Nëse vuajtja do të kishte një adresë, ajo mund të ishte rruga al-Rasheed, në Taiz, një qytet jemenas i rrethuar nga malet dhe luftëtarët rebelë Houthi. Në këtë rrugë të ngushtë shtëpish të përpunuara, të rinjtë nuk mund t’i shpëtojnë një konflikti të ashpër që bota tenton ta harrojë, shkruan BBC, transmeton Fol Drejt.
Një djalë i hajthëm me një tufë flokësh të errët na çon në rrugë, me gropa të shpeshta anash – me patericat e tij. Bader al-Harbi është shtatë vjeç, pak më i ri se lufta e Jemenit. Këmba e djathtë i është amputuar mbi gju. Slogani në bluzën e tij shkruan “Sport”.
Në oborrin e pasmë të shtëpisë së tij familjare, Bader ulet në disa blloqe me erë, me trungun e tij të zbuluar. Këmba e tij e mbetur nuk ka asnjë këpucë. Vëllai i tij i madh Hashim është pranë tij, duke ndarë traumën dhe heshtjen e tij.
Këmba e djathtë e Hashimit është thyer dhe i mungon gishti i madh. Ai dridhet pafund me duart e tij sikur përpiqet të fshijë plagët.
Sipas babait të tyre, al-Harbi Nasser al-Majnahi, djemtë u goditën nga bombardimet Houthi në një mëngjes tetor të vitit të kaluar, teksa ktheheshin nga shkolla në një pushim. Që atëherë ata nuk janë kthyer në klasat e tyre.
“Gjithçka ndryshoi plotësisht,” thotë ai, i ulur këmbëkryq në një dyshek. “Ata nuk luajnë më jashtë me fëmijët e tjerë. Ata janë me aftësi të kufizuara. Ata janë të frikësuar dhe kanë probleme psikologjike.”
Me një zë të vogël, që tingëllon më i ri se nëntë vjeç, Hashim thotë se do të dëshironte të kthehej në shkollë.
“Dua të studioj dhe të mësoj”, më thotë. E pyeta Baderin nëse dëshiron të shkojë edhe ai. “Po,” përgjigjet ai. “Por këmba më është prerë, si mund të shkoj?”
Babai i tyre thotë se nuk janë regjistruar për vitin e ardhshëm shkollor sepse nuk ka para për transport. Dhe ai nuk ka asnjë mënyrë për të nxjerrë familjen e tij nga rruga e keqe.
“Edhe pse jemi të frikësuar, nuk kemi mundësi të jetojmë askund tjetër”, – më thotë ai, – “sepse qiraja do të ishte më e lartë. Pra, ne jemi të detyruar të rrimë këtu, qofshim apo vdesim.”
Ajo që filloi si një luftë civile është nxitur nga rivalët rajonalë që mbështesin palët kundërshtare. Arabia Saudite sunite mbështet qeverinë e njohur ndërkombëtarisht të Jemenit, sado e dobët që është. Irani shiit mbështet lëvizjen Houthi, të njohur zyrtarisht si Ansar Allah (ose Mbështetësit e Zotit).
Në shtator 2014, Houthis pushtuan kryeqytetin e Jemenit, Sanaa, duke dëbuar qeverinë. Pranverën e ardhshme një koalicion i udhëhequr nga Arabia Saudite ndërhyri, i mbështetur nga MB dhe SHBA.
Sauditët premtuan një operacion të shpejtë për të rikthyer qeverinë në pushtet, por nuk bëri mjaftueshëm.
Tetë vjet, dhe mijëra sulme ajrore të koalicionit më vonë, Houthis ende mbajnë kryeqytetin. Sauditët tani duan një dalje të shpejtë – të paktën ushtarakisht.
Dhe në vijën e frontit në Taiz, Bader dhe Hashim ende flenë dhe zgjohen nën zhurmën e luftës.
“Dëgjoj shpërthime,” thotë Bader, “dhe ka snajperë. Ata qëllojnë gjithçka në lagje. Më duket se mund të ketë një shpërthim afër meje, ose shtëpia mund të hidhet në erë.”
Ne ecim disa hapa në shtëpinë ngjitur – ku një fëmijëri tjetër është copëtuar.
Amir shfaqet në pragun e derës – një tre vjeçar me një bluzë të verdhë, i heshtur dhe i zymtë. Në vend të këmbës së djathtë ka një protezë metalike. Babai i tij, Sharif al-Amri, e ndihmon atë të qëndrojë në këmbë, duke u përkulur shpesh për t’i puthur ballin.
Për më shumë se 3,000 ditë Taiz ka qenë praktikisht i rrethuar, një fushë beteje midis qeverisë dhe forcave Houthi. Dhe të rinjtë nuk janë kursyer.
Një mjek vendas na tha se që nga viti 2015, ai ka trajtuar rreth 100 fëmijë të amputuar – të gjymtuar nga bombardimet Houthi, minat dhe municionet e pashpërthyera.
Shumica e fëmijëve të gjymtuar dhe vrarë në Taiz gjatë viteve kanë qenë viktima të Houthis. Të tjerë vdiqën në sulmet ajrore nga koalicioni i udhëhequr nga Arabia Saudite – në vitet e para të luftës – dhe disa u vranë nga forcat qeveritare. Të gjitha palët kanë gjak në duart e tyre.
Konflikti i Jemenit është tani në një flakë më të ulët – që nga një armëpushim i ndërmjetësuar nga OKB vitin e kaluar që zgjati për gjashtë muaj. Nuk është më luftë gjithëpërfshirëse, por nuk është as paqe.
Arabia Saudite dhe Irani kanë shtrënguar duart dhe janë grimuar. Deri këtu, shumë mirë. Ka pasur bisedime mes sauditëve dhe Houthis, por burimet na thonë se ato kanë ngecur. Dhe nuk ka bisedime që përfshijnë vetë fraksionet ndërluftuese të Jemenit.
Vendi është gjithnjë e më i fragmentuar, si një bashkim pjesësh figure e thyer që nuk mund të rimontohet. Një lëvizje separatiste – e mbështetur nga Emiratet e Bashkuara Arabe – dëshiron që jugu të jetë i pavarur, siç ishte nga viti 1967 deri në 1990. Kjo është një çarje më shumë në një gjendje të rrënuar./FolDrejt/
