Jasminka Dzumhur, një anëtare e Komisionit të Pavarur Ndërkombëtar të Hetimit për Ukrainën, i formuar nga Kombet e Bashkuara, deklaroi se Komisioni regjistroi një numër të caktuar krimesh kundër fëmijëve që u vranë me armë zjarri, por se abuzimi seksual dhe lëndimi i fëmijëve gjithashtu ndodhi.
Disa informacione flasin për transferimin e fëmijëve nga territori i Ukrainës në territorin e Rusisë, ku ata ndodhen ende, si dhe për çështjen e kthimit të atyre fëmijëve. Në një numër të madh të këtyre rasteve, prindërit biologjikë ndodhen në territorin e Ukrainës”, tha Dzumhur në një intervistë për Radion Evropa e Lirë.
Ajo përsëriti se në territorin e Ukrainës janë kryer krime lufte, se janë shkelur të drejtat e njeriut dhe ligji ndërkombëtar humanitar dhe shtoi se ka pasur edhe krime kundër fëmijëve nga ushtria ruse.
“Kur flasim për forma të shkeljes së të drejtave të njeriut, ato mund të grupohen në dy kategori, kundër integritetit të personave dhe tjetra në raport me infrastrukturën. Ata po flasin për torturë, abuzim, përdhunim dhe forma të tjera të dhunës seksuale”, tha Dzumhur.
Anëtari i komisionit shtoi se grupi i dytë i krimeve i referohet infrastrukturës në rastet kur objektet e sektorit energjetik u vunë në shënjestër në fillim të dimrit, gjë që kërcënoi në mënyrë indirekte të drejtat e njeriut të një numri të madh banorësh për të pasur akses në energji elektrike, shëndetësi dhe shërbime shëndetësore dhe të tërthorta. edukimin e fëmijëve.
“Dallimi domethënës mes konfliktit në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe konfliktit në Ukrainë është në format dhe dimensionet e abuzimit, duke marrë parasysh llojin e armëve të përdorura. Bosnja dhe Hercegovina ishte nën një embargo dhe nuk mund të armatosej, as nuk mund t’i dërgohej ndihma humanitare”, tha Džuhmur.
Ajo shtoi se në Ukrainë përdoren armë shumë të sofistikuara dhe me rreze të gjatë, të cilat kanë një efekt shkatërrues në infrastrukturë, por ndryshimi është se krijohet menjëherë një kornizë për viktimat, që nga regjistrimi i tyre deri te mbështetja e tyre.
“BiH humbi momentin për të zhvilluar modele për kujdesin ndaj viktimave paralelisht me konfliktin dhe mendoj se ky është një mësim negativ i nxjerrë nga konflikti në Bosnje dhe Hercegovinë që duhet të përdoret në vende të tjera në mënyrë që viktimat të mos përballojnë trauma, sidomos trauma e braktisjes”, tha ajo.
Džuhmur shpjegoi se çështja e përgjegjësisë penale hap mundësinë e ndjekjes penale të rasteve të krimeve të luftës para sistemit ligjor kombëtar, por më pas lind problemi i disponueshmërisë së atyre që kanë kryer krimet.
“Ndjekja penale ndërkombëtare e krimeve të luftës është e rëndësishme nga aspekti i faktit se as Rusia dhe as Ukraina nuk e kanë ratifikuar Statutin e Hagës dhe për këtë arsye shtrohet çështja e mundësisë së ndjekjes penale të rastit, ku Ukraina bën dy deklarata duke pranuar juridiksionin e Tribunali Ndërkombëtar për krimet e kryera në territorin e Ukrainës”, tha ajo.
