përqind të banorëve. Kjo çon edhe në pikën e tretë, që hap një çështje emergjente për shqiptarët të cilët janë të shpërndarë në tre shtete – Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut – apo duan të bashkohen duke kërkuar Shqipërinë e madhe. Një kërkesë e tillë (Shqipëria e madhe – SHP: foldrejt.com) do rrezikonte dhunën në tërë rajonin,” shkruan më tutje FT, duke u dhënë një këshillë përfaqësuesve politik shqiptarë, në të treja shtetet, që të shmangin një nxitje të tillë.
Si shpërblim, BE dhe politikanët rajonalë të Ballkanit, përfshirë edhe Shkupin, duhet t’i sigurojnë shqiptarët se ata kanë vëmendjen e duhur sa i takon prosporitetet, të drejtat civile dhe aspiratën për integrimin europian.
Në këtë, formë, jo më pak se Marrëveshja e Prespës, do varej edhe mbijetesa e Maqedonisë së Veriut./Foldrejt.com
