Thirrja e parë në polici nga Itaewon erdhi në orën 18:34 me kohën lokale – disa orë përpara se të ndodhte përplasja vdekjeprurëse.
Telefonuesi në numrin e urgjencës 112 të Koresë së Jugut tha se ata ishin në rrugën kryesore të Itaewon dhe një rrugicë pranë hotelit Hamilton po bëhej e mbushur me njerëz të rrezikshëm.
“Ajo rrugicë është me të vërtetë e rrezikshme tani njerëzit që shkojnë lart e poshtë, kështu që njerëzit nuk mund të zbresin, por njerëzit vazhdojnë të ngjiten, do të shtypet. Unë mezi arrita të dal, por është shumë e mbushur me njerëz. Unë mendoj se duhet ta kontrolloni atë,” tha telefonuesi, shkruan BBC, transmeton Fol Drejt.
Oficeri i policisë pyeti nëse telefonuesi donte të thoshte që njerëzit nuk po rridhnin mirë, se “ata shtypen dhe bien, dhe më pas do të ketë një aksident të madh?”
Po, telefonuesi u përgjigj – “kjo është kaq e frikshme tani”.
Kjo ishte e para nga të paktën 10 thirrjet në polici gjatë tre orëve të ardhshme. Por atë natë, thonë banorët vendas, prania e policisë ishte krejtësisht e pamjaftueshme.
Dëshmitë në rritje, ekspertët dhe një sërë faljesh zyrtare tregojnë për dështime të dukshme. Zyrtarët lokalë dhe policia thjesht nuk ishin të përgatitur për turmat që ishin mbledhur dhe u përpoqën t’i menaxhonin ato pasi ishin atje.
Më herët të martën, shefi i policisë së Koresë së Jugut tha se përgjigja e tyre emergjente ishte “e pamjaftueshme” – pranimi i parë nga zyrtarët se ata nuk bënë mjaftueshëm për ta parandaluar atë.
Sipas disa vlerësimeve, qindra mijëra njerëz kishin zbritur në Itaewon – popullor për jetën e tij të natës – për të festuar Halloween. Ishte një numër befasues edhe për lagjen zakonisht të ngarkuar.
Jeong An-sook jeton dy blloqe pas rrugës kryesore në Itaewon, rreth 300 metra nga vendi ku ndodhi përplasja. Ajo u përpoq të dilte mes orës 21:00 dhe 22:00 me kohën lokale, por tha se turma në rrugën e saj ishte aq e dendur sa nuk mund të lëvizte. E frikësuar ajo u tërhoq në shtëpinë e saj.
Një pronar restoranti i cili u kthye në shtëpi në orën 22:00 me kohën lokale tha se nuk mund të dilte as nga stacioni Itaewon sepse ishte shumë i mbushur me njerëz. Kështu ai shkoi në një stacion tjetër dhe u kthye në shtëpi.
Një grua tjetër, një këmbyes parash, e cila po shiste lule që njerëzit të shtriheshin në faltoren e improvizuar për viktimat, tha se pa pak oficerë policie – përpjekje për të organizuar turmën po bëheshin më herët në mbrëmje nga vullnetarë vendas, tha ajo, jo Policia.
Ajo tha gjithashtu se shoqata e biznesit vendas kishte kërkuar ndihmë nga policia javën e kaluar për t’u marrë me turmat në fundjavë, por nuk e kishte marrë.
Tani e dimë se ka pasur dy takime të mbajtura nga këshilli lokal, Yongsan-gu. E para ishte me policinë lokale, shefin e stacionit lokal të metrosë dhe shoqatën e bizneseve lokale më 26 tetor. Kishte një takim të dytë të nesërmen, vetëm mes anëtarëve të stafit të këshillit, për të diskutuar se si të trajtoheshin festimet e Halloween në fundjavë.
Sipas faqes së internetit të distriktit Yongsan, ata diskutuan masat e karantinës Covid, inspektimin e shitësve të ushqimit, sigurinë në vendet e mëdha dhe stacionet e metrosë, grumbullimin e mbeturinave dhe parkimin e paligjshëm. Kryebashkiaku i qarkut, Park Hee-young, tha më 27 tetor, “Ky është Halloween i parë në tre vjet pa distancim social. Ne do të bëjmë gjithçka që mundemi për të garantuar sigurinë e banorëve pasi jemi të shqetësuar për përhapjen e përtërirë të Covid- 19, incidente droge dhe aksidente të tjera”.
