Konferenca për të Ardhmen e Evropës, një projekt pan-evropian që synon t`u jep qytetarëve evropianë mundësinë për të paraqitur idetë e tyre për atë se si duhet të duket Bashkimi Evropian, u përurua të dielën në Strasburg.
9 maji, Dita e Evropës, u zgjodh për të hapur Konferencën. Ceremonia u zhvillua në ndërtesën e Parlamentit Evropian në Strasburg, ku eurodeputetët nuk u mblodhën për më shumë se një vit për shkak të pandemisë së koronavirusit.
Presidenti francez Emmanuel Macron, presidenti i Parlamentit Evropian David Sassoli, presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen dhe kryeministri portugez Antonio Costa, vendi i të cilit udhëheq presidencën, folën në sallën plenare, e cila ishte pothuajse krejtësisht e zbrazët për shkak të masave epidemiologjike dhe u kthye në një studio televizive.
Rreth 500 pjesëmarrës, qytetarë të BE-së dhe përfaqësues të shoqërisë civile morën pjesë përmes video-lidhjes. Në mënyrë virtuale morën pjesë edhe ministrat e jashtëm të vendeve anëtare. Kishte 27 studentë nga të gjitha shtetet anëtare që morën pjesë në programin e shkëmbimit të studentëve Erasmus + në sallë.
“Tani është koha që qytetarët të thonë se si të përmirësohet Bashkimi,” tha Macron, duke shtuar se Evropa kishte nevojë për “frymëzim të ri demokratik”.
“Ne kemi nevojë për një politikë shëndetësore evropiane, nëse nuk e bëjmë atë, do të jetë një humbje. Ky është mësimi që kemi mësuar në pandemi. Kjo mund të nënkuptojë që kontratat duhet të ndryshohen dhe në atë rast unë i nxis të gjithë të jenë të guximshëm. Kjo nuk duhet të jetë një temë tabu,” tha Sassoli.
Ursula von der Leyen theksoi se Konferenca nuk duhet parë si një “ilaç ose zgjidhje për çdo problem”, por gjithashtu si një “ushtrim intelektual” i thjeshtë.
“Unë jam e bindur se kjo konferencë është një mundësi për evropianët që të bashkohen dhe të mblidhen rreth një ambicie të përbashkët. Ne nuk duhet të nënvlerësojmë efektin pozitiv që mund të prodhojë ”, tha ajo.
Konferenca duhej të fillonte vitin e kaluar, por për shkak të pandemisë dhe mosmarrëveshjeve të institucioneve kryesore të BE-së mbi konceptin dhe qëllimin e konferencës, ajo u shty për një vit.
Vetëm dy ditë para ceremonisë së hapjes, u arrit një marrëveshje kompromisi se kush do të nxirrte konkluzionet e konsultimit masiv me qytetarët, i cili duhet të shërbejë si udhëzues për veprimin e ardhshëm të BE-së.
Çështja kryesore e diskutueshme ishte se çfarë roli do të luante plenumi i konferencës në përpilimin e raportit përfundimtar për punën e saj.
Sipas marrëveshjes së arritur të premten, komiteti ekzekutiv i ngarkuar me hartimin e konkluzioneve të konferencës do të duhet të bashkëpunojë me plenumin e konferencës, që do të thotë me përfaqësuesit e Parlamentit Evropian dhe parlamenteve kombëtare.
Sesioni plenar i konferencës do të mbahet një herë në gjashtë muaj, dhe marrin pjesë 433 pjesëmarrës, 108 anëtarë të Parlamentit Evropian, 108 përfaqësues të parlamenteve kombëtare, dhe pjesa tjetër janë përfaqësues të institucioneve kryesore të BE-së, qytetarë të zgjedhur në mënyrë rastësore, partnerë socialë , OJQ-të.
Çështja kryesore në lidhje me raportin përfundimtar është nëse ai do të përmbajë propozime për ndryshime në traktatet evropiane. Shumë anëtarë të Parlamentit Evropian theksojnë se konferenca duhet të jetë e hapur për çdo rezultat, duke përfshirë atë që do të përfshinte një propozim për të ndryshuar traktatin.
Pas dështimit të Kushtetutës së Bashkimit Evropian, e cila u braktis pasi u refuzua në referendume në Francë dhe Holandë, Traktati i Lisbonës u miratua, i cili hyri në fuqi në vitin 2009 dhe ka pasur rezistencë të fortë ndaj ndryshimeve të traktatit që nga ajo kohë.
Prandaj, disponimi i shumicës në BE është që të gjitha sfidat me të cilat përballet BE duhet të adresohen brenda traktatit ekzistues. Sidoqoftë, ata që do të donin t’i jepnin BE fuqi më të mëdha nuk po heqin dorë, por ende po kërkojnë ndryshime që do ta bënin BE-në më efikase dhe demokratike.
Platforma është në dispozicion në 24 gjuhët zyrtare të Bashkimit Evropian dhe çdo propozim dhe kontribut do të përkthehet menjëherë në të gjitha gjuhët.
Më parë, më 10 Mars, presidentët e Parlamentit Evropian, Komisionit Evropian dhe Këshillit të BE nënshkruan një deklaratë të përbashkët mbi Konferencën për të Ardhmen e Evropës duke përshkruar një listë të hapur të temave të mundshme për Konferencën.
Ai përmend shëndetin, ndryshimin e klimës dhe sfidat mjedisore, drejtësinë sociale, barazinë dhe solidaritetin ndërmjet brezave, transformimin digjital, të drejtat dhe vlerat evropiane, përfshirë shtetin e së drejtës, sfidat e migracionit, sigurinë, rolin e BE-së në botë dhe mënyrën e forcimit të proceseve demokratike. mbi të cilën është themeluar BE-ja.
Presidenca e Konferencës përbëhet nga Presidentët e Parlamentit Evropian, Këshillit dhe Komisionit Evropian dhe është krijuar një Komitet Ekzekutiv, i cili përfshin përfaqësues të tre institucioneve, dhe të gjitha vendimet në lidhje me konferencën do të merren me konsensus. Komiteti i Rajoneve, Komiteti Ekonomik dhe Social Evropian, partnerët socialë dhe shoqëria civile do të marrin pjesë si vëzhgues.