Një studim britanik sugjeron se ekziston një lidhje midis drejtimit të shpeshtë të topit me kokë dhe problemeve shëndetësore dhe madje edhe demencës. Në disa vende, fëmijëve u ndalohet të luajnë me kokën e tyre.
Sa më shpesh që një futbollist godet topin me kokë, ai rrit rrezikun e dëmtimit kognitiv. Ky, me pak fjalë, është përfundimi i një studimi të sapobotuar në Britaninë e Madhe. Dëmtimi ose çrregullimi kognitiv përfshin, ndër të tjera, rritjen e çmendurisë ose harresës, mungesën e vëmendjes, problemet me përqendrimin, pengesat në të folur, problemet me orientimin apo edhe humbjen e kujtesës, përcjell Fol Drejt.
Studiuesit në një studim të porositur nga Shoqata Angleze e Futbollit (FA) analizuan rezultatet e një sondazhi të kryer midis 468 ish-futbollistëve profesionistë të moshës mbi 45 vjeç. Mesatarisht, të anketuarit ishin rreth 63 vjeç. Ata fillimisht duhej të vlerësonin nëse gjatë një ndeshjeje apo sesioni stërvitor ata kryesuan 1 deri në 5 herë, 6 deri në 15 herë ose më shumë se 15 herë. Pas kësaj, aftësitë e tyre njohëse u testuan në biseda telefonike, transmeton Deutsche Welle.
Rezultati është si më poshtë: në ata lojtarë që luanin më shpesh me kokë, u vërejt një rrezik më shumë se trefish më i lartë i çrregullimeve njohëse (krahasuar me ata lojtarë që luanin relativisht rrallë me kokë).
“Rezultate të ngjashme janë vërejtur në teste të tjera njohëse të lidhura me demencën dhe Alzheimer-in”, thuhet në studim. Sidoqoftë, studiuesit e “kufizuan” atë pretendim, duke specifikuar: “Duke pasur parasysh se vetëm 13 raste të demencës së diagnostikuar mjekësor të përmendura nga të anketuarit u dokumentuan, rezultatet dhe përfundimet duhet të interpretohen me kujdes”.
Një vëmendje e madhe në media në vitin 2019 u shkaktua nga një studim i Universitetit të Glasgow. Shkencëtarët më pas analizuan shkaqet e vdekjes së më shumë se 7500 futbollistëve profesionistë skocezë. Duke gjykuar nga rezultatet e atij studimi, rreziku që ata lojtarë të vdisnin nga efektet e Alzheimerit, Parkinsonit ose formave të tjera të demencës ishte tre herë e gjysmë më i lartë se mesatarja për të gjithë popullsinë.
Një studim nga Suedia i kryer këtë pranverë, i cili analizoi rreth 6000 futbollistë që luajtën të paktën një lojë në ligën elitare suedeze midis viteve 1924 dhe 2019, doli në rezultatin se profesionistët e futbollit, krahasuar me popullsinë e përgjithshme, kanë rreth 1.5 herë më shumë rrezik. të zhvillimit të sëmundjes së Alzheimerit ose formave të tjera të demencës.
Studimet suedeze dhe skoceze tregojnë se futbollistët në fushë, veçanërisht lojtarët në mbrojtje, janë më të rrezikuar se portierët. Gjatë dueleve lojtarët më shpesh “fitojnë” dhe dëmtojnë kokën dhe më shpesh e godasin topin me kokë.
Ndalimi i lojërave me kokë për fëmijët
Hulumtuesit që punuan në një studim të ri britanik arritën në të njëjtin rezultat. Kjo është arsyeja pse ata sugjerojnë që të zvogëlohet numri i lojërave me kokë në mënyrë që të veprohet në mënyrë parandaluese në çështjen e çrregullimeve të mëvonshme njohëse. Nevojiten studime të reja, argumentohet, për të vendosur një lloj kufiri të sipërm për numrin e goditjeve në kokë që janë të pranueshme pa rrezikuar probleme të mundshme shëndetësore të mëvonshme.
Në SHBA, që nga viti 2015, ka ndaluar lojërat me kokë për futbollistët nën moshën dhjetë vjeç. Në Angli dhe Skoci, stërvitja e kokës është e ndaluar deri në moshën 12 vjeçare. Në Skoci, tashmë ka kufizime për profesionistët: një ditë më parë dhe një ditë pas ndeshjes, ata nuk lejohen të luajnë me kokë gjatë stërvitjes. Dhe për Premier League vlen sa vijon: “Rekomandohet që gjatë seancës stërvitore javore të kryhen maksimumi dhjetë goditje me kokë me fuqi të shtuar.” Kjo i referohet kokës së topit pas pasimeve të gjata, organizimeve, goditjeve nga këndi ose goditjet e lira.
Mënyra gjermane
Federata Gjermane e Futbollit (DFB) mori një rrugë tjetër. Nga sezoni 2024/25. do të reformohet futbolli për fëmijë dhe të rinj në grupmoshat deri në 11 vjeç. Futbollistët që nga mosha më e re lejohen të luajnë në fusha më të vogla, me gola më të vegjël, përkatësisht dy me dy ose tre kundër tre. Një fazë pilot dyvjeçare është duke u zhvilluar. “Format e reja të garës bëjnë që praktikisht të përjashtohet mundësia e lojës me kokë”, pohon DFB.
Megjithatë, është gjithashtu e rëndësishme të praktikohet teknika e mirë e kokës: “Stërvitja e kokës në moshat më të reja, ndër të tjera, duhet të kryhet në një shkallë më të vogël, duhet të përdoren topa më të lehtë, duhet të ketë kohë të mjaftueshme për rigjenerimin e kokës, d.m.th. – pjesë në fillim të stërvitjes do të ishte hedhja e topit me dorë”.
Deri në fund të shtatorit, vazhdon faza kërkimore e një studimi që trajton çështjet shëndetësore të ish-profesionistëve gjermanë të futbollit. Rreth 300 ish-lojtarë kanë marrë pjesë në studim deri më tani. Rezultatet duhet të publikohen në vitin 2024./FolDrejt/
