Prindërit e gjashtë djemve të vrarë në kafenenë “Panda” në Pejë në vitin 1998, prej gjashtë vitesh më kot i kërkojnë takim presidentit serb Aleksandër Vuçiq, i cili në vitin 2013 deklaroi se masakra në “Panda” nuk është bërë nga shqiptarët, shkruan Danas, përcjell Fol Drejt.
“Që nga 5 shtatori 2017, më shumë se 10 herë i kemi shkruar zyrës së Presidentit të Serbisë, duke kërkuar intervistë me presidentin Vuçiq, por nuk kemi marrë asnjë përgjigje. Po ashtu, kemi kërkuar nga Prokuroria për Krim të Organizuar (TOK) për të marrë në pyetje Vuçiqin për shkak të informacionit që ai ndau publikisht për krimin në “Panda”, por as kjo nuk u pranua”, tha për agjencinë Beta Ljubomir Ristiq, babai i Svetisllavit të vrarë (18-vjeçar).
Prindërit e fëmijëve të vrarë, pas 24 vitesh kërkim të së vërtetës, nuk kanë dyshim se masakra në “Panda” u vendos nga liderët e shtetit.
“Zotëri President, ju e dini dhe ne prindërit e dimë se vrasja e djemve tanë në kafenenë “Panda” në Pejë ishte çështje shtetërore që u vendos nga liderët e shtetit”. Është terrorizëm shtetëror par excellence. Theksojmë se ka edhe arsye të tjera për pranimin tonë, të cilat do t’i paraqesim në bashkëbisedimin me ju, në mënyrë që autoriteti që drejton procedimin pas gati 24 vitesh të ndjekë penalisht krimin”, thuhet në një nga kërkesat për takim me Presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq, të cilin prindërit e dorëzuan më 6 qershor 2022.
Llazar Obradoviq, djali i të cilit Ivani (15-vjeçar) i vdiq para syve më 14 dhjetor 1998, thotë për Beta se nuk ka të vërtetë tjetër përveç se krimin në “Panda” e ka bërë shteti.
“Të gjitha autoritetet e trajtuan vrasjen e fëmijëve tanë në të njëjtën mënyrë”. Është e dukshme që drejtohet nga një qendër dhe se nuk ka dëshirë të zbulohet se cilët janë iniciatorët, organizatorët dhe ekzekutuesit e masakrës. “Ne kemi biseduar me dhjetëra nëpunës civilë, si nga policia ashtu edhe nga organet e tjera shtetërore dhe askush nuk na ka thënë se krimin e kanë kryer shqiptarët, por përkundrazi serbët”, ka theksuar Obradoviq.
Ai ka shtuar se prindërit presin që presidenti i Serbisë t’i informojë për të gjitha njohuritë që ka për rastin “Panda”.
Shërbimet shtetërore dhe Vuçiq e dinë se kush i ka urdhëruar, organizuar dhe vrarë fëmijët në “Panda”. Është e papranueshme që e vërteta fshihet për më shumë se 24 vjet dhe që presidenti i Serbisë refuzon të flasë me ne. Të premten përsëri iu drejtuam zyrës së presidentit dhe nëse nuk na presin për intervistë sa më shpejt dhe nëse nuk marrim garanci të forta se hetimi do të përfundojë, do të duhet të radikalizojmë protestën tonë”, tha Obradoviq.
Zvonko Gvozdenoviq, babai i Vukotës së vrarë (16-vjeçar), beson se shteti me këmbëngulje po përpiqet të fshehë krimin e vet.
“Prokuroria deri më tani ka dëgjuar 42 dëshmitarë. Kur nisi hetimi në maj të 2016, ne kemi pasur disa biseda me ushtruesin e detyrës dhe pas çdo takimi kemi kuptuar se shteti po na mashtron gjithnjë e më shumë. Që nga viti 2017, Zyra e Prokurorisë ka refuzuar çdo komunikim me prindërit”, tha Gvozdenoviq për Beta.
Ljubomir Ristiq ka thënë se që nga 17 shtatori 2017, familjet e djemve të vrarë shtatë herë kanë kërkuar pranim në Prokurorinë për Krim të Organizuar, por se çdo herë ata janë refuzuar.
“Duke marrë parasysh se nuk kemi përgjigje nga TOK-u për kërkesat tona, gjithçka tregon se asgjë nuk është bërë dhe se hetimet janë ndërprerë”, thotë Ristiq.
