Mysafirëve nga Amerika dhe Evropa do t’u mohohet edhe një herë një “dolli”, sepse lajmet që ata sjellin nuk janë as të reja dhe as të gëzueshme. Presidenti i Serbisë Aleksandër Vuçiq do të përsëris për të disatën herë mantrën se Serbia është për paqe dhe për zgjidhjen (e çështjes së Kosovës), ndërsa në të njëjtën kohë do të përpiqet të shtyjë nënshkrimin e marrëveshjes ligjërisht obligative – tha Naim Leo Beshiri nga Instituti për Çështjet evropiane për Danas, përcjell Fol Drejt.
Duke iu referuar lajmit se përfaqësuesi i posaçëm i BE-së për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, Mirosllav Lajçak dhe i dërguari special i ShBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, vijnë në Beograd pas pushimeve, së bashku me të dërguarit e presidentëve francezë dhe gjermanë, Emanuel Bonn dhe Jens Pletner, ndërsa vizitat janë të mundshme pas kësaj edhe nga zyrtarë të tjerë, bashkëbiseduesi i Danas kujton se janë tejkaluar të gjitha afatet për zgjidhjen e çështjes së Kosovës.
Të gjitha afatet formale dhe joformale kanë përfunduar dhe e vetmja gjë që po negociohet është modaliteti sipas të cilit Beogradi do të njohë autoritetin sovran të Prishtinës, pas së cilës do të fillojë procesi afatgjatë i vendosjes së paqes së përhershme, në të cilin BE-ja dhe ShBA-të do të luanin një rol kyç – beson ai.
Siç shton ai, ndërsa Vuçiq dhe Kurti po mendojnë nëse një traktat paqeje i formuluar dobët i ngjashëm me atë franko-gjerman mund t’i ndihmojë politikisht, pra sa mund të përfitojnë, presioni për zgjidhjen e çështjes po rritet për shkak të agresionit rus në Ukrainë.
Frika e partnerëve perëndimorë është e justifikuar sepse Rusia, e cila mbron status quo-në dhe nëse asgjë nuk ndodh në lidhje me Kosovën, mund të përdorë pikat e nxehta në jug dhe në Bosnje e Hercegovinë për të larguar fokusin nga Ukraina me konflikte të reja midis Evropës dhe ShBA-së. Për këtë arsye, prezenca e NATO-s dhe BE-së në Kosovë dhe në Bosnje e Hercegovinë është rritur gjatë vitit të fundit – shpjegon Beshiri.
Makineria propagandistike nuk i përgatiti votuesit e SNS dhe qytetarët e tjerë për nënshkrimin eventual të marrëveshjes
Se Vuçiq nuk ka ndërmend të marrë vendime historike në vitin 2023 që do të shkonin në drejtim të modernizimit të Serbisë dhe zgjidhjes së sfidës kombëtare shumë-dekadash, vëren ai, dëshmon fakti se makineria propagandistike e regjimit nuk përgatiti votuesit e SNS dhe qytetarët e tjerë për nënshkrimin eventual të marrëveshjes.
Presidenti kërcënoi Perëndimin se nëse e zemërojnë shumë, mund të japë dorëheqjen nga posti i presidentit dhe të shkojë në zgjedhje të jashtëzakonshme në të gjitha nivelet, që do të thotë edhe një vit i ngrënë nga karkalecat për Serbinë dhe qytetarët e saj. Skenari do të vazhdonte në gjurmët e Putinit, me kurorëzimin e tij në postin e kryeministrit, dhe ai do të shihte Bërnabiçkën ose një kukull tjetër në postin e presidentit të Republikës – thotë bashkëbiseduesi ynë.
Gjatë njëmbëdhjetë viteve të qeverisjes së Vuçiqit, u grumbulluan shumë krime…
Atë që BE-ja nuk mund ta bëjë, beson ai, mund ta bëjnë ShBA-ja, Franca dhe Gjermania.
Gjatë njëmbëdhjetë viteve të qeverisjes së Vuçiqit u grumbulluan shumë krime dhe skandale, të cilat u regjistruan nga shërbimet sekrete vendase dhe të huaja. Sado të fshehta të jenë, është vetëm çështje kohe se kur regjimi do të dobësohet aq shumë sa nuk do të mund të qëndrojë në pushtet veçse me vjedhje masive dhe represion – thotë Beshiri.
Sipas tij, problemi mbetet se opozita nuk ka narrativë të ndryshme nga pushteti dhe në fakt po garojnë në heshtje dhe po pajtohen me retorikën që në thelb shpjegon problemin kardiovaskular të Serbisë. Nëse një pjesë e opozitës do të qëndronte qartë pas një zgjidhjeje të përhershme të çështjes së Kosovës, e cila do të nënkuptonte dëshirën për të njohur realitetin dhe punën aktive për vendosjen e paqes me shqiptarët, një opozitë e tillë do të shihej me dashamirësi në Perëndim, si alternativë ndaj uzurpatorit të pushtetit – thotë i intervistuari i Danas.
Në tavolinë do të jetë njohja e Kosovës
Duke qenë se lajmet nuk janë as të mira e as të reja, njohja e Kosovës do të jetë në tavolinë, shton ai, dhe Beogradi do të pritet të ketë një qasje konstruktive.
Si afat jozyrtar për harmonizimin e tekstit, 24 shkurti është përvjetori i fillimit të agresionit dhe nëse merret parasysh, Serbia do të ketë më pak hapësirë manovrimi “për t’u ulur në më shumë karrige njëkohësisht”. Presidenti Vuçiq e di se shtrëngimi rrënjësor i marrëdhënieve me BE-në dhe ShBA-në çon në izolim, varfëri dhe eksod të qytetarëve serbë, dhe pyetja është nëse ai është aq i papërgjegjshëm sa të na çojë në këto fatkeqësi, sikurse presidenti tjetër, diktatori Sllobodan Millosheviç, që bëri dikur. Ne ende po i përjetojmë pasojat e atyre vendimeve të dëmshme politike, ndërsa ata që ikën prej nesh jetojnë të lumtur në BE, Shengen dhe Eurozonë – thekson ai.
Siç përfundon ai, tani për tani duket se të ftuarit e nderuar do të dëgjojnë të njëjtën gjë, do të befasohen nga mungesa e vizionit (të Vuçiqit) për të ardhmen e qytetarëve të tij dhe do të largohen duarbosh, “shpresoj vetëm që të mos pësojmë ne si qytetarë, sepse duhet të shpëtojmë nga kjo çmenduri dhjetëvjeçare”. /SJ FolDrejt/