Shtetet e Bashkuara thonë se Kina po shqyrton furnizimin me armë dhe municione për Rusinë për luftën në Ukrainë – një pretendim i mohuar fuqishëm nga Pekini.
Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken tha se firmat kineze tashmë po ofronin “mbështetje jo vdekjeprurëse” për Rusinë dhe informacionet e reja sugjeronin se Pekini mund të ofronte “mbështetje vdekjeprurëse”, shkruan BBC, përcjell Fol Drejt.
Një përshkallëzim i tillë do të nënkuptonte “pasoja serioze” për Kinën, paralajmëroi ai.
Pekini tha se pretendimet ishin të rreme dhe akuzoi Uashingtonin për përhapjen e gënjeshtrave.
“Ne nuk pranojmë gishtin e Shteteve të Bashkuara për marrëdhëniet Kinë-Rusi, e lëre më detyrimin dhe presionin,” tha zëdhënësi i ministrisë së jashtme të Kinës, Wang Wenbin në një konferencë të rregullt për shtyp të hënën, kur u pyet për akuzat.
Kina ka mohuar gjithashtu raportet se Moska ka kërkuar pajisje ushtarake.
Presidenti kinez Xi Jinping është një aleat i presidentit rus Vladimir Putin dhe ende nuk e ka dënuar pushtimin rus të Ukrainës – por ai ka kërkuar të qëndrojë neutral në konflikt dhe ka bërë thirrje për paqe.
Blinken po fliste për CBS News pasi u takua me kryediplomatin kinez, Wang Yi, të shtunën në Konferencën e Sigurisë në Mynih.
Ai tha se gjatë takimit ai shprehu “shqetësime të thella” për “mundësinë që Kina të sigurojë mbështetje materiale vdekjeprurëse për Rusinë”.
“Deri më sot, ne kemi parë kompani kineze… të ofrojnë mbështetje jo vdekjeprurëse për Rusinë për përdorim në Ukrainë. Shqetësimi që kemi tani bazohet në informacionin që kemi se ata po shqyrtojnë ofrimin e mbështetjes vdekjeprurëse,” tha ai.
Ai nuk shtjelloi se çfarë informacioni kishte marrë SHBA në lidhje me planet e mundshme të Kinës. Kur u vu nën presion mbi atë që SHBA besonte se Kina mund t’i jepte Rusisë, ai tha se do të ishin kryesisht armë si dhe municione.
Shtetet e Bashkuara kanë sanksionuar një kompani kineze që dyshohet se i ka ofruar imazhe satelitore të Ukrainës grupit mercenar Wagner, i cili furnizon Rusinë me mijëra luftëtarë.
Blinken i tha CBS se “natyrisht, në Kinë, nuk ka asnjë dallim midis kompanive private dhe shtetit”.
Nëse Kina do t’i siguronte Rusisë armë, kjo do të shkaktonte një “problem serioz për ne dhe në marrëdhëniet tona”, shtoi ai.
Marrëdhëniet midis Uashingtonit dhe Pekinit ishin tashmë të dobëta pasi SHBA-ja rrëzoi një balonë të supozuar spiun kinez në fillim të shkurtit. Të dyja palët shkëmbyen fjalë të zemëruara, por të dyja palët u shfaqën të turpëruara nga incidenti dhe dukeshin gati për të vazhduar më tej.
Por nëse Kina do të dorëzonte armë për të ndihmuar forcat ruse në Ukrainë, atëherë marrëdhëniet SHBA-Kinë do të përkeqësoheshin shumë më rëndë.
Do të ishte gjëja më “katastrofike” që mund t’i ndodhte marrëdhënies mes dy gjigantëve, tha senatori i lartë republikan Lindsay Graham.
“Do të ishte si të blini një biletë në Titanikun pasi ta shihni filmin”, tha ai për ABC News. “Mos e bëj këtë.”
Paralajmërimi i Blinken duket se është krijuar qartë për të penguar Kinën që ta bëjë këtë.
