India ka nisur misionin e saj të tretë në Hënë, duke synuar të jetë e para që do të ulet pranë polit të saj jugor pak të eksploruar, transmeton Fol Drejt.
Anija kozmike Chandrayaan-3 me një orbiter, tokëzues dhe një rover u ngrit në orën 14:35 të së premtes (09:05 GMT) nga qendra hapësinore Sriharikota.
Lander do të arrijë në Hënë në 23-24 gusht.
Nëse do të ketë sukses, India do të jetë vetëm vendi i katërt që do të arrijë një ulje të butë në Hënë, pas SHBA-së, ish-Bashkimit Sovjetik dhe Kinës.
Mijëra njerëz e ndoqën nisjen nga galeria e shikuesve dhe komentuesit e përshkruan pamjen e raketës “duke fluturuar në qiell” si “madhështore”. Ngritja u përshëndet me brohoritje dhe duartrokitje të forta nga turma dhe shkencëtarët.
Arunoday Mukharji i BBC-së, i cili ishte në vendin e nisjes, tha se kishte zhurmë të “Bharat Mata ki jai [Fitorja për nënën Indi]” nga çdo cep i sallës.
“Chandrayaan-3 ka filluar udhëtimin e tij drejt Hënës,” tha shefi i Organizatës Indiane të Kërkimit Hapësinor (Isro), Sreedhara Panicker Somanath në komentet e tij të para pas ngritjes së suksesshme. “Mjeti ynë lëshues e ka vendosur Chandrayaan në orbitën e saktë rreth Tokës.” ISRO shkroi në Twitter se “shëndeti i anijes është normale”.
Kryeministri Narendra Modi tha se Chandrayaan-3 kishte “shkruar një kapitull të ri në odisenë hapësinore të Indisë”.
“Ai ngrihet lart, duke ngritur ëndrrat dhe ambiciet e çdo indiani. Kjo arritje e rëndësishme është një dëshmi e përkushtimit të pamëshirshëm të shkencëtarëve tanë. Përshëndes shpirtin dhe zgjuarsinë e tyre!” ka shkruar ai në Twitter.
I treti në programin e eksplorimit hënor të Indisë, Chandrayaan-3 pritet të bazohet në suksesin e misioneve të tij të mëparshme në Hënë.
Ai vjen 13 vjet pas misionit të parë të vendit në Hënë në 2008, i cili kreu “kërkimin e parë dhe më të detajuar për ujin në sipërfaqen hënore dhe vërtetoi se Hëna ka një atmosferë gjatë ditës”, tha Mylswamy Annadurai, drejtor i projektit të Chandrayaan-1.
Chandrayaan-2 – i cili përfshinte gjithashtu një orbiter, një tokëzues dhe një rover – u nis në korrik 2019, por ishte vetëm pjesërisht i suksesshëm. Orbiteri i tij vazhdon të qarkullojë dhe studiojë Hënën edhe sot, por lender-rover nuk arriti të bëjë një ulje të butë dhe u rrëzua gjatë uljes. Ishte për shkak të “një defekti të minutës së fundit në sistemin e frenimit”, shpjegoi z. Annadurai.
Zoti Somanath ka thënë se ata kanë studiuar me kujdes të dhënat nga përplasja e fundit dhe kanë kryer ushtrime simulimi për të rregulluar defektet.
Chandrayaan-3, i cili peshon 3,900 kg dhe kushton 6.1 miliardë rupi (75 milion dollarë; 58 milion £), ka “të njëjtat synime” si paraardhësi i tij – të sigurojë një ulje të butë në sipërfaqen e Hënës, shtoi ai./FolDrejt/