Sasa Cvjetan, që ishte arrestuar në Athinë për kontrabandë droge, ka qenë pjesëtar i formacionit paramilitar “Scorpions” dhe ishte dënuar me 20 vjet burg për krime lufte në Podujevë, ku ishte pjesëmarrës në vrasjen e 14 grave dhe fëmijëve, të gjithë këta anëtarë të një familje. Ai nuk është i vetmi veteran dhe kriminel lufte që ka gjetur strehim në kartele droge.
Në një operacion të policisë greke në Athinë ishin arrestuar 11 anëtarë të “kartelit serbo-kroat” dhe ishte sekuestruar kokainë, marihuanë, peshore precize, armë, eksplozivë dhe prova të tjera. Grupi dyshohet se kishte kontrabanduar dhe shitur drogë në vlerë prej të paktën 250 mijë euro në Greqi. Në mesin e të arrestuarve është edhe Sasha Cvjetan, i dënuar për krime lufte, pjesëtar i njësisë famëkeqe paramilitare “Scorpions”, e cila ishte njësi rezervë e ish Sigurimit Shtetëror.
“Scorpions” janë famëkeq në rajon dhe përveç Cvjetanit, që u gjykua për krimin në Podujevë u gjykuan edhe katër ish-anëtarë të tjerë të grupit (Scorpions), ku u qëlluan për vdekje 14 gra dhe fëmijë, anëtarë të një familjeje shqiptare. “Scorpions ishin përfshirë gjithashtu në pushkatimin e të burgosurve të Srebrenicës në vitin 1995 dhe pamjet e ekzekutimit të tyre monstruoz janë zbuluar në publik.
Gjatë shpërbërjes së ish-Jugosllavisë dhe luftërave të viteve 1990, formacione të shumta paramilitare u shfaqën dhe kryen krime të tmerrshme, veçanërisht në Bosnje dhe Hercegovinë. Shumë prej tyre u shpërndanë nëpër botë pas luftës dhe sipas informacioneve nga forca të ndryshme kombëtare policore dhe agjenci policore, gjetën strehim në krimin e organizuar, ku kontribuan në shfaqjen e kartelit tashmë shumë të fuqishëm ballkanik.
Në vitin 2005, një nga kriminelët më brutalë nga Bosnja dhe Hercegovina, Milan Lukiq, komandant i njësisë paramilitare „Osvetnici“, u arrestua në Argjentinë. Interesant është fakti se në të njëjtën kohë në Argjentinë vepronte një rrjet kriminal i Ballkanit, i cili trafikonte kokainë. “Osvetnici” jo vetëm që vepruan në Podrinje, por ishin përgjegjës edhe për rrëmbimet dhe vrasjet e boshnjakëve nga Serbia. Milan Lukic jo vetëm që vrau një numër të panjohur njerëzish, por njësia e tij u dallua për brutalitetin e mënyrës se si vrau viktimat e saj. Milan Lukic u dënua me burgim të përjetshëm.
Një njësi tjetër, anëtarët individualë të së cilës u bënë famëkeq ishte Njësia e Operacioneve Speciale, e cila nuk ishte një njësi paramilitare, por një formacion i armatosur i Departamentit të Sigurimit të Shtetit të atëhershëm. Komandanti i parë ishte Milorad Ulemek Legija, i cili po vuan dënimin me 40 vjet burg për rolin e tij në vrasjen e kryeministrit serb Zoran Gjinxhiq në vitin 2003.
Për këtë vrasje u dënuan edhe anëtarët e klanit “Zemun”, liderët e të cilit Dushan Spasojevic dhe Mile Lukovic u vranë në një shkëmbim zjarri me policinë. Është e vështirë të imagjinohet se klani i Zemunit do të kishte marrë epërsinë në nëntokë nëse nuk do të kishte mbështetjen e drejtpërdrejtë të individëve të Njësisë së Operacioneve Speciale, të ashtuquajturat “Beretat e Kuqe”. Disa ish-pjesëtarë të Beretave të Kuqe janë dënuar për përfshirje në vrasjen e kryeministrit Gjingjiq dhe krime të tjera, por autori i drejtpërdrejtë ishte Zvezdan Jovanoviq. Anëtarët e JSO-së u dënuan edhe për tentativën e vrasjes së liderit të SPO-së, Vuk Drašković, kur u vranë katër kolegë të tij, dhe për likuidimin e Ivan Stambolić.
