Ndotja e ushqimit mund të ndodhë në çdo kohë gjatë prodhimit: rritja, korrja, përpunimi, ruajtja, dërgimi ose përgatitja e ushqimit.
Transferimi i organizmave të dëmshëm nga njëra sipërfaqe në tjetrën shpesh është shkak i helmimit me ushqim. Kjo është veçanërisht problematike për përbërësit e ushqimit të papërpunuar, të tilla si sallatat ose produkte të tjera. Këto ushqime zakonisht nuk janë të gatuara, organizmat e dëmshëm nuk shkatërrohen para ngrënies dhe mund të shkaktojnë helmim me ushqime.
Campylobacter, (2-5 ditë), mishi, bagëtia, qumështi ose uji (kontaminimi nga mbetjet e kafshëve gjatë përpunimit)
Clostridium botulinum, (12-72 orë) peshk i tymosur, patate të pjekura (ushqime të ruajtura jo mirë në temperaturë dhome për një kohë të gjatë)
Clostridium perfringens, (8-15 orë) mish dhe gjella (qëndrojnë më shumë jashtë frigoriferit ose ftohe më ngadalë)
Escherichia coli, (1-8 ditë) mishi, qumështi dhe uji (kontaminohen nga mbetjet, duart e pista ose enët)
Giardia intestinalis, (1-2 javë) ushqim dhe ujë (kontaminohet me duar të pista)
Hepatiti A, (28 ditë) ushqim i papërpunuar, ushqime deti, ujë (kontaminohet me duar të pista)
Listeria, (9-48 orë) salsiçe, mish, qumësht, djathë, produkte të papërpunuara (ujë të ndotur ose tokë)
Norovirus dhe Rotavirus, (1-3 ditë) ushqime të papërpunuara, përbërës të ushqimit dhe guaskave (kontaminohen me duar të pista)
Salmonella, (1-3 ditë) mish i papërpunuar, shpezë, qumësht, vezë e verdhë (gatim i papërshtatshëm dhe përpunim termik, kontaminimi bartet me thikë, sipërfaqe pune, dërrasa për prerje, duar të pista)
Shigella, (1-2 ditë) ushqime deti, mish i papërpunuar, përbërësit e ushqimit (duart apo enët e pista)
Stafilokoku aureus ose stafilokoku i artë, (1-6 orë) mish, sallata, krem, mbushje pastë, salcat (duart e pista, teshtima dhe kollitja)
Komplikimet serioze të helmimit me ushqim janë dehidrimi – një humbje serioze e ujit dhe kripërave dhe mineraleve esenciale. Duhet pirë lëngje të mjaftueshme për të zëvendësuar lëngun e humbur, kripën dhe mineralet.
Disa lloje të helmimit me ushqim kanë komplikime potencialisht serioze për disa njerëz:
– Listeria monocytogenes – ky ndërlikim mund të jetë më i vështirë për gratë shtatzëna, në fillim të shtatzënisë. Kjo mund të çojë në abort ose lindje të parakohshme, infeksione të mundshme fatale pas lindjes – edhe nëse nëna është e sëmurë lehtë. Të mbijetuarit e infeksionit mund të kenë dëmtime afatgjatë neurologjike dhe vonesë zhvillimi.
– E-coli – mund të shkaktojë komplikime të rënda të quajtura sindroma uremike hemolitike, e cila dëmton mukozën e enëve të gjakut në veshkat dhe nganjëherë çon në dështimin e veshkave. Të moshuarit, fëmijët nën moshën 5- vjeç dhe njerëzit me imunitet të dëmtuar kanë një rrezik më të lartë për zhvillimin e këtyre ndërlikimeve. Këto kategori njerëzish menjëherë pas helmimit duhet t’i drejtohen mjekut të tyre në simptomat e para të helmimit ose gjakderdhjes.
