Çfarë ndodh kur një diktaturë dërgon të nënshtruarit e saj brutalë për të frikësuar ose burgosur disidentët, gazetarët, aktivistët, drejtuesit e biznesit, anëtarët e grupeve të pakicave etnike dhe besimtarët fetarë që jetojnë në një demokraci të lirë dhe të hapur? Asnjë shtet ligjor nuk duhet të tolerojë shkelje të tilla.
Megjithatë, ato vazhdojnë, dhe duart e gjata të Kinës kanë arritur deri në SHBA.
Pekini dërgon agjentë në Perëndim për të frikësuar, survejuar dhe rrëmbyer ata që kanë folur.
Kjo mund të përfshijë përpjekje për rrëmbimin e njerëzve dhe kthimin e tyre në Kinë, ose komplikimin e procedurave të ekstradimit dhe platformës ndërkombëtare të zbatimit të ligjit Interpol.
Të tjerë disidentë heshtin me kërcënime për jetën e të afërmve të tyre në Kinë.
Christian Shepherd i The Post raportoi më 29 prill se aktivistët dhe ligjvënësit në Evropë dhe Amerikën e Veriut po ngrenë alarmin për përdorimin nga Kina të taktikave të tilla.
“Njoftimet e kuqe” të Interpolit që kërkonin që një i dyshuar të arrestohej dhe të kthehej në Kinë është rritur nga rreth 30 në vit në më shumë se 200.
Mes objektivave nuk janë vetëm disidentët politikë dhe drejtuesit e biznesit, por edhe ujgurët ose tibetianët e pakicës etnike.
Në vitin 2002, agjentët kinezë kapën disidentin dhe avokatin e demokracisë Wang Bingzhang ndërsa ai po vizitonte Vietnamin; ai mbetet në burg në Kinë. Po kështu edhe Gui Minhai, një qytetar suedez dhe librashitës dhe botues i Hong Kongut, vëllimet e të cilit përmbanin thashetheme për jetën private të udhëheqësve të Kinës, u rrëmbye në Tajlandë dhe u kthye në Kinë.
Një shantazh i tillë i fshehtë është i tmerrshëm. Një studim i vitit 2021 nga Freedom House identifikoi 31 vende që kanë synuar shtypjen transnacionale ndaj 79 vendeve pritëse.
Raporti dokumentoi më shumë se 600 raste midis 2014 dhe 2020 dhe zbuloi se 26 nga 31 kombet përdorën gjithashtu metoda jofizike të frikësimit, të tilla si spihunimi, ngacmimet në internet dhe dërgimi i kërcënimeve.
Një raportim lidhur me përpjekjet e Kinës në Shtetet e Bashkuara erdhi në mars kur Departamenti i Drejtësisë ngriti akuza kundër pesë personave të akuzuar për “ndjekje, ngacmim dhe spiunim të banorëve të SHBA” në emër të policisë sekrete të Kinës.
Qeveria e SHBA-së nuk ka eksperiencë në “luftën” ndaj një aktiviteti të tillë.
“Iniciativa e Kinës” e epokës Trump kundër spiunazhit ekonomik dhe vjedhjes së sekreteve tregtare ishte një dështim.
Çdo përpjekje për të ndaluar represionin transnacional duhet ta shmangë këtë.
Në një hap pozitiv, raportet e Departamentit të Shtetit për të drejtat e njeriut tani po nxjerrin në pah më shumë raste. Është shumë e rëndësishme që të ndalohet përhapja e këtij nënprodukti të shëmtuar të diktaturës në kombet demokratike që respektojnë sundimin e ligjit.
Burimi: The Washington Post
