Pak më shumë se dy javë pas publikimit të artikullit «The President, the Soccer Hooligans and an Underworld ‘House of Horrors’» në New York Times, Qeveria e Republikës së Kosovës çoi njësitë speciale të policisë në veri, për t’ua siguruar mbarëvajtjen e punës kryetarëve që i fituan garat zgjedhore në katër komunat veriore, përkatësisht në Mitrovicë të Veriut, Leposaviç, Zubin Potok dhe Zveçan. Përpjekjet e Prishtinës zyrtare për t’i funksionalizuar institucionet lokale në këto komuna, pas publikimit të rezultateve zgjedhore, për befasi, u kritikuan nga bashkësia ndërkombëtare.
Nga Imer Topanica
Veç shumicës së qytetarëve, të gjithë u rreshtuan kundër Albin Kurtit, Kryeministër i Republikës së Kosovës: Ambasadori Jeffrey M. Hovenier, analistët nga mediat mainstream dhe opozita. Për më tepër, zyrtarë të lartë të Bashkimit Evropian (BE), QUINT-i dhe të gjithë ata që i kishin cilësuar zgjedhjet si të rregullta, paradoksalisht, po e cilësonin ndërhyrjen e forcave speciale të policisë, si të papranueshme. Përse?
A nuk ishin vetë serbët ata që i braktisën në mënyrë të organizuar institucionet e Kosovës? A nuk ishin vetë serbët ata që morën vendim të mos merrnin pjesë në zgjedhjet e shpallura nga po këto institucione? Kush i dha urdhër Listës Sërbska t’i braktiste rrugët kushtetuese? Natyrisht, përgjigja është “një sekret publik”.
«Është koha që edhe serbët e Kosovës të vijnë në vete dhe t’i dërgojnë mesazh Beogradit: Mos na mbroni më, për hir të Zotit, ne nuk mund ta durojmë më atë mbrojtje!» – shkruan së fundi intelektuali serb Ljubomir Madžar, pasi shtron dilemën retorike nëse ka ndonjë rast «që një serb nga Kosova të jetë shpëtuar prej dhunës lokale nga autoritetet e Beogradit?» Natyrisht atij nuk i kujtohet, sepse nuk ka. Se Madžar nuk është i vetmi që sot e thotë hapur se qytetarët serbë në veri të Kosovës janë viktima të politikave të pista të Aleksandër Vuçiqit, i cili i ka ngritur në pushtet grupet shoveniste, kriminale, duke i përkëdhelur e forcuar deri në një masë sa ata t’i shërbejnë si “arinj në zinxhirë”.
Kontrabandë me drogë, armë, njerëz, deri edhe vrasje me porosi, janë specialitetet e preferuara të këtyre “arinjve”. Artikulli i New York Times e thotë këtë qartë. Kryeministri Kurti, gjatë interpelancës së të premtes po ashtu dekonspiroi këto grupe përpara parlamentarëve dhe ndërkombëtarëve, duke iu kundërpërgjigjur tërthorazi kritikave dhe njëkohësisht duke artikuluar arsyen kryesore se pse nuk po ua dorëzon këtë pjesë të republikës këtyre huliganëve.
«Rreziqet më të dukshme sot janë të përqendruara në Kosovë, një vend në jug të Serbisë që është etnikisht shqiptar, por që përmban xhepa me shumicë serbe, veçanërisht në veri» – shkruan Times në artikullin e famshëm, ndërsa e shtron kontekstin fragjil duke i theksuar deri në detaje raportet e Vuçiqit me kriminelët. Për Times, skenari që i ka lënë zgjuar liderët perëndimor është pikërisht ky kur, në një rast hipotetik, Vuçiq duke aluduar në kërcënimet që i kanosen minoritetit serb në “xhepat” brenda hartës së Kosovës «të dërgojë trupa përtej kufirit dhe anekson veriun e Kosovës.»
Kësisoj, harta e skicuar nga Richard Holbrooke e Ballkanit Perëndimor e vitit 1995 të pësonte një ndryshim, duke pasur për konsekuencë një përgjakje të re faqet e historisë.
Për fragmente të tilla gazetarët serbë në Beograd ia shtruan një pyetje të çuditshme (në lexim të parë), ambasadorit Christopher Hill: Nëse CIA e kishte ndihmuar New York Times-it, ta shkruante artikullin që ia grisi maskën Vuçiqit?
Këndej nesh, ky artikull u la disi në harresë. Të famshmit e ekraneve tona, përkundrazi, e vunë në pikëpyetje jo vetëm sinqeritetin e kryeministrit, por edhe legjitimitetin e shtrirjes së ligjit dhe rendit në këtë pjesë të Kosovës, çerdhe, siç është vërtetuar tashmë, e krimit të organizuar.
Toby Vogel u citua së fundmi nga The Guardian duke thënë se pikërisht presioni mbi Kosovën është i padrejtë, duke qenë se «nuk ishte policia e Kosovës apo qeveria që plagosi dhjetëra paqeruajtës të NATO-s. Ishin grupe të armatosura serbe».
Por përse ky keqtrajtim i Kosovës në këso përmasash? Përse qenka “prishja e çerdhes” së krimit të organizuar, i papranueshëm për miqtë ndërkombëtarë? Një çerdhe ku Veljko Belivuk nuk është i vetmi protagonist.
Sepse kjo copë toke e premtuar për serbët qiellorë (këtu futen nacionalistët – shovinistë), është vënë në “pazar” për Vuçiqin, i cili ende perceptohet si figurë e cila mund ta çlirojë republikën serbe nga “kthetrat” ruse. Prandaj, ndonëse u tha se qeveria jonë ndërmori hapa të ngutshëm… Por çështja është çfarë të bëjmë me republikën? Me sistemin demokratik? A ta shpallim ndërkombtarokraci ku ambasada e ShBA-ve ta kishte rolin kryesor? A ta privatizojmë? Çfarë na duhet një parlament, një presidencë, një qeveri dhe përgjithësisht një republikë që nuk ka të drejtë ta respektojë kushtetutën e saj? Pse nuk e vëmë në ankand publik këtë gjysmë republikë?