Nuk ka asnjë provë që dikush ngriti ose diskutoi problemet e mundshme të kontrollit të turmës në të dyja takimet.
Bizneset lokale i thanë BBC-së se kishte pasur një festival Global Village më herët në tetor, duke shfaqur karakterin kozmopolit të Itaewon. Kjo u organizua nga këshilli dhe kishte një plan të përgatitur për kontrollin e turmës.
Por pas aksidentit, Mayor Park tha për mediat lokale se këshilli i Yongsan kishte bërë gjithçka që mundej, por fakti që festimet e Halloween nuk kishin asnjë organizator të vetëm e bënte atë të ndryshëm nga ngjarjet e tjera. Që atëherë ajo u ka kërkuar falje viktimave dhe familjeve të tyre.
Edhe pse loja e fajit mes zyrtarëve vazhdon, fakti mbetet se askush nuk i ndaloi qindra njerëz, kryesisht në adoleshencë ose të 20-at, të mblidheshin në rrugicën e pjerrët atë natë. Një herë se sa ndodhi, thonë ekspertët, ajo që erdhi më pas ishte pothuajse e pamundur të parandalohej.
Ngushtësia i mbërtheu dhe pjerrësia nënkuptonte që kur disa binin, shkaktonte një efekt domino te të tjerët. Njerëzit gjithashtu lëviznin në disa drejtime njëherësh, duke u përplasur dhe duke u përpjekur të shpëtonin nga shtypja.
Policia po heton pretendimet se disa anëtarë të turmës shkaktuan shtypjen duke bërtitur “shty, shty”, por ekspertët thonë se kjo ishte e pritshme me atë që ata e quajnë “turmë jonormale”.
Çdo më shumë se pesë njerëz për metër katror konsiderohet potencialisht i rrezikshëm – dhe kishte të paktën 10 njerëz për metër katror në atë rrugicë, sipas Baek Seung-joo, një profesor i sigurisë nga zjarri në Open Cyber University. Ai thotë se ka bërë vlerësimin në bazë të imazheve dhe pamjeve.
“Instinktivisht, në një situatë të tillë, njerëzit nuk e ndihmojnë njëri-tjetrin, ata konkurrojnë dhe nuk zbatojnë urdhrat… Nuk mund të fajësohen të rinjtë që i shtynë të tjerët kur ishin nën presion ekstrem,” tha ai. “Autoritetet janë përgjegjëse për dështimin për të kontrolluar turmën paraprakisht.”
Si u zhvillua tragjedia e Halloween-it në Seul
Zyrtarët dhe ekspertët tani besojnë se një arsye pse kaq shumë njerëz u mblodhën në atë rrugicë të veçantë ishte afërsia me stacionin e metrosë Itaewon, një vend me trafik të lartë.
Kwon Seolah, shefi i Qendrës për Inovacionin e Sigurisë nga Fatkeqësitë në Universitetin Chungbuk, sugjeron se zyrtarët mund të kishin siguruar që trenat e metrosë të anashkalonin stacionin Itaewon, ose të bllokonin automjetet që të hynin në qark për të krijuar më shumë hapësirë për këmbësorët.
Rruga ku ndodhi përplasja ishte afër metrosë Itaewon
Por zyrtarët fajësojnë njëri-tjetrin për këtë dështim. Policia kombëtare thotë se i kërkuan Metrosë së qytetit të Seulit të parandalonte trenat që të ndalonin në stacionin Itaewon të shtunën për të kufizuar turmat. Metro e ka mohuar këtë, duke thënë se ka marrë një kërkesë zyrtare vetëm një orë pasi kishte ndodhur përplasja vdekjeprurëse.
Policia e Yongsan ka thënë gjithashtu se bizneset lokale u kërkuan atyre të mos kontrollonin turmat në fundjavë për të shmangur uljen e klientëve të tyre; shoqata e biznesit vendas e ka mohuar këtë.
Por duket qartë se policia nuk ndërmori as masat më të thjeshta të kontrollit të turmës, të gjetura në vende të tjera.
Megjithatë, serioziteti i situatës ishte i dukshëm në atë thirrjen e parë në polici disa orë përpara se të raportoheshin vdekjet.
“Askush nuk po e kontrollon atë tani,” tha telefonuesi. “Policia duhet ta kontrollojë këtë. Ju duhet t’i lini njerëzit të dalin së pari dhe më pas t’i lini njerëzit të hyjnë. Njerëzit vazhdojnë të vërshojnë por nuk mund të dalin.”/FolDrejt/