Dje në Bruksel Kosova dhe Serbia, në një takim të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, provuan ta gjenin një solucion të përshtatshëm për implementimin e marrëveshjes së Ohrit. Megjithatë pika më e nxehtë, ajo e Asociacionit, nuk është zgjidhur, duke i lënë të hapura diskutimet, shkruan Fol Drejt.
Kryeministri i Republikës së Kosovës Albin Kurti, disa orë më vonë, e ka publikuar draft-statusin i cili iu prezantua palëve, duke i treguar edhe arsyet pse pala Kosovare e refuzoi në mënyrë kategorike atë.
“Sot Ekipi Menaxhues prezantoi një projekt-statut të “Asociacionit”. Dokumenti tani është bërë publik. Në thelb nuk jam dakord me draftin. Ai përfaqëson dëshirën për një Republika Srpska në Kosovë” – ka shkruar Kryeministri Kurti në llogarinë e tij në Twitter.
Megjithatë, ai e ka publikuar më pas vizionin e tij mbi Asociacionin:
“Vizioni i Kryeministrit, z. Albin Kurti, për zbatimin e Nenit 7 të Marrëveshjes Themelore ndërmjet Kosovës dhe Serbisë (27 shkurt 2023)
Zbatimi i Nenit 7 të Marrëveshjes Themelore, në lidhje me Nenin 10, duhet të jetë në përputhje me Kushtetutën e Republikës së Kosovës (dhe vendimin shoqërues të Gjykatës Kushtetuese të datës 23 dhjetor 2015), Letër-Garancionin e ish-Përfaqësueses së Lartë Mogherini drejtuar kryeministrit të Kosovës (datë 24 gusht 2015) dhe qëndrimin e Qeverisë së Shteteve të Bashkuara (Chollet/ Deklarata e Escobar, e datës 30 janar 2023). Për të përmbushur këtë ambicie, një projekt-statut duhet të jetë në gjendje të përmbushë, ndër të tjera, kriteret kumulative të mëposhtme, përkatësisht të përfshijë këto elemente:
Ai do të burojë nga autorizimet e konventave të Këshillit të Evropës, përkatësisht Konventa Kornizë;
Ajo do t’u ofrojë mundësinë pjesëtarëve të komunitetit serb në Kosovë për të promovuar dhe mbrojtur interesat e tyre përmes një kornize vetë-menaxhuese;
Ai do të nxisë një projekt joterritorial, ku të gjithë serbët në Kosovë do të përfaqësohen funksionalisht (duke u mbështetur në të drejtën e tyre të votës dhe parimet e parapara në Kapitullin III, nenet 57, 58 dhe 59 të Kushtetutës së Kosovës) në përputhje me parimin e barazisë para ligjit dhe mosdiskriminimit, dhe, në bazë të të cilave, të gjithë serbët në Kosovë realizojnë të drejtën e tyre për shoqërim të lirë për të mbrojtur apo avokuar për të drejtat dhe qëllimet politike, kombëtare, kulturore, sociale, ekonomike dhe të tjera;
Ai do të sigurojë një kanal të drejtpërdrejtë të komunikimit me Qeverinë e Republikës së Kosovës, ndër të tjera, përmes pjesëmarrjes në Këshillin Konsultativ të Komuniteteve;
Ai do të ofrojë mundësinë që të financohet nga buxheti i Qeverisë së Republikës së Kosovës, organizatat ndërkombëtare, institucionet e vendeve të treta dhe donacionet, përfshirë edhe nga Serbia, të cilat të gjitha duhet të kalohen përmes procedurave dhe rregulloreve të Ministrisë së Financave të Kosovës;
Ai do të parashikojë mundësinë e bashkëpunimit me të gjitha institucionet, përfshirë komunat, për qëllime të mbështetjes së punës dhe misionit të tyre për anëtarët e saj;
Ai do të njohë plotësisht karakteristikat kushtetuese të Republikës së Kosovës siç janë respektimi i pavarësisë, uniteti i sistemit institucional, integriteti territorial i Republikës dhe do të kontribuojë në realizimin e plotë të saj në praktikë;
Ai do të përdorë ligjet aktuale për të ofruar mundësinë e ushtrimit të disa shërbimeve jofitimprurëse përmes krijimit të shoqatave në fushën e kulturës, artit, shkencës dhe arsimit, si dhe shoqata të studiuesve dhe të tjera për shprehjen, nxitjen dhe zhvillimin e identiteti serb;
Ai do të parashikojë procedurën e regjistrimit në organin qeveritar të Kosovës përgjegjës për administratën e përgjithshme dhe procedurat për pajtueshmëri me ligjin e Kosovës në fuqi;
Ai do të sigurojë dhe promovojë respektimin e pluralizmit politik, lirinë e fjalës, lirinë e asociimit dhe të drejtën për të mbrojtur lirisht identitetin politik dhe fetar të serbëve në Kosovë.
Së fundi, si një angazhim modest shoqërues që mbështetet në frymën e natyrshme liberale të Marrëveshjes Themelore, e cila, në preambulën e saj nënvizon se “mbrojtja e pakicave kombëtare është kusht themelor për paqen”, ky projekt duhet të mishërojë vendosmërinë e përbashkët të Kosovës dhe Serbisë për të qëndruar të sinqertë dhe të përkushtuar për të siguruar që komunitetet e tyre të afërme jo-shumicë të jetojnë sipas të njëjtave standarde të mbrojtjes së të drejtave të njeriut të zakonshme midis shoqërive demokratike dhe kohezive që nuk lënë askënd pas.”
Në anën tjetër ende nuk dihet se cili ka qenë draft-statuti i propozuar nga Ekipi Menaxhues, por sipas komenteve të kryeministrit, ai ka qenë në kundërshtim me parimet kushtetuese të Republikës së Kosovës./FolDrejt/
