Një film me regji të një gruaje është zgjedhur si më i miri i të gjitha kohërave nga një grup ekspertësh, shkruan BBC, përcjell Fol Drejt.
“Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles”, me regji nga Chantal Akerman, ka kryesuar sondazhin Sight and Sound të Institutit Britanik të Filmit.
Është hera e parë që një vepër me regji të një gruaje arrin në dhjetëshen e parë. Sondazhi, i cili zhvillohet çdo dekadë, është kritikuar për mungesë diversiteti.
Vendi fitues u mbajt për 40 vjet nga “Citizen Kane” i Orson Welles.
Ai u tejkalua në vitin 2012 nga “Vertigo” i Alfred Hitchcock.
“Jeanne Dielman”, e lëshuar në vitin 1975, është historia e një të veje belge, e cila i drejtohet prostitucionit për të siguruar bukën e gojës, por vret një nga klientët e saj. Filmi zgjat gati tre orë e gjysmë.
Edhe pse jo aq i njohur jashtë botës së kritikës së filmit sa fituesit e mëparshëm, ai është vlerësuar si një “kryevepër” dhe një pjesë novatore e filmit feminist.
Chantal Akerman, regjisorja belge, vdiq në vitin 2015 në moshën 65-vjeçare.
Lillian Crawford, një kritike filmi dhe shkrimtare që kontribuoi në sondazh, tha se filmi ishte “tekst thelbësor” në kinemanë feministe.
“Jeanne Dielman nuk është një film që do t’i thosha dikujt që hyn në kinema “Oh, ky është filmi i parë që duhet parë patjetër”, tha ajo për BBC.
“Mendoj se nëse do të punoni me listën, ndoshta ta bëni atë në mënyrë të kundërt dhe në një farë mënyre drejt saj, sepse është një kërkesë për t’i ftuar njerëzit ta shohin këtë.
“Por në një kuptim akademik dhe të menduarit për kinemanë dhe inkurajimin e më shumë njerëzve për të kërkuar filma eksperimentalë, filma nga gratë dhe në aspektin e historisë së kinemasë feministe, ky është absolutisht një lloj teksti thelbësor.”
Në një artikull për Institutin Britanik të Filmit, Laura Mulvey, një profesoreshë e studimeve të filmit në Universitetin Birkbeck, e quajti votimin një “shkundje të papritur”.
Gjërat nuk do të jenë kurrë njësoj”, ka shkruar ajo.
Sondazhi është organizuar nga revista Sight and Sound e Institutit Britanik të Filmit çdo dekadë që nga viti 1952.
Revista është përballur me kritika në të kaluarën për mungesën e diversitetit të ekspertëve të anketuar dhe përzgjedhjes së 100 filmave më të mirë.
Në vitin 2012, Jeanne Dielman ishte një nga vetëm dy filmat e drejtuar nga gra që hynë në listë, së bashku me një film tjetër nga një regjisor me ngjyrë – Touki Bouki i Djibril Diop Mambéty.
Me kalimin e viteve numri dhe diversiteti i njerëzve të konsultuar është rritur. Këtë vit, 1639 kritikë, programues, kuratorë, arkivistë dhe akademikë iu kërkua të zgjidhnin dhjetë filmat e tyre më të mirë.
Fituesi i herës së kaluar, “Vertigo”, zuri vendin e dytë, ndërsa filmi “Citizen Kane” ishte i treti.
“Tokio Story” i Yasujirō Ozu u rendit i katërti, i ndjekur nga “In the Mood for Love” i Wong Kar Wai në vendin e pestë. /FolDrejt/
