Shkencëtarët kanë arritur të shkatërrojnë qelizat e kancerit në trurin e minjve. Më konkretisht, ata ia dolën të shkaktonin vdekjen e qelizave kancerogjene, raporton Fol Drejt.
Hulumtimi pati rezultate pozitive në glioblastoma, një nga tumoret më të zakonshme dhe agresive të trurit tek të rriturit. Vlerësohet se kjo sëmundje prek 19,000 njerëz në Bashkimin Evropian çdo vit.
Trajtimi i glioblastomës nuk ka ndryshuar shumë që nga fillimi i viteve 2000 dhe konsiston në kimioterapi, radioterapi dhe kirurgji. Në mënyrë që një person të ketë një shans për të mbijetuar, kërkohet një diagnozë brenda një periudhe mesatare prej 15 muajsh nga shfaqja e qelizave kancerogjene.
“Qelizat e kancerit janë qeliza stresi, ato nuk janë normale, ato janë në thelb të stresuara dhe në fund e përdorin stresin si një mekanizëm reaktiv për të fituar një avantazh. Avantazhi është në rezistencën, forcën dhe aftësinë për t’u përhapur, kështu që ato janë më të afta të përballojnë stresin siç është kimioterapia”, tha Eric Chevet, kreu i Laboratorit të Kërkimit të Kancerit në Institutin Kombëtar të Shëndetit dhe Mjekësisë të Francës (INSERM).
Në rastin e glioblastomës, qelizat përdorin një proteinë të quajtur IRE1 që i bën ato më rezistente ndaj ilaçeve të kancerit. Kjo është një fazë e quajtur “identifikimi i objektivit”. Studiuesit menduan se si të dobësonin ndikimin e qelizave kancerogjene dhe publikuan rezultate premtuese në revistën shkencore iScience.
Hulumtimi në tre hapa
Hulumtimi me tre hapa ishte rezultat i një bashkëpunimi midis INSERM dhe Universitetit të Goteborgut. Në hapin e parë, ekipi në Goteborg punoi në modele kompjuterike. Ata shikuan 15 milionë molekula, duke kryer simulime kompjuterike për të përcaktuar se si reagojnë molekulat kur bien në kontakt me proteinat në trup. Molekula Z4P është identifikuar si potencialisht e dobishme.
Hapi i dytë ishte një test qelizor, pra testimi i efektit të asaj molekule në qelizat e kancerit. Ata zbuluan se Z4P jo vetëm që i bëri qelizat e kancerit më pak rezistente, por gjithashtu pamundësoi aftësinë e tyre për t’u përhapur, gjë që është një nga karakteristikat e glioblastomës që e bën atë kaq agresive.
Hapi i tretë ishte testimi i gjetjeve, pra ata përdorën molekulën për të luftuar qelizat e kancerit te minjtë, në kombinim me ilaçin temozolomide (TMZ) – një lloj kimioterapie që përdoret tradicionalisht kundër glioblastomës.
Ata zbuluan se me këtë trajtim të kombinuar, ata dobësuan rezistencën e qelizave kancerogjene dhe reduktuan ndjeshëm madhësinë e tumorit. Roli i Z4P është i qartë. Domethënë, kur përdoret vetëm TMZ, tumori rishfaqet pas 100-150 ditësh. Megjithatë, në kombinim me Z4P, qelizat e kancerit u zhdukën dhe minjtë nuk patën përsëritje të kancerit edhe pas 200 ditësh.
Ç’pritet më tej
Pavarësisht rezultateve premtuese, siç raporton Euronews, ne jemi ende larg një ilaçi të ri. Chevet vlerësoi se do të duhen 15 vjet përpara se të zhvillohet një terapi e re. Ai theksoi se ky është një parashikim optimist.
Molekula duhet të modifikohet për të qenë më efektive kundër qelizave kancerogjene dhe të testohet në më shumë kafshë përpara se të testohet te njerëzit.
INSERM vazhdon kërkimet me Institutin e Shkencave Kimike në Rennes. Kjo mund të nënkuptojë shpresë për trajtimin e llojeve të tjera të kancerit, duke përfshirë kancerin e pankreasit, kancerin e gjirit dhe kancerin e mëlçisë. /FolDrejt/