Përderisa vrasja e Zoran Gjinxhiqit, Ivan Stamboliqit dhe katër anëtarëve të SPO-së ishin të motivuara nga motive të përziera politike dhe kriminale, disa nga pjesëtarët e Beretave të Kuqe ishin përfshirë vetëm në akte kriminale.
Në vitin 2017, Boris Stevanoviç u dënua me 40 vjet burg për një vrasje të trefishtë në Novi Beograd në vitin 2000. Më pas, Stevanoviç qëlloi Nenad Bukinac, gruan e tij greke Penelope Papanakoui dhe sekretaren e tij Slađana Jevtić me një pistoletë në një kompani importi këpucësh. Ishte një vrasje me pagesë, por Stevanoviq nuk e tradhtoi kurrë njeriun që e pagoi për këtë krim.
Predrag Dangubic, gjithashtu një ish-anëtar i JSO-së, u dënua me 15 vjet burg në vitin 2021 për vrasjen e Radovan Laketic. Laketic, me origjinë nga Pljevlja, sapo ishte liruar nga burgu ku po vuante dënimin për trafik heroine kur Dangubiq i zuri pritë më 1 qershor dhe qëlloi me të shtëna që ishin fatale.
Një tjetër ish-anëtar i JSO-së, Zeljko Simeunovic, u dënua gjithashtu me 15 vjet burg për vrasjen në 2004 të Dalibor Mateovic, vëllai i lindjes së truprojës së Arkanit, në qendër të Beogradit. Dyshohej se bëhej fjalë edhe për një sulm me marrëveshje ndaj vëllait të viktimës Zvonko Mateoviq, truprojës së Zheljko Razhnatoviqit (Arkanit), por se vrasësi kishte ngatërruar vëllain e tij dhe kishte vrarë Daliborin.
Ishte Arkani ai që ishte komandanti i Gardës Vullnetare Serbe, një njësi paramilitare e mbështetur nga inteligjenca serbe, e cila më vonë u bë Njësia e Operacioneve Speciale. Komandanti i parë i JSO-së, Milorad Ulemek Legija, fillimisht ishte oficer nën Razhnatoviq, por më vonë në mënyrë paradoksale fitoi gradën kolonel i JSO-së, e cila atëherë ishte nën komandën e MPB-së. Në Gardën Vullnetare Serbe (SDG) kishte shumë njerëz në anën tjetër të ligjit, si komandanti i tyre, Željko Ražnatović Arkan. Për disa prej tyre, lufta ishte vetëm një ndërprerje e përkohshme në përballjen e tyre me krimin dhe ata vetëm sa po përfeksiononin zanatin. SDG-ja e Arkanit përfshinte Luka Bojoviç, i cili u identifikua si lideri i të ashtuquajturit klani “i ri” Zemun, i cili është i afërt me klanin Skaljar.
Pas pjesëmarrjes në një konflikt të armatosur, shumë anëtarë të “Tigrave” të Arkanit morën pjesë në luftërat mes bandave nëpër rrugë në vitet 1990 dhe fillim të viteve 2000. Koloneli i SDG dhe truproja i Arkanit, Rade Rakonjac, u vra në prill 2014 në një përleshje midis bandave kriminale rivale. Një tjetër kolonel i Arkanit, Nebojsha Gjorgjeviq Šuca, u vra menjëherë pas luftës në vitin 1996, kur u ekzekutua në Beograd. Vukašin Gojak, pak më i ulët në gradë, major në SDG dhe pronar i diskotekës “Ric”, u vra nga me snajper në Koshtunjak në shtator 1997.
Nuk dihet saktësisht se sa ish-pjesëtarë të “Tigrave” të Arkanit janë vrarë pas luftës. /Nova.rs/ /FolDrejt/
