Dita Botërore e Bletës festohet çdo vit më 20 maj. Qëllimi i ditës ndërkombëtare është të njohë rolin e bletëve për ekosistemin.
Çdo vit në këtë ditë, publiku global do të fokusohet në rëndësinë e ruajtjes së bletëve të mjaltit dhe të gjithë pjalmuesve të tjerë. Njerëzit do të kujtohen për rëndësinë e bletëve në sigurimin e nevojave të njerëzimit, transmeton Fol Drejt.
A e dini se:
1. Edhe pse bletët kanë këmbë të bashkuara, ato nuk posedojnë asgjë si kapaku i gjurit, prandaj nuk kanë gjunjë.
2. Mjalti ka veti antiseptike dhe historikisht është përdorur si një salcë për plagët dhe një trajtim i ndihmës së parë për djegiet dhe prerjet.
3. Sheqernat natyrale të frutave në mjaltë – fruktoza dhe glukoza – treten shpejt nga trupi. Kjo është arsyeja pse sportistët dhe atletët përdorin mjaltin për t’u dhënë atyre një nxitje natyrale të energjisë.
4. Praktika e bletarisë daton të paktën 4500 vjet më parë.
5. Bletët duhet të mbledhin nektar nga dy milionë lule për
të bërë një kile mjaltë.
7. Bleta mesatare do të prodhojë vetëm 1/12 e një luge çaji mjaltë gjatë jetës së saj.
8. Një bletë mjalti viziton 50 deri në 100 lule gjatë një udhëtimi grumbullimi.
9. Një bletë mjalti mund të fluturojë deri në gjashtë milje dhe deri në 15 milje në orë.
10. Bletët komunikojnë duke kërcyer.
Pse u zgjodh 20 maji si Dita e Bletës?
Në këtë ditë, slloveni Anton Janša, pionieri i bletarisë, lindi në vitin 1734. Bletaria merret aq seriozisht në Slloveni sa motoja jozyrtare e vendit është “Toka e Bletarëve të Mirë”. Vendi prodhon mjaltë gustator, ofron turizmin e bletarisë dhe i pëlqen të theksojë se sllovenët – kombi më i pasur sllav në botë – e marrin etikën e punës nga bleta e mjaltit.
Maji ishte muaji i zgjedhur për Ditën Botërore të Bletës, sepse në hemisferën veriore nevoja për pllenim është më e madhe gjatë asaj periudhe, ndërsa në hemisferën jugore është koha për vjeljen e mjaltit dhe produkteve të bletës.
Ideja për Ditën Botërore të Bletës u konceptua më 15 shtator 2014. Bletari slloven Bostjan Noc po shkonte me makinë për të punuar në Shoqatën Sllovene të Bletarëve ku ai është president, duke dëgjuar një program radiofonik për Ditët Botërore dhe kuptimin e tyre dhe pyeti veten pse bletët nuk kanë ditën e tyre. Duke marrë parasysh se çdo e treta lugë e ushqimit në botë mbështetet te bletët dhe pjalmuesit e tjerë dhe se bletët janë gjithnjë e më të rrezikuara dhe pothuajse nuk janë më në gjendje të mbijetojnë pa ndërhyrjen dhe mbështetjen njerëzore, dukej e drejtë që publiku global duhet të ndërgjegjësohej./FolDrejt/
