Situata e krijuar së fundi në veri të Kosovës, ku u vendosën barrikada që pengonin lëvizjen e lirë dhe tensionuan gjithë situatën në vend, na rikujton konstatimin e Edward Joseph, ligjërues në Universitetin e Uashingtonit “Johns Hopkins” dhe ish-zëvendës shef i misionit të OSBE-së në Kosovë, i cili deklaronte se problemi kryesor i Ballkanit është shteti i Serbisë, shkruan Fol Drejt.
Sipas Joseph, “njerëzit shikojnë Bosnje dhe Hercegovinën dhe Ballkanin dhe shohin një “kënetë” problemesh – ndarje etnike dhe kombëtare, mijëra njerëz që largohen nga rajoni, dështimi për të bërë përparim drejt anëtarësimit në NATO dhe BE, madje edhe ndotjen e ajrit”, shkruan Serbian Monitor, përcjell Fol Drejt.
Ai shtoi se problemi është shteti i vetëm në Ballkan që nuk e pranon rendin perëndimor, përkatësisht, sipas tij, Serbia.
“Serbia është kandidate për në BE, por kandidatura e saj është një farsë. Serbia, në fakt, promovon vlerat dhe nganjëherë agjendën e Rusisë dhe Kinës, dhe ka një aleat të rëndësishëm në Hungari. Megjithatë, kjo vlerësohet nga zyrtarët perëndimorë, të cilët mbyllin sytë para sulmit ndaj demokracisë dhe dobësimit të disa aleatëve të NATO-s si Mali i Zi. Pse? Sepse Serbia e mban Kosovën në duart e saj. Serbia refuzon të pranojë pavarësinë e Kosovës, e cila është një tjetër komponent formues i rendit perëndimor në rajon”, tha Joseph.
Ai beson se ky problem ka qenë gjithmonë mbizotërues në këtë pjesë të botës dhe ka qenë evident në Bosnje dhe Hercegovinë gjatë luftës. “Problemi janë përçarjet brenda BE-së. Serbia ka fuqi vetëm sepse pesë vende të BE-së (katër prej të cilave i përkasin NATO-s) nuk e njohin Kosovën. Nëse Spanja, Sllovakia, Rumania, Greqia dhe Qiproja do ta njihnin Kosovën, i gjithë rajoni, përfshirë Bosnjën dhe Hercegovinën, do të transformohej. Pse? Sepse atëherë Serbia do ta pranonte Kosovën si shtet të pavarur pa asnjë presion dhe detyrim. Në këtë mënyrë Serbia do të pranonte rendin perëndimor për rajonin, duke përfshirë faktin që Bosnja dhe Hercegovina dhe Mali i Zi janë shtete të veçanta dhe sovrane”.
Joseph nënvizoi gjithashtu se pranimi i rendit perëndimor nga Serbia është një parakusht për reformën kushtetuese dhe funksionimin e duhur të Bosnjës.
“Është e thjeshtë. Të gjitha problemet e tjera, duke përfshirë çështjen boshnjako-kroate, do të bëheshin të zgjidhshme. Gjithçka do të bëhej e mundshme në këtë skenar. Bosnja dhe Hercegovina do të bëhej një vend funksional dhe kërcënimi i shkëputjes së Republikës Srpska do të zhdukej. Një alternativë ndaj bashkëjetesës demokratike është ndryshimi i kufijve dhe, në shumë raste, zhvendosja e popullsisë. Kjo është metoda ruse, e cila do të çonte në kaos dhe tensione të vazhdueshme etnike dhe kombëtare, jo drejt një zgjidhjeje”, përfundoi Joseph. /FolDrejt/