Gjatë dy dekadave të fundit, normat e obezitetit në mesin e të rriturve amerikanë janë rritur nga 31% në 2000 në 42% në 2020, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, sipas Healthline, transmeton Fol Drejt.
Mjedisi modern në të cilin jetojmë shpesh është fajësuar për këtë rritje të obezitetit, me aksesin e tij të lehtë në ushqime të lira dhe me kalori të lartë dhe barrierat ndaj aktivitetit të rregullt fizik.
Por gjenetika gjithashtu mund të rrisë rrezikun e një personi për të zhvilluar obezitet. Disa studime vlerësojnë se gjenet përbëjnë 50% deri në 90% të dallimeve në peshë të njerëzve.
Sipas autorëve të një studimi të ri, strategji të tilla si ushqimi i ndërgjegjshëm ose intuitiv, marrja e porcioneve më të vogla dhe numërimi i kalorive mund të kundërshtojnë disa nga efektet e gjenetikës së lidhur me obezitetin.
Megjithatë, kjo ndryshon nga studimi në studim, gjë që sugjeron se faktorë të tjerë mund të ndikojnë në peshë, duke përfshirë ndryshimet e vetëdijshme në sjelljet e të ngrënit.
Sjelljet e kujdesshme të të ngrënit mund të zvogëlojnë rrezikun e mbipeshës
Në studimin e ri, të botuar më 6 korrik në Gazetën Ndërkombëtare të Epidemiologjisë, studiuesit ekzaminuan të dhënat për mbi 3,700 të rritur në Mbretërinë e Bashkuar, të cilët morën pjesë në dy studime të veçanta.
Pesha dhe gjatësia e pjesëmarrësve u matën dhe ata dhanë një mostër gjaku, të cilën studiuesit e përdorën për të llogaritur rrezikun e tyre gjenetik të obezitetit.
Njerëzit plotësuan gjithashtu pyetësorë që matën sjellje të ndryshme të të ngrënit, të tilla si tendenca për t’u përfshirë në të ngrënë emocionale ose për të ngrënë tepër për shkak të urisë.
Studiuesit zbuluan se njerëzit me një rrezik gjenetik më të lartë të obezitetit kishin më shumë gjasa të kishin një indeks më të lartë të masës trupore (BMI).
BMI është një matje e Burimit të Besuar për të vlerësuar nëse dikush ka obezitet, mbipeshë apo nënpeshë. Ai nuk vlerëson gjithmonë me saktësi yndyrën e trupit, veçanërisht për grupe të caktuara racore/etnike ose grupe të tjera.
Megjithatë, rezultatet e studimit treguan gjithashtu se për njerëzit që shënuan rezultate më të larta për disa lloje sjelljesh të të ngrënit – të quajtura “përmbajtje konjitive” – lidhja midis gjeneve dhe BMI u reduktua.
Kjo përfshinte të dyja strategjitë fleksibël – të tilla si ushqimi i kujdesshëm, kontrolli i porcioneve dhe prerja e perimeve paraprakisht për ushqim më të lehtë – dhe strategji të ngurta si numërimi i kalorive.
Sipas këtyre studimeve, BMI-ja mund të përmirësohet tek njerëzit me rrezik gjenetik, në kuptimin e ndërhyrjeve të bazuara në kufizim e të cilat, mund të jenë të dobishme./FolDrejt/