The Economist
Ndërsa çmimet e bitcoin vazhdojnë të rriten, 4 investitorë të industrisë kripto sot janë ndër më të fuqishmit në tregun e kriptomonedhave. Sam Bankman-Fried dhe Brian Armstrong janë në mesin e emrave të rinj të kësaj liste ndërsa CEO i Binance Chanpeng Zhao gjithashtu ju bashkua listës. Bankman-Fried është më i pasur me 25 miliardë dollarë pasuri dhe është CEO i FTX.
FTX ( një shkëmbim kriptovalutash me bazë në Hong Kong), tashmë prej dy vitesh është firma më e madhe në kripto. Në tetor fitoi 420 milionë dollarë nga investitorët e famshëm, përfshirë BlackRock, menaxheri më i madh i pasurive në botë, dhe Sequoia, një gjigant i kapitalit sipërmarrës, i cili vlerësoi ftx në 25 miliardë dollarë.
Bankman-Fried, i njohur në tregti si SBF, ka një vlerë neto që vlerësohet në më shumë se 22 miliardë dollarë. Ai është vetëm 29 vjeç. I riu është një nga katër lojtarët kryesorë në një garë epike për të sunduar një univers, vlera e të cilit është rritur 12-fish në vlerën totale të tregut, në 2.3 trilion dollarë (nga mesi i dhjetorit 2021), që nga fillimi i 2020.
Një tjetër është Changpeng Zhao, shefi kinezo-kanadez i Binance, kriptoshkëmbimi më i madh. Zhao, i cili quhet CZ, tre vite më parë rrëzoi nga froni Arthur Hayes, bashkëthemeluesin afro-amerikan të Bit mex, i cili ishte pionier i produkteve më të njohura dhe më të rrezikshme në kripto, raporton abcnews.al
Brian Armstrong, CEO i Coinbase, ai beson se të qenit më i fuqishmi do e ndihmojë në joshjen e lojtarëve përmes shkëmbimeve në det të hapur. Të katër kanë pasuri prej miliarda dollarësh dhe ndikim të madh, në vetëm pak vite. Në financat konvencionale, ku paratë zakonisht merren hua, shpenzohen ose kursehen, ndërmjetësit më të fuqishëm janë bankierët, firmat e pagesave dhe menaxherët e aseteve.
Por monedhat private sot përdoren më së shumti për të spekuluar, gjë që i bën bosët e këmbimit, të cilët u ofrojnë lojtarëve mjetet dhe vendet për të tregtuar, mbretërit e një bote, arsyeja e ekzistencës së së cilës, në mënyrë paradoksale, është të heqin dorë nga ndërmjetësit e fuqishëm.
Gjysmëperënditë e kriptove janë ambivalent për arsye të tjera. Ata argumentojnë se rregullat nuk janë një kërcënim, por shumica e tyre kalojnë nga një bazë e butë në tjetrën. Disa të huaj dyshojnë në sinqeritetin e tyre; të tjerë ia atribuojnë suksesin e tyre kohës dhe jo vizionit sipërmarrës. Besimtarët mrekullohen me aftësinë e tyre, megjithëse disa pyesin veten për sa kohë mund të vazhdojnë ta bëjnë këtë. Dihet pak për jetën, besimet dhe aspiratat e tyre personale, raporton abcnews.al
Nëpërmjet intervistave me tre nga themeluesit, si dhe të brendshëm, The Economist kuptoi se çfarë duhet të bëjmë për të qenë njerëzit më të fuqishëm në kripto. Hayes, i cili është akuzuar në Amerikë se ka dështuar në pastrimin e parave dhe është në pritje të gjykimit, nuk pranoi të intervistohet.
Gjatë shkollës së mesme, Armstrong mësoi si të kodonte dhe themeloi një faqe interneti për tregtinë elektronike që listonte kompjuterë të rinovuar, duke shitur “ndoshta 50” në total. Ai nuk ishte i vetmi që shpesh e konsideronte universitetin shumë abstrakt.
Armstrong fitoi një “biletë lotarie” duke iu bashkuar Airbnb, një firmë me qira pushimesh që tani vlerësohet në 115 miliardë dollarë. Fakti që ai zgjodhi të tërhiqej tregon se sa shumë ai besonte në kripto, thotë Dan Romero, një nga punonjësit e parë të Coinbase. Për Armstrong shkas ishte një udhëtim pas largimit nga kolegji në Argjentinë. Pasi lexoi për bitcoin në Zerohedge, një blog financiar.
Vizionet më të larta të themeluesve nuk janë realizuar ende: çmimi i bitcoin është rritur, nga 700 dollarë në 2016 në 50,000 dollarë në mes të dhjetorit, por përdoret rrallë për të bërë pagesa. Megjithatë, ata argumentojnë se, me kalimin e kohës, kjo do të nxisë “lirinë ekonomike” duke ofruar një alternativë ndaj monedhave të keqmenaxhuara, duke nxitur përfshirjen financiare, duke ulur pagesat ndërkufitare dhe duke u mundësuar startup-eve të mbledhin fonde kudo që janë.
Ai parashikon se 80% e njerëzve do të pranojnë pagesa me kripto brenda pesë deri në dhjetë vite.
Duke pasur parasysh besimin e tyre mund të duket e çuditshme që themeluesit nuk drejtojnë firma pagesash, por ato që të paktën për skeptikët, duken si kazino gjigante digjitale. Hayes e filloi karrierën e tij në kripto duke blerë bitcoin jashtë shtetit dhe duke i shkëmbyer ato me para në Kinë, ku ata tregtonin me çmim premium, përpara se të kalonin kufirin me thasë me kartëmonedha.
