Japonia u detyrua të hidhte në erë raketën e saj të re gjatë një lëshimi të dështuar të martën, duke penguar përpjekjet për të goditur një treg të udhëhequr nga SpaceX e Elon Musk.
Agjencia e saj hapësinore duhej të dërgonte një komandë vetëshkatërruese në raketën H3 kur motori i saj i fazës së dytë dështoi disa minuta pas ngritjes, shkruan BBC, përcjell Fol Drejt.
Vëzhguesit thonë se kjo është një pengesë e rëndësishme për Agjencinë Japoneze të Kërkimit të Hapësirës Ajrore (Jaxa).
Qeveria e quajti dështimin e testit “jashtëzakonisht për të ardhur keq”.
Raketa H3 është raketa e parë me ngritje mesatare e projektuar nga Japonia në tre dekada.
Ai është paraqitur si një alternativë më e lirë ndaj Falcon 9 të SpaceX për lëshimin e satelitëve komercialë dhe qeveritarë në orbitën e Tokës.
Të martën, inxhinierët kishin synuar të dërgonin raketën 57 m (187 ft) në hapësirë me një satelit monitorues në bord. Sistemi ALOS-3 është i aftë të zbulojë lëshimet e raketave të Koresë së Veriut.
Por Jaxa tha se menjëherë pas nisjes, inxhinierët u detyruan të dërgonin një kërkesë për vetëshkatërrim në H3 pasi ai përjetoi “shpejtësi të reduktuar” në fazën e dytë të lëshimit të tij.
Nisja e së martës erdhi pas një lëshimi të ndërprerë në shkurt, kur raketa nuk arriti të dilte nga platforma e lëshimit për shkak të përforcuesve të gabuar të raketës.
“Ndryshe nga anulimi dhe shtyrja e mëparshme, këtë herë ishte një dështim i plotë”, tha për Reuters Hirotaka Watanabe, një profesor i politikave hapësinore në Universitetin e Osakës.
“Kjo do të ketë një ndikim serioz në politikën hapësinore të ardhshme të Japonisë, biznesin hapësinor dhe konkurrencën teknologjike,” shtoi ai.
Ministri japonez i shkencës Keiko Nagaoka tha se autoritetet do të hetojnë shkakun e dështimit të motorit.
Ajo kërkoi falje për “dështimin për të përmbushur pritjet e publikut dhe palëve të lidhura” dhe e përshkroi zhvillimin si “jashtëzakonisht për të ardhur keq”.
Japonia e kishte paraqitur H3 si një alternativë të qëndrueshme komerciale ndaj raketës Falcon 9, sepse H3 punonte me një motor me kosto më të ulët me pjesë të printuara në 3D.
Sikur misioni të kishte sukses, Jaxa tha se kishte planifikuar të lëshonte H3 rreth gjashtë herë në vit për dy dekadat e ardhshme.
Japonia po thellon bashkëpunimin me SHBA-në në hapësirë dhe është zotuar të transportojë mallra në stacionin hapësinor hënor të planifikuar Gateway – të cilin Nasa planifikon ta vendosë në orbitën e Hënës.
Programi më i gjerë hapësinor i Tokios përfshin gjithashtu dërgimin e njerëzve në Hënë përsëri, duke përfshirë astronautët japonezë./FolDrejt/
