Trashëgimia e Angela Merkelit si kancelare gjermane tani po vihet në dyshim.
Disa politikanë dhe gazetarë, për herë të parë, po vënë në pikëpyetje shumë nga vendimet që ajo mori gjatë 16 viteve të saj në pushtet.
Ata pretendojnë se Merkel e dobësoi rëndë ushtrinë dhe e bëri Gjermaninë shumë të varur nga nafta ruse.
Kjo ka bërë që disa nga kolegët e saj të vjetër të dalin në mbrojtje të saj. Nuk është plotësisht e drejtë të fajësosh Merkelin, thotë Wolfgang Schäuble, ministër për një kohë të gjatë në kabinetin e Merkelit.
Ai pranon se gjithashtu nuk e kishte besuar kurrë se Gjermania do të hynte në një konflikt të kësaj shkalle me Rusinë.
Merkel meriton kritika, natyrisht. Por vendimet e gabuara dhe irracionale që u morën nuk ishin vetëm të sajat. Ata u mbështetën nga e gjithë klasa politike gjermane.
Merrni, për shembull, heqjen graduale të termocentraleve bërthamore të Gjermanisë dhe kalimin në burime alternative të energjisë, të cilat qëndrojnë në ‘rrënjën’ e varësisë së Gjermanisë nga gazi rus. Nuk ishte Merkel ajo që e para vendosi të nisë këtë drejtim. Në fakt, vendimi për të hequr dorë nga bërthama u mor nga qeveria e mëparshme e koalicionit SPD-Green në vitin 2000. CDU dhe Merkel premtuan në fushatën elektorale të 2005-ës se do ta kthenin këtë vendim. Vetëm pas katastrofës së Fukushimës në vitin 2011, Merkel ndryshoi mendje dhe ri-urdhëroi heqjen graduale të energjisë bërthamore.
Duke vepruar kështu, ajo thjesht ndoqi një rrugë veprimi që paraardhësit e saj e kishin vënë tashmë në lëvizje.
E njëjta gjë vlen edhe për heqjen e shërbimit të detyrueshëm ushtarak dhe dobësimin e ushtrisë gjermane. Po, ishte Merkel ajo që mori vendimin për heqjen e rekrutimit të përgjithshëm në vitin 2011, por ishte Partia e Gjelbër që e kishte nisur. Në të vërtetë, politikani i parë që kërkoi shfuqizimin e tij ishte Jürgen Trittin i Partisë së Gjelbër, i cili ishte ministër i mjedisit në qeverinë e koalicionit SPD-Green në fillim të viteve 2000.
Zvogëlimi i ushtrisë kishte filluar gjithashtu shumë kohë përpara se Merkel të merrte detyrën.
Në të vërtetë, në vitin 2005 – vitin kur Merkel u zgjodh për herë të parë kancelare – ushtria gjermane ishte zvogëluar nga 500,000 ushtarë në vitet 1980 në vetëm 250,000.
E gjithë kjo na kujton se Merkel nuk ishte një politikane e guximshme dhe rrezikuese.
Në vend të kësaj, ajo gjithmonë bëri atë që dukej e përshtatshme dhe premtoi suksesin më të madh politik afatshkurtër.
Po politika e jashtme e Merkelit? Ajo kurrë nuk ishte naive për Rusinë dhe, ndryshe nga ish-kancelari Gerhard Schröder, ajo nuk ishte as mike e Putinit.
Ndonjëherë ajo u shfaq e ashpër dhe e palëkundur, siç ishte në raport me Greqinë gjatë krizës së euros. Herë të tjera ajo ishte oportuniste dhe e butë, siç ishte në raport me Kinën, Turqinë dhe Rusinë. Ajo kishte nevojë për gazin rus për të kompensuar mangësitë e furnizimit me energji të brendshme të Gjermanisë, dhe ajo kishte nevojë për ndihmën e Turqisë gjatë krizës së refugjatëve.
Nuk kishte asnjë strategji afatgjatë apo doktrinë të politikës së jashtme gjatë kohës së Merkelit në detyrë. Ajo drejtohej tërësisht nga nevojat e momentit.
Tani për tani, të paktën brenda Gjermanisë, kritikat ndaj Merkelit mbeten relativisht të përmbajtura. Qeveria e re e koalicionit sigurisht që nuk ka asnjë interes për të larë hesapet. Të Gjelbrit e dinë se Merkel shpesh zbatoi axhendën e tyre. Dhe SPD ishte partneri i koalicionit të CDU-së gjatë 12 nga 16 vitet e Merkelit në qeverisje.
Ata janë të gjithë bashkëpunëtorë në gabimet e Merkelit. Kritikat më të ashpra për trashëgiminë e Merkelit deri më tani kanë ardhur nga jashtë, veçanërisht nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.
Është një lajm i mirë që disa brenda Gjermanisë tani, më në fund, kanë filluar të vënë në dyshim gabimet dhe dritëshkurtësinë e qeverive të Merkelit.
Por nuk mjafton të fajësohet vetëm Merkel. E gjithë klasa politike duhet të mbajë përgjegjësi.
Sabine Beppler-Spahl është korrespondente e Gjermanisë.
Burimi: Spiked
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
