Dhuna ka detyruar rreth 44,000 njerëz të ikin nga fshatrat e tyre – forcat qeveritare dhe grupet paraushtarake besnike ndaj Presidentit Salva Kiir thuhet se janë përgjegjëse kryesore për shkeljet dhe abuzimet e të drejtave të njeriut.
Të paktën 173 civilë janë vrarë dhe 37 janë rrëmbyer në katër muaj në Sudanin e Jugut , në luftimet midis forcave besnike të Presidentit Salva Kiir dhe Zëvendës Presidentit Riek Macar, njoftuan Kombet e Bashkuara të martën, duke denoncuar në të njëjtën kohë më shumë se njëqind raste seksuale, dhunës, shkruan protothema, transmeton Fol Drejt.
Luftimet u ndezën nga shkurti deri në maj në qarqet Kok, Lire dhe Majedit, rreth 400 kilometra në veri të kryeqytetit Juba, në shtetin Unity, një bastion i forcave besnike të Macar dhe që i përkisnin SPLA-IO.
Luftimet në pjesën jugore të Unity State “prekën të paktën 28 fshatra (…) me përafërsisht civilë të vrarë, 12 të plagosur dhe 37 gra dhe fëmijë të rrëmbyer”, thotë një raport i Misionit të Kombeve të Bashkuara në Sudanin e Jugut (UNMISS ).
Disa nga të rrëmbyerit u “abuzuan seksualisht, duke përfshirë vajza të moshës tetë vjeç”, sipas OKB-së.
Një vajzë nëntë vjeçare vdiq pasi u përdhunua në grup, tha UNMISS, duke vënë në dukje se regjistroi 131 raste të përdhunimeve dhe përdhunimeve në grup.
Dhuna detyroi gjithashtu rreth 44,000 njerëz të largoheshin nga fshatrat e tyre.
Edhe pse të dy kampet janë përfshirë në dhunë, janë forcat qeveritare dhe grupet paraushtarake besnike të Presidentit Salva Kiir që janë “kryesisht përgjegjës për shkeljet dhe abuzimet e të drejtave të njeriut”, sipas OKB-së, e cila përmendi sulme “të paramenduara”.
“Shkeljet e të drejtave të njeriut u kryen pa u ndëshkuar plotësisht”, tha i dërguari special i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së për vendin, Nicholas Haysom. Sipas ligjit ndërkombëtar, kujtoi juristi i Afrikës së Jugut, autoritetet duhet “të mbrojnë civilët” dhe të kryejnë “hetime nëse ka dyshime për shkelje të të drejtave të njeriut”.
Që nga fitimi i pavarësisë nga Sudani në vitin 2011, Sudani i Jugut është goditur nga dhuna me dimensione politike dhe etnike dhe pasiguri kronike, duke e penguar atë të rimëkëmbet nga një luftë e përgjakshme civile midis 2013 dhe 2018 që la 400,000 të vdekur dhe miliona të zhvendosur brenda vendit.
Marrëveshja e paqes e vitit 2018 në teori kërkonte ndarjen e pushtetit, formimin e një qeverie të unitetit kombëtar, e cila u formua në shkurt 2020 me zotin Kiir si president dhe z. Makar si zëvendëspresident. Por marrëveshja mbetet kryesisht e pazbatuar dhe vendi është në kaos.
OKB-ja dhe komuniteti ndërkombëtar shpesh akuzojnë liderët sudanez të jugut për ruajtjen e status quo-së, nxitjen e dhunës, shtypjen e lirive civile dhe abuzimin me paratë publike.
Në mesin e korrikut, SHBA u tërhoq nga dy mekanizmat monitorues të procesit të paqes, duke përmendur një “mungesë progresi” në tranzicionin politik dhe një “mungesë të vullnetit të nevojshëm politik” nga udhëheqësit e Sudanit Jugor për të rivendosur paqen në vend./FolDrejt/
