Miqtë e vërtetë shpesh gjenden në rrethana të jashtëzakonshme. Për mua miqësia e vërtetë erdhi në kohën kur u bëra baba për herë të parë. Për shumicën e njerëzve ky moment është shumë i prekshëm ku ti mund të bësh dy gjëra. Ose të veprosh si burrë duke marrë detyrat që të takojnë si prind, ose, të jepesh pas botës së rrejshme që të thotë se gjërat materiale dhe argëtimi është më i rëndësisshëm sesa jeta e re që vjen në këtë botë. Në fakt, unë dëshiroja të udhëtoja në të dyja botët…por të bësh gjënë e duhur ti duhet të vendosësh njërën këmbë në botën reale dhe tjetrën në botën e rrejshme. Dhe me botën e rrejshme unë mendoj për ata njerëz që e shohin pjesë normale të jetës të pish marihuanë dhe alkool çdo ditë ose të kesh seks me gra të ndryshme.
Më besoni vëllezër se një jetë e tillë meriton të quhet vetëm se FAKE (E RREJSHME). Unë tani jam baba i një fëmijë të vogël, nëna e të cilit vendosi që unë të përkushtohem më shumë atij, pasi ajo duhej të merrej me dy fëmijët tjerë me dy burra të mëparshëm që ka pasur. Pikë së pari isha i gëzuar, pasi mendoja se i gjithë fëmija është i imi dhe unë mund të bëja me atë punë pa me më vëzhguar nëna. Kështu që unë mund të vazhdoj të jem baba FAKE, duke vijuar të pi birra dhe marihuanë dhe pse jo të shkoj me gra të huaja.
Fillimisht duket se do shkojë mirë, pasi unë do shkoja në pushime kur djali im është me nënën e tij ose kur prindërit e mi ishin të sjellshëm të merren me të për një ditë ose dy ditë përgjatë ditëve të punës. Por më pas filloi një shije e hidhur e ndjenjave të mia. Kur unë ndodhesha pranë djalin tim, ai me sytë e tij të dashur me shikonte mua dhe më dukej sikur ky shikim nxjer zbuluar fajin tim. Kjo më tmerronte. Të jesh baba FAKE i kësaj krijese të mrekullueshme nga Zoti, edhe sa do vijoja veprat e shëmtuara?
Kjo më çoi të krahasoj jetën time si fëmijë me nënën time të dashur. Unë e shikoja atë me besim dhe çdogjë i besoja, se në fund të fundit ajo ishte nëna ime. Nuk e dija nëse punët që i bënte ajo ishin të gabuara ose natyrshmëri. Si çdo fëmijë, besoja se nëna kurrë nuk mund të gabonte!
Pra kije parasysh, se fëmija nuk mund të përcaktojë jetën e gabuar ose të saktë të një prindi. Nëna ime ishte e varur nga methamphetamine, duke e injektuar në dorë – pa e thithur. Në vitet 70-të kjo drogë përllogaritej si Monstër. Në fakt kjo është e saktë, pasi një person që e injekton në dorë, kthehet në MONSTER. Kur ajo nuk merrte drogë ajo ishte e mrekullueshme dhe e mençur, por sapo mori drogën e parë në dorë, ajo u kthye në personin më të keq dhe të rrezikshëm. Për të e rëndësishme ishte vetëm droga dhe që të blente sa më shumë. Ajo do ishte e gatshme të shiste trupin në të gjitha format, vetëm për të përfituar para. Si fëmijë, pavarësisht jonatyrshmërisë, kjo nuk më jepte të kuptoja rrugën e drejtë ose të gabuar.
Kur unë luaja dhe bëja zhurmë si fëmijë, unë nuk e kuptoja gabimin se pse nëna do duhej të më rrihte me orë të tëra. Oh, kujtimet e mia të asaj periudhe janë të dhimbshme, por unë nuk do mundohem t’ua tregoj të gjitha.
