Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në panelin diskutues të organizuar nga The Economist, me temë “Thellimi i Solidaritetit: Si mundet Evropa të dalë më e fuqishme nga trazirat aktuale gjeopolitike?”, transmeton Fol Drejt.
Në fjalën e tij, ai theksoi se “Momenti aktual, kërkon mbështetje të palëkundur për demokracinë dhe mbrojtësit e saj. Ne duhet të bashkohemi, si forca që kundërshton elementet destabilizuese që përbëjnë një kërcënim të madh për demokracinë”.
Pasi prezantoi dhe realitetin në Kosovë e sukseset e vendit tonë, Kryeministri Kurti shtoi se “Demokracia është një realitet konkret për ne, por po ashtu janë edhe kërcënimet e paraqitura nga autokracitë, kryesisht Serbia, e ndihmuar dukshëm nga aleanca e saj me Putinin”.
Më poshtë, fjala e plotë e Kryeministrit Kurti:
Zonja dhe zoterinj,
Jam i kënaqur që jam këtu me ju sot dhe dua të shpreh mirënjohjen time për mundësinë që t’ju drejtohem. Ndërsa e gjejmë veten në tremujorin e fundit të një viti që është shënuar nga ngjarje të rëndësishme, është me vend që të mblidhemi për të reflektuar mbi sfidat me të cilat përballemi. Ndërlidhja e botës sonë nuk ka të bëjë vetëm me ndarjen e sukseseve të njëri-tjetrit, por edhe me kuptimin e efekteve të valëzuara të krizave në shkallë globale. Merrni, për shembull, konfliktin Izrael-Hamas pas sulmit terrorist të Hamasit dy javë e gjysmë më parë. Është një kujtesë e fortë se problemet nuk respektojnë kufijtë; ato i kapërcejnë kombet dhe kontinentet. Sot, fuqitë autoritare kërkojnë të përdorin këtë ndërlidhje për të çuar më tej ndikimin e tyre. Ka forca aktive që punojnë për të destabilizuar sigurinë dhe sigurinë e vendeve në afërsi të tyre, dhe jo vetëm.
Besoj se momenti aktual kërkon mbështetje të palëkundur për demokracinë dhe mbrojtësit e saj. Ne duhet të bashkohemi si forca që kundërshton elementët destabilizues që përbëjnë një kërcënim të madh për demokracinë. Ne jemi dëshmitarë të një guximi të jashtëzakonshëm mes njerëzve, shembull i zgjedhjeve të javës së kaluar në Poloni, të cilat tërhoqën shifra marramendëse në votime. Këto zgjedhje kanë bërë krahasime me vitin vendimtar të 1989-ës, kur në atë kohë, pavarësisht propagandës, policisë, policisë sekrete dhe ushtrisë, opozita demokratike doli fituese. Megjithatë, i njëjti guxim dhe qëndrim i palëkundur duhet të pasqyrohet edhe nga institucionet tona më të larta.
Demokracia nuk është një synim i pakapshëm apo i paarritshëm. Ajo mund të marrë shumë forma, por ato forma janë shumë brenda mundësive tona. E di që sa herë që një kryetar qeverie mburret me vendin e vet, njerëzit mendojnë se po mburren me veten e tyre, por duhet të shpreh krenarinë time të vërtetë për përparimin që ka bërë Kosova, vendi im. Megjithëse ka ende shumë punë për të bërë, arritjet tona janë të dukshme, qoftë në aspektin e rritjes ekonomike, lirisë së shtypit, investimeve në energji të qëndrueshme, apo reformave transformuese në mirëqenien sociale. Organizatat e njohura ndërkombëtare po e pasqyrojnë këtë progres. Nga raporti i Freedom House, tek indeksi i korrupsionit të Transparency International, tek Reporterët pa Kufij.
Ajo që e bën suksesin tonë edhe më të jashtëzakonshëm është se ne kemi ndjekur rrugën e demokracisë pa marrë rrugë të shkurtra. Ne nuk i dhamë përparësi rritjes ekonomike mbi demokracinë ose nuk kërkuam investime në koston e parimeve tona. Ne nuk kërkuam investime nga vendet që kërkonin të plotësonin kërkesat që nuk u plotësuan nga Bashkimi Evropian. Në vend të kësaj, ne forcuam zhvillimin ekonomik duke luftuar korrupsionin dhe duke nxitur partneritetet me kompanitë evropiane dhe amerikane, si dhe ato të aleatëve të tjerë perëndimorë. E njëjta gjë vlen edhe për nevojat tona të sigurisë.
