The Economist
Shumë bletarë janë të shqetësuar nga merimangat Varroa, kërcënimi më i madh për bletët. Kjo merimangë ka mbërritur në Europë 50 vite më parë nga vendet e Bashkimit Sovjetik dhe më pas është përhapur në veri dhe në jug të Amerikës. Dhe shpesh është cilësuar si një murtajë.
Varroa tani është aq e zakonshme sa merimangat gjenden pothuajse në çdo koshere në Shtetet e Bashkuara. Sipas një studimi të ri, prania e Varroa në kolonitë e bletëve ka shkaktuar ndryshime në organizimin shoqëror që mund të reduktonte përhapjen e parazitit në zgjua. Ndër faktorët e stresit që prekin bletët, merimangat Varroa janë një nga armiqtë kryesorë pasi shkakton një sërë efektesh të dëmshme te bletët në nivel individual dhe koloni, duke përfshirë transmetimin e virusit.
Kolonitë e bletëve organizohen në dy ndarje kryesore: pjesa e jashtme e zënë nga foragjerët dhe pjesa më e brendshme nga mbretëresha dhe pjelljet. Ky ndarje hapësinore brenda kolonisë çon në një frekuencë më të ulët të ndërveprimeve midis dy ndarjeve sesa ato brenda secilës ndarje dhe lejon që individët më të vlefshëm (mbretëresha, bletët e reja dhe pjellat) të mbrohen nga mjedisi i jashtëm dhe kështu nga sëmundjet e ndryshme, raporton abcnews.al
Si merimangat nëna, ashtu edhe pasardhësit e tyre, ushqehen duke duke thithur lëngjet trupore. Të mbijetuarit humbasin fuqinë e tyre, duke i bërë më të prekshëm ndaj infeksioneve. Dhe kjo dobësi, shfrytëzohet nga patogjenët e bartur nga merimangat.
Disa studiues mendojnë se Varroa është gjithashtu i përfshirë në çrregullimin e kolapsit të kolonisë, në të cilin pjesa më e madhe e bletëve punëtore braktisin një zgjua pa ndonjë arsye specifike. Megjithëse bletët e mjaltit, në kundërshtim me mitologjinë popullore, numri i tyre nuk është në rënie. Merimangat Varroa janë një problem për bletarët, veçanërisht në Perëndim.
Një faktor vendimtar në murtajën Varroa, sipas dy studiuesve është një substancë e quajtur propolis – ose më saktë mungesa e tij. Propolisi është një material që bletët e prodhojnë nga një përzierje dylli dhe rrëshira të mbledhura nga një shumëllojshmëri e gjerë bimësh. Ata e përdorin atë për të veshur muret e brendshme të koshereve të tyre dhe për të mbyllur boshllëqet në murin e kosheres.
Megjithatë, propolis shërben si më shumë sesa thjesht një material ndërtimi dhe balsamimi. Kjo dëshmi tregon se propolis gjithashtu ka veti antimikrobiale që i ndihmojnë bletët të shmangin një sërë sëmundjesh të rrezikshme. Por mikrobicidet nuk janë domosdoshmërish arachnicide (një substancë që vret merimangat)
Pra, nuk ka asnjë arsye për të dyshuar se propolisi do të ishte efektiv edhe kundër merimangave. Dr Satta-s dhe Dr Nazzi-t filluan të studiojnë rastin. Ata filluan duke analizuar hojet e mjaltit që ishin përgatitur nga mbretëreshat si çerdhe. Në veçanti, ata nxorën në pah se materiali i përdorur ishte i pasur me komponime të quajtura fenole. Këto janë mjaft toksike dhe mund të ndihmojnë në luftën kundër merimangave, raporton abcnews.al
Për t’u siguruar, ekipi rriti larvat e bletëve në një laborator. Ata ushqyen larvat me disa kimikate që gjenden në propolis. Në të dyja këto prova, u fut edhe një merimangë shtatzënë. Një grup i tretë u trajtuan me kimikate, por u vendosën larg merimangave, për të kuptuar nëse kimikatet dëmtonin zhvillimin e larvave.
Nga merimangat që mbijetuan, vetëm 26% vazhduan të riprodhoheshin. Në të kundërt, 46% e merimangave të mbijetuara në qelizat pa kimikate u riprodhuan me sukses. Kimikatet dukej se nuk kishin asnjë efekt në zhvillimin e larvave të bletës. Duket mjaft e qartë, pra, se propolisi ndihmon në mbrojtjen kundër Varroa. Por lind pyetja se pse bletët nuk e përdorin shumë propolisin gjatë procesit të lindjes.
Diçka e tillë mund të realizohet duke hibridizuar bletët e zbutura me shtame të egra të specieve, ose me specie të tjera të Apis që nuk e kanë humbur aftësinë për të prodhuar propolis. Megjithatë, që kjo të funksionojë, do të kërkonte një përpjekje të përbashkët të shumë vendeve. Një përgjigje më e menjëhershme mund të jetë që bletët të mbledhin rrëshirat e pasura me fenol, të cilat shkaktojnë vrasjen e merimangave, ndoshta duke rritur bimët përkatëse pranë koshereve.
Në të kundërt, një version sintetik i propolisit, i vendosur në koshere nga dora e njeriut, mund të përdoret më pas nga punëtorët në mënyra jo miqësore ndaj merimangave. Megjithatë, pavarësisht nga rruga e saktë për të dalë nga kjo situatë, historia e bletës së mjaltit, propolisit dhe marimangës Varroa duket si një mësim për bletarët./abcnews.al