Dita e shpëtimit tim ishte në moshën 7 vjeçare kur nëna ime më la të lidhur për tre ditë dhe pa bukë. Me lot në sy ju luta me sinqeritetin më të madh Zotit për shpëtim. Pavarëisht urisë, litari më jepte dhimbje në gjithë trupin. Përfundimisht, Zoti dëgjoi lutjen time duke dërguar gjyshen time. Ajo erdhi në shtëpi për të mësuar arsyen se pse tre ditë nuk kisha shkuar në shkollë. E shqetësuar ajo erdhi në apartamentin tonë duke lutur menaxherin që t’ia hapte derën. Prej atëherë, unë nuk lejohesha të jetoj me nënën time (falë Zotit). Gjyshërit e mi kishin frikë Zotin, ishin pasardhës direkt të sllavëve. Ata nuk pinin alkool ose drogë, bile ishin të aftë për biznese të mëdha përkundër shkollimit të paktë. Nëna ime ishte fëmija i tyre i parë dhe ishin krenar që ajo të shkonte me bursë për matematikë në universitetin e njohur të Princeton.
Por kur ajo shkoi në Boston, gjithçka do ndryshonte përkeq për atë. Si nipi i parë i tyre, ata e ndjenë veten e obliguar të ma kthejnë rininë e marrë peng nga nëna ime. Ata më kompenzuan dëmin duke më mbajtur materialisht dhe duke më dhënë më shumë liri. Në moshën 10 vjeçare unë kisha biçikletë, në moshën 14 vjeçare kisha veturën e parë -një Dodge Cornet të vitit 1969. Kisha xhepat plot me para dhe vozitja veturë në NYC, Baltimore dhe Washington DC. Më vonë unë nisa të shisja drogën dhe LSD. Gjyshi dhe gjyshja nuk ia kishin idenë – pasi unë drogën nuk e shisja pranë shtëpisë sime dhe drogaxhinjtë nuk e dinin shtëpinë time që të më kërkonin. Kështu që ata nuk e dinin punën time derisa unë të ktheja nga aktivizimi im ushtarak.
Ata më kthyen mua në rrugën e drejtë dhe tani më erdhi turp për atë që u kisha shkaktuar. Fëmija i parë i tyre filloi drogën, kurse tani edhe nipi i parë. Kjo ishte e tepërt për ta. Më vonë unë e bëra baba (falë Zotit) dhe duke shikuar në sytë e bukur kafe të foshnjës, pyesja veten: a dëshiron që edhe kjo krijesë e pafajshme të kalojë rreth asaj që kalova unë me nënën time? A do vijojë unë rrugën e njëjtë të gënjeshtrave dhe largimit nga djali im i mrekullueshëm? Një dhuratë e çmuar direkt nga Zoti. Një djalë i shëndetshëm. Me trup dhe tru të shëndetshëm. Sa prindër të mirë në botë do luteshin për një gjë të tillë, por duke qenë në një situatë tjetër. Si mund të shkelmoja mbi një bekim të tillë?
Përkundër të kaluarës sime plot mëkate, Zoti vendosi të më bekojë mua me një fëmijë intelegjent dhe të bukur. Përpara se ai të lindë unë bëja shumë para duke punuar si inxhinier mekanik i aeroplanëve komercial. Por kisha përvojën e hidhur të mbylljes së katër kompanive të ndara dhe tani punoja për firma të ndryshme duke udhëtuar në gjithë Amerikën, bile ndonjëherë edhe në Afrikë, Amerikën Jugore dhe Azinë juglindore. S’mund ta bëja këtë dhe të rrisja fëmijën! Nuk i besoja ndonjë të huaji që të ma rriste fëmijën. Poashtu nuk desha të shqetësoja gjyshen time që tani kishte 80 vjet dhe të merrej edhe njëherë me rritjen e edukimin e fëmijëve.
Nuk desha që fëmija tim të rritet gjithë kohës me nënën e tij, prej kohës kur ajo besimin e djalit e vendosi në shkollën dhe sistemin publik – diçka që unë isha kundër.
