Turqia po shkon drejt balotazhit të zgjedhjeve pasi rezultati më i mirë se sa pritej i presidentit Recep Tayyip Erdogan në votimin e së dielës i jep atij një epërsi të konsiderueshme ndaj rivalit të tij, por jo mjaftueshëm për shumicën e kërkuar.
As Erdogan dhe as kandidati i opozitës Kemal Kilicdaroglu nuk morën 50 për qind dhe do të përballen sërish më 28 maj, përcjell Fol Drejt.
Kilicdaroglu, i cili njoftoi se do të fitonte përfundimisht, u kërkoi mbështetësve të tij të ishin të durueshëm dhe akuzoi partinë e Erdoganit për ndërhyrje në numërimin e votave dhe manipulim të shpalljes së rezultateve.
Erdogan, i cili mori më shumë vota se sondazhet parazgjedhore, u shfaq i sigurt dhe luftarak kur iu drejtua ndjekësve të tij.
“Ne kemi 2.6 milionë vota më shumë se rivali ynë më i afërt”. Ne presim që ajo të rritet edhe më shumë kur rezultatet të jenë zyrtare”, tha Erdogan.
Pas numërimit të 97 për qind të votave, Erdogan kryeson me 49,39 për qind dhe Kemal Kilicdaroglu ka 44,92 për qind, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve Anadolu. Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve njoftoi se 49,49 për qind e votuesve votuan për Erdoganin pas numërimit të 91,93 për qind të votave.
Kandidati i tretë, nacionalist Sinan Ogan fitoi 5.3 për qind të votave dhe mund të vendosë fituesin, në varësi të kë mbështet në raundin e dytë.
Në zgjedhjet parlamentare që u mbajtën paralelisht me ato presidenciale, Aleanca Popullore e përbërë nga partia islamike AKP e Erdoganit, MHP nacionaliste dhe të tjera arriti një rezultat më të mirë se sa pritej dhe është në rrugën e duhur drejt shumicës. Pasi janë numëruar 93 për qind e votave, ai pritet të ketë 324 nga 600 mandate.
Aleanca Kombëtare e Kilicdaroglu e përbërë nga gjashtë parti opozitare, duke përfshirë Partinë Laike Republikane Popullore (CHP) të themeluar nga Ataturku, fiton 211 vende.
Aleanca e Punës dhe Lirisë, e udhëhequr nga Partia e Majtë e Gjelbër pro-kurde, do të ketë 65 vende në parlament, sipas të dhënave aktuale.
Rezultatet e para të zgjedhjeve presidenciale të së dielës e vendosën Erdoganin në një epërsi të rehatshme, por ndërsa numërimi vazhdoi, epërsia e tij u ngushtua siç pritej. Raundi i dytë i zgjedhjeve më 28 maj është pothuajse i sigurt dhe verdikti elektoral për qeverisjen dy dekadash të Erdoganit po shtyhet për dy javë.
Sondazhet e opinionit parazgjedhor i kishin dhënë Kemal Kilicdaroglu një epërsi të lehtë dhe dy sondazhe të premten e treguan atë mbi pragun e 50 përqindëshit. Megjithatë, shumica parashikuan një garë të ngushtë.
Zgjedhjet presidenciale do të vendosin jo vetëm se kush e udhëheq Turqinë, por edhe se si qeveriset ajo, ku po shkon ekonomia e saj mes një krize të thellë të kostos së jetesës dhe formën e politikës së saj të jashtme.
Zgjedhjet, të cilat janë edhe parlamentare, ndiqen nga afër në kryeqytetet perëndimore, në Lindjen e Mesme, në NATO dhe në Moskë.
Humbja e Erdoganit, një prej aleatëve më të rëndësishëm të Presidentit Vladimir Putin, ka të ngjarë të shqetësojë Kremlinin, por do të ngushëllojë administratën e Bidenit, si dhe shumë liderë evropianë dhe të Lindjes së Mesme që kanë pasur marrëdhënie të trazuara me Erdoganin.
Udhëheqësi më jetëgjatë i Turqisë e ka kthyer anëtarin e NATO-s dhe vendin e dytë më të madh të Evropës në një lojtar global, duke e modernizuar atë përmes projekteve të mëdha si urat e reja, spitalet dhe aeroportet dhe duke ndërtuar një industri ushtarake që e kanë zili vendet e huaja.
Politika e tij ekonomike e paqëndrueshme e normave të ulëta të interesit, e cila shkaktoi një krizë spirale të kostos së jetesës dhe inflacion, e la atë viktimë të zemërimit të votuesve. Reagimi i ngadaltë i qeverisë së tij ndaj një tërmeti shkatërrues në Turqinë juglindore që vrau 50,000 njerëz zemëroi më tej votuesit.
Kemal Kilicdaroglu ka premtuar se do ta drejtojë Turqinë në një kurs të ri duke ringjallur demokracinë pas viteve të represionit shtetëror, duke iu rikthyer politikave ekonomike ortodokse, duke forcuar institucionet që kanë humbur autonominë nën presionin e fortë të Erdoganit dhe duke rindërtuar lidhjet e brishta me Perëndimin./FolDrejt/