Më 14 dhjetor 1998, dy persona të maskuar vranë Ivan Obradoviq (15-vjeçar), Vukota Gvozdenoviq (16-vjeçar), Svetislav Ristiq (18-vjeçar), Zoran Stanojeviq (18-vjeçar), Ivan Radeviq (24-vjeçar) dhe Dragan Trifoviq (18-vjeçar) me breshëri automatiku në kafenenë “Panda”, ku mbledheshin nxënësit e shkollës së mesme të Pejës. Aty u plagos rëndë Vlad Lonçareviq (18), dhe plagë të lehta morën Mirsad Shaboviq (34) dhe Nikola Rajoviq (18).
Deri më 28 dhjetor 2013, familjet e djemve të vrarë dhe publiku ishin të bindur se krimi ishte kryer nga pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK).
Mirëpo, nënkryetari i parë i atëhershëm i Qeverisë së Serbisë dhe shefi i Byrosë për Koordinimin e Shërbimeve të Sigurisë, Aleksandër Vuçiq, në emisionin “Teška reč” në TV Pink tha: “Krimi në “Panda” nuk është kryer nga shqiptarët, siç kemi besuar deri tani”. Publiku do të tmerrohet kur të zbulohet e vërteta”.
Vuçiq më vonë u tha gazetarëve se është pothuajse i sigurt se e di se çfarë ka ndodhur në “Panda”, por se “nuk ka asnjë provë” dhe se autoritetet hetuese të Serbisë nuk mund të “krenohen” me mënyrën se si e kanë kryer hetimin.
Pak ditë pas masakrës, policia arrestoi një grup shqiptarësh të zonës, të cilët thuhet se organizuan sulmin në “Panda”. Nikolla Shainoviq, atëherë nënkryetar i Qeverisë Federale i ngarkuar me Kosovën dhe Metohinë, ka njoftuar se “rasti Panda” është zgjidhur.
“Unë atëherë thashë se rasti “Panda” u zbardh, sepse kështu më tha policia”, tha Shainoviq më herët për Beta.
“Kur e arrestuan atë grup, një shok i SUP-it në Pejë më tha në konfidencë se ata shqiptarë nuk kishin lidhje me rastin ‘Panda’”, tha Ristiq.
Boro Vllahoviq, ish-kreu i SUP-it të Pejës, ka thënë më herët për gazetën e përditshme “Danas” se Shërbimi i Sigurimit Shtetëror është përgjegjës për rastin “Panda”, pasi ai ishte një vepër kriminale terrorizmi, e cila “nuk e përjashtoi çështjen e sigurisë publike” me zbulimin e autorëve.
“Ne nga sigurimi publik punuam intensivisht për zbulimin e autorëve, por kur pas disa ditësh, pjesëtarët e Sigurimit të Shtetit arrestuan një grup shqiptarësh që thuhej se kishin organizuar dhe kryer krimin në kafenenë “Panda”, siguria publike ndaloi. Kur Sigurimi i Shtetit merr përsipër diçka dhe njofton se rasti është zbardhur, nuk është praktikë që siguria publike të vazhdojë të punojë për të njëjtin rast”, shpjegoi Vllahoviq, i cili është anëtar i TOK-ut.
Një grup shqiptarësh të arrestuar u liruan pasi kaluan disa muaj në paraburgim në Leskovac, pasi nuk kishte prova se ata ishin pjesëmarrës në krim.
Pak ditë para masakrës, RTS lexoi dy mbrëmje radhazi të ashtuquajturin “njoftim” në primetime “Dnevnik”. UÇK-ja paralajmëron sulme në vendet ku mblidhen të rinjtë serbë. Siç mëson Beta, Prokuroria për Krimin e Organizuar, e cila drejton hetimet, nuk ka kontrolluar se kush e ka dhënë “njoftimin” në RTS dhe kush ka urdhëruar të lexohet i njëjti informacion dy netë me radhë.
Avokati Bozho Preleviq tha për “Betty” se derisa ishte anëtar i Qendrës Koordinuese për Jugun e Serbisë, nga Shërbimi i Sigurimit Shtetëror i kishte thënë për rastin “Panda” “të njëjtën gjë që kishte thënë Aleksandër Vuçiq në dhjetor 2013”.
Dhe informacionet e Vuçiqit vijnë nga Sigurimi i Shtetit”, tha Preleviq.
Sipas tij, në fillim të viteve 2000 dihej tashmë se shqiptarët nuk kishin asnjë lidhje me krimin në rastin “Panda”.
“Ata djem që u vranë nuk ishin fajtorë për asgjë dhe nuk ishin një objektiv specifik”. “Ata u vranë për të shkaktuar intolerancë edhe më të madhe ndëretnike”, tha Preleviq. /Danas/ /FolDrejt/