Unë mund të filloja përsëri të shisja marihuanë dhe të qëndroja në shtëpi, por kjo është e rrezikshme. Nëse do më arrestonin, atëherë do merrnin kujdestarinë mbi djalin tim dhe do e rrisnin pa prindë. Në ditët e sodit nuk ka qenë e zakonshme në shoqërinë amerikane që të marrësh në punë fëmijën ose të bësh biznes me njerëz. Por nuk ishte e pazakontë për gjeneratat e gjyshërve të mi që të kesh fëmijët në punë sëbashku me ju. Mbi të gjitha, ata ishin shumica fermerë përpara se të zhvendoseshin në qytet. Në kohën e tyre, fëmijët ishin akoma në forcën punëtore. Pra unë kisha një dilemma ose problem. Të punoja vetë dhe larg fëmijës ose të filloja biznes dhe punë sëbashku me djalin. Tani kjo nuk është shumë e pranueshme për amerikanët, andaj ndjehesha i frustruar dhe i zhgënjyer.
Shumica e amerikanëve mundoheshin duke punuar për të sjellë para në shtëpi, por me kosto sakrifikimin e marrëdhëniëve ndërfamiljare. Të shikosh djalin tim vetëm dyherë në javë në kohët më të mira.
Njohja me shqiptarët
Në fakt unë nuk dija shumë për Shqipërinë. Kur unë isha ushtar, ky shtet ishte i izoluar dhe stalinist. Nuk kisha takuar kurrë ndonjë shqiptar dhe dija pak për kulturën e tij. Gjatë periudhës së komunizmit, informacionet nga atje vinin rallë dhe e vështirë për ta përcaktuar vërtetësinë. E dija se Bashkimi Sovjetik ishte diktaturë dhe shtypte shtetasit e vet, si dhe nuk lejonte shkëmbimin kulturor me shtete tjera. Pas rrëzimit të Bashkimit Sovjetik, e vetmja gjë që dëgjoja për shqiptarët, është pastrimi etnik që u bëhej atyre. Në atë kohë, duke mos e kuptuar mirë Europën lindore, nuk e kuptoja as arsyen se pse ata vrisnin njëri-tjetrin. As mediat nuk jepnin pasqyrë të qartë për ta kuptuar. Kjo mbeti e pakuptueshme për mua, derisa erdhi një ditë të punoj për një shqiptar. Fillova një punë të këndshme, që do më sillte para të këndshme. Fillova në zyrë sëbashku me djalin tim 4 vjeçar, duke dashur ta mësoj prej tani për sfidat e punës. Ai nisi t’ua tregonte emrin e vet të tjerëve dhe t’u thoshte ‘nice to meet you’.
Miqtë shqiptarë e mirëpritën shumë mirë dhe shpesh qeshnin me të madhe. Kjo na shtyri që unë dhe djali im të ndjeheshim shumë rehat me punën e re. Njëherë erdhi një xhentëlmen shqiptar dhe më ofroi që djali im të shkojë te fëmijët e tij pas zyrave, nëse dëshiron, të shikojë filma të vizatuar . Isha i tmerruar dhe njëherësh i befasuar për mirë, që djali im mund të qëndrojë i sigurtë dhe rehat me fëmijë të tjerë – në kohën kur unë bisedoja për biznes me një koleg dhe më vonë një mik të vlefshëm. Tani e gjeta veten përreth burrave që punonin fort dhe që nuk u pengonte djali im – bile u shtonte më shumë respektin.
Edhe për ta nuk ishte e pazakontë që gjatë punës të kesh gjithë kohës pranë djalin. Por ata kurrë nuk më gjykuan për të kaluarën time. As edhe për ngjyrën e lëkurës sime. Ata më pranuan si burrë dhe baba, që mundohet të bëjë më të mirën për djalin e tij. Kjo ishte ajo që na lidhte të dyja palëve – të duam fëmijët tonë dhe të përpiqemi të arrijmë më të mirën ndaj tyre.
Ata më shihnin mua si një burrë që bënte shërbimin që i ishte përcaktuar dhe që ata kishin nevojë. Ata më besuan një punë, që më pas panë se kjo do funksiononte tepër mirë për të dyja palët. Normalisht që kjo histori ka shumë sende tjera të përbashkëta dhe këto do i tregoj ndonjëherë tjetër: nëse ju do më dëgjonit. Pavarësisht të kaluarës sime të errët, në të ardhmen time ka akoma dritë. Kjo vlen për të gjithë ne, pavarësisht se në cilën pjesë të planetit jetojmë.
English Below (PDF Format)