Bit mex, të cilin ai e bashkë-themeloi në vitin 2014, ishte pionier i “derivativëve” të kriptove. Themeluesit nuk shohin asnjë kontradiktë. Kur ai lançoi Coinbase – i cili nuk liston derivatet, por ka aplikuar për një licencë për ta bërë këtë, Armstrong argumentoi se krijimi i një shkëmbimi do të ndihmonte për ta bërë atë që atëherë ishte një produkt i veçantë për t’u përdorur më lehtë dhe më të sigurt.
Qoftë për qëllim apo përfitim, të gjithë po mundohen. Armstrong, është cilësuar si një “buf i natës” , fillon punën në 10 të mëngjesit dhe përfundon në mesnatë. CZ punon vetëm nga shtëpia, ka takime në distancë me togerët e tij gjashtë ditë në javë. SBF kryesisht fle me një qese fasule pranë tavolinës së tij, katër deri në pesë orë në ditë, ndërmjet takimeve të planifikuara gjatë gjithë orës. Ai bën pak dallim mes darkës dhe mëngjesit, “përveç se cilat restorante janë të hapura për dërgesë”. Ditën që ai foli me The Economist, “telefonata e tij e fundit ” ishte planifikuar për në 5 të mëngjesit.
Fuqia e trurit, idealizmi i mbushur me oportunizëm dhe qëndrueshmëria fizike duket se janë përbërësit kryesorë. Megjithatë, në tre fusha, themeluesit ndryshojnë dukshëm dhe janë ata që mund të vendosin jo vetëm se kush bëhet edhe më i pasur, por kush përfundon duke formuar dhe dominuar të ardhmen e industrisë.
E para është stili i menaxhimit. Njerëz të afërt me SBF e përshkruajnë atë si të aftë për të trajtuar detaje të jashtëzakonshme, ndërsa manipulon shumë gjëra, nga çështjet në shkëmbim te projektet ambicioze. Binance dominon tregtimin e të ardhmes së kriptove, një lloj derivati, por CZ rrallë përfshihet. Armstrong qëndron diku në mes për sa i përket angazhimit, ndërsa udhëheq grupin kur bëhet fjalë për transparencën dhe përulësinë – në përputhje me kredencialet e tij. Ai u ka kërkuar menaxherëve të tij të emërojnë nga gjashtë pasardhës të mundshëm secili, që firma ti rezistoj kohës. Ai po përpiqet të luajë sikur të jetë James Bond që drejton kompaninë,” tha Rich Rosenblum, një firmë e tregtisë së kriptove, raporton abcnews.al
Në vitin 2020, Hayes është akuzuar së bashku me dy bashkëthemeluesit e tij të Bit mex, për dështimin në zbatimin e kontrolleve të duhura kundër pastrimit të parave në platformë. Aktakuza e tij ka zemëruar adhuruesit e kriptove.
Rikujtojmë se Kina i ka shpallur të paligjshme të gjitha transaksionet në monedha virtuale dhe Komisioni Amerikan po kërkon rregulla të reja për të përmirësuar atë që kryetari i tij e quan “Perëndimi i Egër” i kriptove.
Perspektiva e pasigurt i ka lënë themeluesit me shumë pikëpyetje, jo më pak se çfarë ndikimi do të kishte në pasurinë e tyre një goditje më e fortë rregullave ose një rënie e zgjatur e bitcoin.
Por Armstrong, është i vetmi pasuria e të cilit është likuide (ai shiti 292 milionë dollarë aksione në Coinbase gjatë listimit të saj në bursë në prill 2021). CZ-të ruhen të gjitha në kriptovaluta, me vetëm disa mijëra dollarë cash për të paguar shpenzimet afatshkurtra.
Po aq e vështirë për t’u parashikuar është se cila mund të jetë trashëgimia e kuartetit. A do të bëhet një ose më shumë një ikonë e financave globale (si Jamie Dimon i JPMorgan Chase), një transformator i mënyrës sonë të jetesës (si Steve Jobs, i cili krijoi një smartphone ) apo edhe një shpikës i shkencës së raketave (si Elon Musk apo Jeff Bezos), sapo të mbyllin ciklin e tyre?
Armstrong, një admirues i Musk, po kursen pjesën më të madhe të kapitalit të tij për “projekte të ngjashme me gjuajtjen e Hënës” ose ” filantropike”. Ndërkohë, CZ ka plane madhështore për të shpenzuar pasurinë e tij në vendin e tij, apo ta shpenzojë në atë mënyrë tjetër. Ai synon të dhurojë pjesën tjetër për kërkime mjekësore dhe bamirësi. SBF mund të bëjë diçka të ngjashme. Si një vegan, ai vlerëson gjëra të tilla si shërimi i sëmundjeve tropikale, rritja e gatishmërisë ndaj pandemisë dhe përmirësimit të mirëqenies së jetës, raporton abcnews.al
Konkursi i kriptove, megjithatë nuk ka fund. Ashtu si lojtarët elitë të Texas Hold ‘Em, të katër themeluesit deri më tani i kanë ende letrat e tyre më të rëndësishme, për të luajtur kumar vetëm kur ia vlen rreziku. Por për të dalë në anën tjetër të bumit të kriptove, ata kanë nevojë më shumë se të jenë gjeni dhe të kenë disiplinë probabiliste.
Të fitosh një lojë të plotë pokeri shpesh ka të bëjë më pak me aftësi sesa me fat të mundim.
/abcnews.al
