Opozitarja serbe Danas, duke u mbështetur në burimet e Demostat shkruan se “Big Five” i ka përcjellë Presidentit të Serbisë në një takim në Beograd se: nëse Serbia e pranon planin evropian për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, mund të hyjë në Bashkimin Evropian në vitin 2030, shkruan Fol Drejt.
Ndërkohë Serbia hap pas hapi do t’i bashkohej strukturave të Bashkimit Evropian, siç është tregu i përbashkët evropian, i cili mundëson qarkullimin e lirë të mallrave, njerëzve, kapitalit dhe shërbimeve.
Gjegjësisht, Serbia gradualisht do të fitonte status të barabartë në BE sa i përket katër lirive, para se të bëhet anëtare e barabartë e bashkësisë politike me të drejtë vote.
Përveç perspektivës së qartë evropiane, Serbia, nëse pajtohet me planin e propozuar, do të marrë edhe ndihmë ekonomike, nëpërmjet donacioneve dhe kredive të favorshme, si dhe investime në energji, të cilat do ta çlirojnë Serbinë nga varësia nga Rusia dhe monopoli rus në atë zonë.
Zyrtarët evropianë paralajmërojnë edhe investime të reja në fusha të tjera të ekonomisë, së bashku me zgjerimin e operacioneve të kompanive që tashmë operojnë në Serbi, si Rivian dhe Stelantis, të cilat, sipas burimeve të Demostat, kanë plane serioze në Serbi, por janë në pritje të lëvizjeve të udhëheqjes serbe.
Megjithatë, nëse Beogradi do ta refuzonte planin perëndimor për Kosovën dhe do të tregonte se nuk është konstruktiv në dialogun me Prishtinën, do të kishte pezullim dhe tërheqje të investimeve evropiane dhe amerikane.
Gjegjësisht, tashmë ka kompani të cilat i kanë ndërprerë planet për investime në Serbi deri në njoftimin e dytë, para së gjithash për shkak të mospërputhjes së politikave të jashtme dhe të sigurisë, që sjell rrezik të shtuar të të bërit biznes. Refuzimi për të negociuar një plan për zgjidhjen e çështjes së Kosovës do të ishte një flamur i kuq shtesë për komunitetin e biznesit që planifikon të bëjë biznes ose tashmë vepron në Serbi.
A do të ishte e diskutueshme marrëveshja me FMN-në?
Presidenti Aleksandar Vuçiq raportoi se “të pestët” i thanë se Beogradi duhet ta pranojë planin, përndryshe do të përballet me ndërprerjen e procesit të integrimit evropian, ndalimin dhe tërheqjen e investimeve dhe masat gjithëpërfshirëse në kuptimin ekonomik dhe politik.
Burimet e Demostat konfirmojnë deklaratën e Vuçiqit dhe thonë se Serbia nuk do të jetë nën sanksione formale të Bashkimit Evropian nëse nuk e pranon marrëveshjen, por se do të përballet me pasojat. Dhe pasojat, sipas burimeve diplomatike, janë ndërprerja e integrimeve evropiane, ndalimi dhe tërheqja e investimeve të huaja, kthimi i regjimit të vizave, ndalimi i donacioneve dhe akcesi në fonde.
Bashkëbiseduesit tanë theksojnë gjithashtu se refuzimi i planit evropian do të vinte në pikëpyetje aranzhimin e Serbisë me Fondin Monetar Ndërkombëtar, i cili mund të kërcënonte stabilitetin fiskal të Serbisë. Kujtojmë se në fund të vitit të kaluar FMN-ja miratoi një marrëveshje standby prej 2.4 miliardë euro për Serbinë.
Nuk do të kalohet vija e kuqe e Vuçiqit?
Burime të Demostat-it thonë se plani i dalë në media nuk është as autentik dhe as versioni përfundimtar i marrëveshjes që do të jetë në tryezën e bisedimeve.
Ndër të tjera, në marrëveshje do të përkthehet pika 14 nga Marrëveshja e Brukselit, e cila thotë se asnjë palë nuk do të bllokojë apo inkurajojë të tjerët që të bllokojnë përparimin e palës tjetër në rrugën e saj drejt BE-së.
Po ashtu, burimet tona bëjnë të ditur se në marrëveshje nuk do të përmendet as njohja e Kosovës dhe as anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara, ndaj nuk do të kalohen vijat e kuqe për të cilat foli Vuçiq.
Vijat e kuqe të Vuçiqit në negociata janë njohja e Kosovës, anëtarësimi në OKB dhe formimi i detyrueshëm i Bashkësisë së Komunave Serbe.
Tani topi është në fushën e Prishtinës, e cila duhet të formojë Bashkimin e Komunave Serbe, për të cilën është rënë dakord me Marrëveshjen e Brukselit në 2013. E derisa kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, vazhdon të theksojë se është kundër, SHBA-të paralajmërojnë se nëse Qeveria aktuale e Kosovës nuk e formon ZSO-në, do të kërkojnë “partnerë alternativë”./FolDrejt/