Demokracia është një realitet konkret për ne, megjithatë janë edhe kërcënimet e paraqitura nga autokracitë, kryesisht Serbia, të ndihmuara dukshëm nga aleanca e saj me Putinin. Regresioni i Serbisë nga demokracia dhe agresioni ndaj Kosovës, janë shënuar me veprime të tilla si kapja e shtetit në vend dhe shtypja mediatike, që më pas u përshkallëzua në kërcënime ndaj vendit tim. Siç është tipike për vendet joliberale, ata shmangin përgjegjësinë për të kaluarën e saj të errët të afërt, duke përfshirë aktet e gjenocidit, duke zgjedhur në vend të kësaj ta lavdërojnë atë.
Përtej çështjeve historike, rajoni verior i Kosovës, është shfrytëzuar si qendër për trafikun e drogës, kontrabandën e armëve dhe minierat e kriptomonedhave. Këto aktivitete bien ndesh drejtpërdrejt me sundimin e ligjit dhe vlerat demokratike që përfaqëson Kosova. Marrëdhënia mes Kosovës dhe Serbisë mund të karakterizohet më së miri si një vend, Kosova, që punon për të ndërtuar veten për herë të parë, duke u përpjekur për sukses të vërtetë demokratik, ndërsa një vend joliberal përpiqet ta mbysë këtë progres, duke përdorur taktika të përdorura shpesh nga figura si Putini.
Më 24 shtator, një muaj më parë, agresioni që kemi parë kulmoi kur trupat e armatosur paraushtarake që ishin trajnuar në bazat zyrtare ushtarake në Serbi hynë në vendin tim dhe hapën zjarr ndaj forcave të policisë, duke vrarë një nga policët tanë. Në të njëjtën kohë, Serbia u angazhua në atë që SHBA e përshkruan si një ngritje ushtarake “të paprecedentë” përgjatë kufirit tonë. Në ditët që pasuan, një sasi e konsiderueshme provash tregonin përfshirjen dhe planifikimin e një pushtimi më të madh nga vetë shteti. Ky fakt ishte i vetëkuptueshëm, pasi asnjë grup civilësh nuk mund të grumbullonte një armatim të tillë dhe ta transportonte atë përtej kufijve pa të paktën mbështetjen e heshtur të një qeverie. Agresioni pushoi jo për shkak të dëshirës për t’u tërhequr, por për shkak se ishte manovruar strategjikisht. Që atëherë, ne kemi mbetur të pyesim për vazhdimet e mundshme të këtij sulmi.
Kërcënimi i vendeve autoritare për Evropën nuk është thjesht ideologjik dhe ne duhet ta trajtojmë atë si të tillë. Fqinji ynë verior vazhdon ngritjen e tij ushtarake, madje duke marrë furnizime nga burime të reja, duke përfshirë një dërgesë të fundit nga Kina. Koha aktuale nuk është koha për t’u ulur duarkryq.
Për të garantuar sigurinë e Evropës në të ardhmen, është e domosdoshme që institucionet evropiane të mbyllin boshllëqet që u mundësojnë autoritarëve të nxisin akte agresioni dhe të bëjnë luftë kundër demokracive evropiane dhe vlerave të tyre. Çdo dobësi që mbetet e hapur është e sigurt se do të shfrytëzohet për të minuar funksionimin e duhur të sistemeve tona demokratike. Veçanërisht, ka boshllëqe në Ballkanin Perëndimor që janë zgjeruar më tej nga proceset e stërzgjatura dhe të paqarta që lidhen me integrimin në BE.
E ardhmja e vendeve në Ballkanin Perëndimor, të cilat janë të përkushtuara ndaj demokracisë dhe e kanë demonstruar qartë këtë angazhim, duhet të përafrohet me BE-në, një entitet që pasqyron qartë këtë rrugë. Për më tepër, duhet të ekzistojnë mekanizma për të kontrolluar dhe trajtuar çdo sjellje antidemokratike të shfaqur nga ata që janë në këtë rrugë.
Duke pasur parasysh ngjarjet e vitit të kaluar, duhet thënë në mënyrë eksplicite se pozicionimi midis Brukselit dhe Moskës në fakt barazohet me anën e Moskës, ndërkohë që keqpërdor bujarinë dhe ndihmën evropiane për të çuar më tej axhendën e kapjes së shtetit. Ky shërben si shembulli kryesor i hendekut që ne duhet ta luftojmë në mënyrë aktive.
Faleminderit shume per vemendjen tuaj.