Agjencia amerikane e hapësirës NASA planifikon të kthejë njerëzit në Hënë për herë të parë që nga Apollo 17 në 1972, por vonesat e mundshme në dorëzimin e tokës hënore të SpaceX, pjesë e një kontrate prej 2.89 miliardë dollarësh, e vë në rrezik misionin Artemis 3, raporton Klix, përcjell Fol Drejt.
Jim Free, administratori i NASA-s për zhvillimin e sistemeve kërkimore, shprehu shqetësim gjatë një takimi më 7 qershor të Komitetit të Akademisë Kombëtare për Aeronautikën dhe Inxhinierinë Hapësinore dhe Komitetin për Studimet Hapësinore.
Agjencia hapësinore ka zgjedhur SpaceX për të zhvilluar raketën Stasthip, e cila do të shërbejë si një tokëzues për uljen në sipërfaqen hënore. Ai do të ulë dy astronautë amerikanë në Hënë. Sidoqoftë, raketa duhet të kryejë një mision pa pilot në sipërfaqen hënore përpara vetë ekspeditës së drejtuar. Gjithashtu, do të hidhet në orbitë një “makinë rezervuar karburanti” dhe do të bëhen demonstrime të transferimit të lëngjeve kriogjenike.
“Këto janë shumë lëshime për të kryer këto misione. Ata kanë një numër të konsiderueshëm lëshimesh përpara tyre dhe kjo më shqetëson kur bëhet fjalë për datën e misionit Artemis 3 në dhjetor 2025. Duke pasur parasysh vështirësitë që ka pasur SpaceX, mendoj se me të vërtetë shqetësuese. Kjo datë ndoshta ka ‘rrëshqitur’ në vitin 2026”, tha Free.
Starship i SpaceX është aktualisht i ndalur pasi fluturimi i tij testues muajin e kaluar përfundoi në një shpërthim vetëm disa minuta pas fluturimit. Në fakt, sistemi i ndërprerjes së fluturimit u aktivizua pas disa ngecjeve të motorit gjatë fluturimit.
“Ata po bëjnë gjithçka që munden, ata po kërkojnë leje për misionin e ardhshëm,” shtoi Free.
Edhe pse SpaceX nuk publikoi informacione pas analizës së shpërthimit të raketës, si dhe një datë për tentativën e ardhshme të lëshimit, CEO i kompanisë Elon Musk tha se Starship do të jetë gati për dy muaj. Është e vështirë të thuhet nëse kjo do të ndodhë në të vërtetë, veçanërisht pasi nuk ka përparim të dukshëm në vendin e testimit Starbase në Boca Chica, Teksas.
Megjithatë, Free është i bindur se SpaceX do të dorëzojë landerin dhe tha se NASA mbrohet nga kostot shtesë falë strukturës së kontratës së Sistemit të Landing Njerëzor dhe çmimit fiks.
SpaceX dhe NASA kanë vonuar një rishikim të dizajnit të tokës derisa SpaceX të demonstrojë karburantin kriogjenik në orbitën e Tokës. /FolDrejt/