Politikanë, gazetarë, analistë politikë, aktivistë e qytetarë të shumtë, janë duke e cilësuar si rrezik të madh marrëveshjen për Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe, shkruan Fol Drejt.
Ka një varg problemesh të cilat i ngërthen në vete draft statuti i përpiluar nga Friedrich-Ebert-Stiftung. Sipas Gurakuç Kuçit, doktor në fushën e marrëdhënieve ndërkombëtare dhe historisë së diplomacisë, ky dokument shquhet për disa elemente, implementimi i të cilave do t’ia rrezikonte Kosovës statusin e saj si republikë.
“Buxheti i asociacionit është i pavarur dhe i pakontrolluar nga Kosova” – vë në dukje Kuçi, duke i nënvizuar edhe elementet e tjera:
“Kapitulli II aty tek nenet për të gjitha ato gjëra mbi mbrojtjen e etnisë, religjionit e gjithçka tjetër Kosova i mbron me ligjet e veta e madje ka diskriminim pozitiv për komunitetin serb dhe pse duhet të kenë ata mvetësi tani?
Si mundet një asociacion të ketë simbole të tjera që janë në kundërshtim me simbolet e Kosovës dhe të përjashtojë Kushtetutën dhe ligjin e Kosovës për simbolet, sikur të ishte OJQ do të kishte kuptim.
Një kurrikulë arsimi nga Serbia por bazuar në ligjet e Kosovës, në cilat ligje bazohet? A mundet MASHTI që këtë kurrikulë të Serbisë ta bëjë në interes të Kosovës dhe serbët ta pranojnë aty ku shkruan për UÇK-në, Adem Demaçin, Ibrahim Rugovën, etj., si njerëz të cilët i kanë bërë rezistencë Serbisë në mbrojtje të të drejtave të shqiptarëve?
Tek neni 3, pika 5, alinea f, sa herë flet për kompetencat e asociacionit përdor fjalën “providing/ siguron” ndërsa kur fol për bashkëpunim me ndonjë organ qeveritar të Kosovës e përdor fjalën “liaison/ ndërlidh” pra duke e bërë këtë punë jo obligative.”
Më pas Kuçi ndalet te kompetencat që i garantohen në fusha të tjera:
“Në nenin 3 te pika 6 i jep kompetenca komplet asociacionit për zhvillim urban dhe rural duke mos pasur asnjë lidhje me planet e strategjitë e Kosovës, pra ia shkëput një pjesë të të ardhurave Kosovës duke e bërë shtetin të mos llogarisë në rreth 15% të territorit të saj.
Tek pika 7 e të njëjtit nen, arrijmë të mësojmë se ky asociacion do të thirret në Kushtetutë të Kosovës por që nuk do të varet dhe nuk do të ketë asnjë lidhje me qeverinë e Republikës së Kosovës.
Po ashtu në të njëjtin nen dhe pikë ia hapë mundësinë që në emër të rikthimit të serbëve të bëjë koloni të reja me serbë të cilat nuk mund t’i mbajë nën kontroll shteti i Kosovës.
Në nenin 3 pika 9 alinea n, asociacioni do jetë ura lidhëse ose thënë më mirë një lloj ambasade e komunikimit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për stabilizimin e marrëdhënieve ndërmjet dy shteteve, që dmth asociacioni do jetë dora e Serbisë në ruajtjen e paqes në Kosovë.
Neni 5 lë hapur mundësinë edhe për më shumë kërkesa për kompetenca.
Në nenin 6 aty askund në trupin e asociacionit nuk flitet mbi ndërlidhjen e asociacionit me një superior si qeveria.
Në nenin 7 realisht i lë përfaqësues vetëm serbët dhe askund shqiptarët në këtë asociacion pasi aty nuk ka asnjë lloj diskriminimi pozitiv siç bëhet me ulëset e garantuara në Kuvendin e Kosovës, Qeveri dhe institucione tjera.
Tek buxheti i jep një pavarësi të madhe dhe të pakontrollueshme gjë që nuk guxon të ndodh me asnjë institucion në atë mënyrë. Roli i qeverisë në buxhet është i njëjtë sikur i presidentes në mandatimin e personit për kryeministër, pra një rol formal dhe sa herë që do tentonte të bënte ndryshe do fitonte asociacioni në gjykatën kushtetuese pasi do kamuflohej çdo gjë ligjërisht.
Bordi i asociacionit do i ketë 7 anëtarë dhe do zgjidhen nga asambleja ku shumica janë serbë dhe serbët do i zgjedhin serbët, shqiptarë nuk do ketë si duket as në bord” – shtjellon Kuçi.
Daniel Smith, ekspert i pavarur për marrëdhëniet ndërkombëtare dhe siguri me fokus vendet e Ballkanit Perëndimor, në një intervistë të dhënë për opozitaren Danas thotë se, Perëndimi duhet ta kuptojë që Kosova nuk mund të bëjë kompromis me statusin e saj:
“Ajo që Perëndimi duhet të ketë parasysh është se Kosova nuk mund të bëjë kompromis me shtetësinë e saj, karakterin unik dhe multietnik të shtetit të Kosovës. Historia ka vërtetuar se entitete si Republika Sërpska janë të rrezikshme për stabilitetin e shteteve multietnike, stabilitetin rajonal dhe mund të shërbejnë si një mjet për Serbinë dhe Rusinë për të destabilizuar Ballkanin.
Kosova është një rast i veçantë i ofrimit të gamës më të gjerë të të drejtave dhe lirive për pakicat në Evropë dhe në botë.”
Për më shumë ai vë në dukje faktin se “Vuçiqi dhe Serbia nuk janë të interesuar për të drejtat e serbëve në Kosovë, sepse realizimi i këtyre të drejtave do t’i çlironte serbët dhe qytetarët e Republikës së Kosovës nga regjimi i Vuçiqit. Vuçiq është i interesuar të përdorë serbët e Kosovës si skllevër të tij personal, për të forcuar nacionalizmin, për vota dhe për të qëndruar në pushtet dhe si pengje të presionit ndaj bashkësisë ndërkombëtare.”
Ndryshe nga ç’po komentohet nga kundërshtarët e “zajednicës”, nga Ambasada Amerikane në Prishtinë, është bërë përpjekje të thuhet se: nuk ka rrezik nga një republikë e re sërbska në Ballkan./FolDrejt/
