Anëtarët e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara shprehën shqetësimin dhe theksuan nevojën për të ruajtur status quo-në në kompleksin e Xhamisë Al Aksa në Jerusalem, por nuk u angazhuan për asnjë veprim disa ditë pasi ministri i ri i sigurisë së ekstremit të djathtë të Izraelit Itamar Ben-Gvir bëri një vizitë të diskutueshme në vend, të cilin udhëheqësit palestinezë e quajtën “një provokim të paprecedentë”, shkruan Al Jazeera, përcjell Fol Drejt.
Status quo-ja prej dekadash në kompleksin e Xhamisë Al Aksa lejon vetëm ritualet që kryejnë muslimanët në vend, i cili është i treti për nga vlera në Islamit pas Mekës dhe Medinës.
Por vendi është gjithashtu i nderuar nga hebrenjtë, të cilët e quajnë atë Mali i Tempullit. Grupet e ekstremit të djathtë të Izraelit janë përpjekur prej kohësh të ndryshojnë status quo-në dhe të lejojnë lutjet hebraike aty. Gjithashtu janë bërë thirrje nga e djathta ekstreme që në vend të Xhamisë Al-Aksa të ndërtohet një tempull hebre.
I dërguari palestinez i OKB-së, Riyad Mansour, i kërkoi Këshillit të Sigurimit të enjten të ndërmarrë veprime kundër Izraelit lidhur me veprimet provokuese të Ben-Gvir. Ministri i ri i sigurisë i Izraelit është i mirënjohur për nxitjet raciste kundër arabëve, kundërshtimin ndaj shtetësisë palestineze dhe për udhëheqjen e bastisjeve nga kolonët në kompleksin e xhamisë Al Aksa dhe lagjen Sheikh Jarrah në Jerusalemin Lindor të pushtuar.
“Çfarë vije të kuqe duhet të kalojë Izraeli që Këshilli i Sigurimit të thotë më në fund, mjaft është mjaft?” Mansour pyeti këshillin prej 15 anëtarësh, duke akuzuar Izraelin për “përçmim absolut”.
Redaktori Diplomatik i Al Jazeera, James Bays, duke raportuar nga selia e OKB-së në Nju Jork, tha se anëtarët e Këshillit të Sigurimit kishin shprehur shqetësim për situatën në kompleksin Al Aksa dhe rreziqet e përshkallëzimit “por fjalët e tyre ishin të matura dhe të kufizuara, me pak kritika të drejtpërdrejta ndaj Izraelit“.
Ambasadori palestinez, tha Bays, shprehu shqetësimin e tij që këshilli nuk po merrte asnjë veprim dhe paralajmëroi këshillin se situata mund të shndërrohej në një kryengritje.
“Të 15 anëtarët e Këshillit të Sigurimit ritheksuan, siç bëjnë gjithmonë, angazhimin e tyre për një zgjidhje mes dy shteteve. Megjithatë, ditët e fundit, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka thënë se qeveria e tij e re mbështet vazhdimin e vendbanimeve në tokën palestineze, duke minuar më tej atë rezultat të dëshiruar ndërkombëtarisht”, tha Bays.
Një zyrtar i lartë i çështjeve politike të OKB-së, Khaled Khiari, tha në mbledhjen e këshillit se ishte vizita e parë në vend nga një ministër i kabinetit izraelit që nga viti 2017.
“Ndërsa vizita nuk u shoqërua ose nuk u pasua me dhunë, ajo shihet si veçanërisht nxitëse duke pasur parasysh mbrojtjen e mëparshme të Ben-Gvir për ndryshime në status quo,” tha ai.
Ben-Gvir dikur bëri thirrje për t’i dhënë fund ndalimit të lutjes hebreje në vend, por ai ka qenë jo i përkushtuar për këtë çështje që nga rreshtimi me Netanyahun. Anëtarë të tjerë të partisë Fuqia Hebraike e Ben-Gvir ende mbrojnë një lëvizje të tillë.
Ambasadori i Izraelit në OKB e quajti mbledhjen e Këshillit të Sigurimit si “patetike” dhe “absurde”.
Përpara seancës, përfaqësuesi i Izraelit, Gilad Erdan u tha gazetarëve se nuk kishte “absolutisht asnjë arsye” që takimi të mbahej.
“Të mbash një seancë të Këshillit të Sigurimit për një ngjarje të parëndësishme është vërtet absurde,” tha ai.
Erdan tha se vizita e Ben-Gvir ishte “në përputhje me status quo-në dhe kushdo që pretendon të kundërtën është vetëm duke ndezur situatën”.
“Të pretendosh se kjo vizitë e shkurtër dhe plotësisht legjitime duhet të çojë në një seancë urgjente të Këshillit të Sigurimit është patetike,” tha ai.
Egjipti, Jordania dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, të cilat kanë traktate paqeje me Izraelin, dënuan atë që ata e quajtën “sulmin” e Ben-Gvir në Al-Aksa.
Ammani zyrtar thirri ambasadorin izraelit dhe tha se vizita kishte shkelur ligjin ndërkombëtar dhe “status quo-në historike dhe ligjore në Jerusalem”.
Arabia Saudite, me të cilën Netanyahu dëshiron të krijojë një marrëveshje paqeje, kritikoi gjithashtu Ben-Gvir. Turqia, e cila kohët e fundit i ka dhënë fund një përçarjeje të gjatë diplomatike me Izraelin, e dënoi gjithashtu vizitën si “provokative”.
Shtetet e Bashkuara, të cilat janë të përkushtuara për një zgjidhje mes dy shteteve në konflikt midis Izraelit dhe Palestinës, thanë se ishin “të shqetësuara nga çdo akt i njëanshëm që përkeqëson tensionet ose minon qëndrueshmërinë e një zgjidhjeje mes dy shteteve”, zëvendësi i ShBA-së në OKB Ambasadori Robert Wood i tha këshillit të enjten.
“Vëmë re se platforma qeverisëse e kryeministrit Netanyahu bën thirrje për ruajtjen e status quo-së në lidhje me vendet e shenjta. Ne presim që qeveria e Izraelit të ndjekë këtë angazhim”, tha Wood.
Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka miratuar disa rezoluta për konfliktin izraelito-palestinez gjatë viteve dhe mbështet zgjidhjen mes dy shteteve për paqen në Lindjen e Mesme. /SJ FolDrejt/
