Historia e Alhambrës është e lidhur me vendndodhjen gjeografike ku ndodhet, Granadës. Në një kodër shkëmbore me akses të vështirë, në brigjet e lumit Darro, e mbrojtur nga malet dhe e rrethuar me pyll, midis lagjeve më të vjetra të qytetit, Alhambra ngrihet si një kështjellë imponuese me tone të kuqërremta në muret e saj që fshehin bukurinë dhe delikatesën e mahnitshme të brendisë, shkruan Fol Drejt.
E projektuar si zonë ushtarake në fillim, Alhambra u bë rezidenca mbretërore dhe vend-gjykata e Granadës në mesin e shekullit të XIII-të pas themelimit të Mbretërisë Nasrid dhe ndërtimit të pallatit të parë nga mbreti themelues Mohammed ibn Jusuf Ben Nasr, më mirë i njohur si Alhamar.
Gjatë gjithë shekujve XIII, XIV dhe XV, ajo shndërrohet në një kështjellë muresh të larta dhe kulla mbrojtëse, në gjirin e së cilës strehohen dy zona kryesore: ajo ushtarake ose Alcazaba, e përbërë nga kazermat e gardës mbretërore dhe medina ose qyteti palatin, ku janë pallatet e famshme Nasrid dhe mbetjet e shtëpive të fisnikëve dhe plebejve që jetonin atje. Pallati i Carlos V, (i ndërtuar pasi qyteti u pushtua në 1492 nga monarkët katolikë), ndodhet gjithashtu këtu, në këtë pjesë.
Kompleksi monumental ka gjithashtu një pallat të pavarur përballë Alhambrës, i rrethuar nga pemishte dhe kopshte, i cili ishte ngushëllimi i mbretërve të Granadinës.
Emri Alhambra e ka origjinën në një fjalë arabe që do të thotë “kështjellë e kuqe”, ndoshta për shkak të tonit të ngjyrave të kullave dhe mureve që rrethojnë plotësisht kodrën e La Sabica, e cila nën dritën e yjeve merr ngjyrë argjendi, por në dritën e diellit reflekton tone të arta. Edhe pse ka një shpjegim më poetik, të transmetuar nga kronistët muslimanë që flasin për ndërtimin e Alhambrës “nën dritën e pishtarëve”. E krijuar fillimisht për qëllime ushtarake, Alhambra ishte një kështjellë, një pallat dhe një Medinë e vogël, të gjitha në të njëjtën kohë. Ky karakter i trefishtë na ndihmon të kuptojmë elementet e shumta të këtij monumenti.
Nuk ka asnjë referencë për Alhambra si një rezidencë mbretërish deri në shekullin e XIII-të, megjithëse fortifikimi ka ekzistuar që nga shekulli i 9-të. Mbretërit e parë të Granadës, Zirtians, kishin kështjellat dhe pallatet e tyre në kodrat e Albaicin dhe nuk ka mbetur asgjë prej tyre. Monarkët Ziries ishin sipas të gjitha gjasave emirët që ndërtuan Alhambrën, duke filluar nga viti 1238.
Themeluesi i dinastisë, Muhammed Al-Ahmar, filloi me restaurimin e kalasë së vjetër. Puna e tij u përfundua nga djali i tij Muhamedi II, pasardhësit e menjëhershëm të të cilit vazhduan riparimet. Ndërtimi i pallateve (të quajtur Casa Real Vieja) daton në shekullin e XIV-të dhe është vepër e dy mbretërve të mëdhenj: Jusuf I dhe Muhammed V. I pari është vlerësuar se ka ndërtuar, ndër të tjera, Comares e Katërt, Derën e Drejtësisë, banjat dhe disa kulla. Djali i tij, Muhamedi V, përfundoi zbukurimin e pallateve me Sallën e Luanëve, përveç dhomave dhe fortifikimeve të tjera.
Alhambra u bë një gjykatë e krishterë në 1492 kur Monarkët Katolikë pushtuan Granadën. Më vonë, u ndërtuan disa struktura për të strehuar qytetarë të shquar, kazerma ushtarake, një kishë dhe një manastir françeskan.
Sot, megjithatë, njihet si një ndër perlat e Civilizimit Islam në Evropë. Një monument të mahnitshëm që tërheqë shumë vizitorë, e të cilin nuk ka arritur ta harrojë historia./FolDrejt/