Blinken tha gjithashtu se SHBA ishte e shqetësuar për ndihmën e Kinës për Rusinë për t’iu shmangur sanksioneve perëndimore të dizajnuara për të gjymtuar ekonominë e Rusisë. Tregtia e Kinës me Rusinë ka qenë në rritje dhe është një nga tregjet më të mëdha për naftën, gazin dhe qymyrin rus.
Anëtarët e NATO-s, përfshirë SHBA-në, po dërgojnë një sërë armësh, municionesh dhe pajisjesh në Ukrainë, duke përfshirë tanke. Ata nuk dërguan aeroplanë luftarakë dhe zoti Blinken nuk do të interesohej nëse SHBA do të ndihmonte vendet e tjera të furnizonin avionë.
“Ne kemi qenë shumë të qartë se nuk duhet të fiksohemi apo të fokusohemi në ndonjë sistem të veçantë armësh,” tha ai.
Ai megjithatë tha se Perëndimi duhet të sigurojë që Ukraina të ketë atë që i nevojitej për një kundërsulm të mundshëm kundër Rusisë “në muajt në vijim”. Rusia aktualisht po përpiqet të përparojë në rajonet lindore të Ukrainës, ku janë zhvilluar disa nga luftimet më të ashpra të luftës.
Vërejtjet e kryediplomatit amerikan vijnë përpara një vizite të planifikuar të zotit Wang në Moskë, si pjesë e turneut të shefit të politikës së jashtme kineze në Evropë.
Wang tha në Mynih të shtunën se Kina “as nuk kishte qëndruar duarkryq dhe as nuk kishte hedhur benzinë në zjarr” për luftën në Ukrainë, raportoi Reuters.
Kina do të publikojë një dokument që parashtron qëndrimin e saj për zgjidhjen e konfliktit, tha zoti Wang. Dokumenti do të thoshte se integriteti territorial i të gjitha vendeve duhet të respektohet, tha ai.
“Unë sugjeroj që të gjithë të fillojnë të mendojnë me qetësi, veçanërisht miqtë në Evropë, se çfarë lloj përpjekjesh mund të bëjmë për të ndaluar këtë luftë,” tha zoti Wang.
Ai shtoi se kishte “disa forca që në dukje nuk duan që negociatat të kenë sukses, apo që lufta të përfundojë shpejt”, por nuk tha se për kë e kishte fjalën.
Presidenti kinez, Xi, është planifikuar të mbajë një “fjalim paqeje” në përvjetorin e pushtimit rus të Ukrainës të premten, 24 shkurt, sipas ministrit të jashtëm të Italisë, Antonio Tajani.
Tajani i tha radios italiane se fjalimi i Xi do të bënte thirrje për paqe pa dënuar Rusinë, raportoi Reuters.
Gjatë takimit të tyre, Blinken dhe Wang gjithashtu shkëmbyen fjalë të forta për thellimin e grindjes mbi një balonë të dyshuar spiune kineze që u rrëzua mbi SHBA.
Blinken tha gjatë takimit se SHBA nuk do të “përballojë asnjë shkelje të sovranitetit tonë” dhe tha se “ky akt i papërgjegjshëm nuk duhet të ndodhë më kurrë”.
Blinken i tha CBS se kombet e tjera ishin të shqetësuara për atë që ai e quajti “programi i balonave të vëzhgimit” të Kinës në pesë kontinente.
Ndërkohë, Wang e quajti episodin një “farsë politike të prodhuar nga SHBA” dhe i akuzoi ata se “përdorin të gjitha mjetet për të bllokuar dhe shtypur Kinën”. Kina ka mohuar dërgimin e një tullumbace spiunazhi.
Dhe të dielën në mëngjes, Pekini paralajmëroi se SHBA do të “mbarte të gjitha pasojat” nëse do të përshkallëzonte argumentin mbi balonën. Kina do të “ndiqte deri në fund” në rast se “SHBA këmbëngul të përfitojë nga kjo çështje”, tha ajo në një deklaratë të ministrisë së jashtme të raportuar nga Reuters.
Intervista e plotë me CBS – partneri transmetues i BBC-së në SHBA – do të transmetohet të dielën./FolDrejt/
