31 vjet më parë filloi rrethimi i Sarajevës, gjatë të cilit u vranë më shumë se 11.500 njerëz dhe u bënë dëme të mëdha materiale. Tortura e kohës së luftës zgjati pothuajse katër vjet – ishte një nga rrethimet më të gjata në historinë moderne, raporton Kli, përcjell Fol Drejt.
Sllovenia ishte republika e parë e ish-Jugosllavisë në të cilën shpërtheu një luftë jetëshkurtër. Një luftë shumë më shkatërruese dhe më e gjatë pasoi në Kroaci, dhe më e keqja ndodhi në Bosnje dhe Hercegovinë.
Më 1 prill 1992, Garda Vullnetare Serbe (SDG), si një divizion paraushtarak serb, kreu një masakër ndaj boshnjakëve në Bijeljina. Një numër i madh i qytetarëve të Bosnjës dhe Hercegovinës u mblodhën katër ditë më vonë para asamblesë republikane në Sarajevë, duke kërkuar paqe.
Paqja u qëllua atë ditë – snajperët qëlluan nga hoteli Holiday Inn, i cili ndodhet afër Parlamentit të Bosnjë-Hercegovinës. Kjo nënkuptonte fillimin e periudhës më të vështirë për Sarajevën në gjysmën e dytë të shekullit të 20-të. Suada Dilberovic dhe Olga Suçiq ishin viktimat e para civile të rrethimit – ato u vranë në urën e Vrbanjës, e cila është afër parlamentit të shtetit.
Ushtria e Republika Srpska (VRS) dhe Ushtria Popullore Jugosllave (JNA) e mbajtën qytetin nën rrethim, gjë që mund të ndihej pasi mbështetësit e armatosur të SDS filluan të ngrenë barrikada në disa pjesë të Sarajevës natën e 1 dhe 2 marsit 1992.
Ky ishte reagimi i përfaqësuesve politikë të serbëve të cilët ishin të pakënaqur me faktin se në referendumin e marsit u vendos që Bosnja dhe Hercegovina të mos jetë më pjesë e Jugosllavisë, por shtet i pavarur.
Qytetarët e të gjithë Bosnjës dhe Hercegovinës u vranë, u përdhunuan, u torturuan, vdiqën nga uria dhe u grabitën. Banorët e Sarajevës jetuan pa ushqim, ujë dhe energji për 1425 ditë. Sa mizor ishte rrethimi, tregon fakti se njerëzit vriteshin teksa prisnin në radhë për nevojat e jetës. Mes të vrarëve ishin 1600 fëmijë.
Janë shkaktuar dëme të mëdha materiale. Ndër të tjera, ndërtesës së Postës iu vu zjarri, duke e shkëputur qytetin nga pjesa tjetër e botës, u dogj Bashkia, e cila strehonte Bibliotekat Kombëtare dhe Universitare, spitalet, Radio dhe Televizioni i Bosnjës dhe Hercegovinës dhe ndërtesat e banimit u granatuan.
Beteja kyçe në mbrojtjen e kryeqytetit, pra të gjithë vendit, u zhvillua më 2 maj 1992. Më pas pjesëtarët e APJ-së dhe njësitë paraushtarake serbe u përpoqën të pushtonin Sarajevën. Ata u penguan ta bënin këtë nga Ushtria e Republikës së Bosnjë dhe Hercegovinës (ARBiH), Mbrojtja Territoriale (TO) dhe anëtarët e MPB-së. Rrethimi i Sarajevës përfundoi zyrtarisht më 29 shkurt 1996. /FolDrejt/
