Deri në 1990 automjetet kanë qenë të ndaluara në Shqipëri. Pra pavarësisht se e pasur me naftë, Shqipëria nuk ka pasur nevojë për import dhe bile shumë shpejt, kjo pasuri nafte do kthehej në fatin më të madh për një pjesë të trafikantëve në veri të vendit.
“Benzini është fati ynë. Ai ka sjellë pasuri drejt Shkodrës,” tha për SPIEGEL në vitin 1995, peshkatari shkodran Dritani.
Përmes liqenit të Shkodrës, që ndahet mes Shqipërisë dhe Malit të Zi, kryhej rreth gjysma e trafikimit të naftës për ushtrinë jugosllave (kupto: serbe), përcjell foldrejt.com.
Vendimi i OKB-së që pas tragjedisë së Sarajevës, t’i vendoste embargo të naftës Jugosllavisë, papritur solli pasurimin e peshkatarëve shkodranë. Pra ndodh shpesh që nga fatkeqësia e tjerëve, përfiton një palë e tretë.
Peshkatarët shkodranë nuk respektuan vendimin e OKB.
“Nëse ne nuk e bëjmë këtë, atëherë do e bëjnë të tjerët,” tha Dritani. “Dhe natyrisht, paratë më të mëdha shkojnë për sekretarët e dollarëve në Itali dhe Greqi.” Ai me sekretar mendon bosët e naftës, pasi në komunizëm rolin kryesor e luante sekretari – që kishte pushtetin dhe paranë. Në lidhje me këto bosa të naftës, thotë se ata jetojnë në Bari, Brindisi dhe Pire.
SPIEGEL citon edhe të përditshmen Zëri i Popullit, që thekson se të ardhurat e taksave nga veriu i Shqipërisë vijnë kryesisht nga trafikimi i naftës, që kapin vlerën e 22 milion dollarëve.
Italia, Shqipëria, Greqia, Maqedonia,…Rumania….
Por media gjermane nuk ndalet vetëm në Shkodër, ajo në artikullin e saj tregon se edhe pala italiane është e përfshirë në trafikimin e naftës drejt Jugosllavisë dhe se me këtë biznes atje merret “Anonima Petroli Italiana” (API).
API nuk është e përfshirë direkt. Megjithatë ajo vijon të eksportojë sasi të madhe të naftës në Shqipërisë, edhepse e dije se kjo mund të trafikohet drejt Jugosllavisë.
I pyetur rreth këtij problemi, shefi i API në Shqipëri, Marcello Senepa, përgjigjet: “Jam shumë shumë i zemëruar nga kjo pyetje.” Ai as nuk dëshironte më të dëgjonte rreth pyetjeve të këtij lloji.
Por nuk mbaron me Shqipërinë dhe Italinë. Personat e ushtrisë në Republikën e Maqedonisë kanë katërfishuar volumin e tregtisë me shtetet tjera, ndërsa edhe Greqia, ashtu si Shqipëria, ka përfituar shumë nga thyerja e embargos.
Në fillim të vitit 1995, Tirana, Athina dhe Roma kanë nënshkruar një marrëveshje që anijet-cisternë me naftë të Greqisë dhe Italisë të mos zbarkojnë në Shqipëri, në rast se ata nuk marrin një dokument të vlefshëm se ajo naftë do shfrytëzohet vetëm për Shqipërinë. Kjo marrëveshje ka mbetur e pavlerë. Inspektorët qeveritarë nuk kanë interes që t’u përmbahen sankcioneve.
Në fakt sankcionet e OKB-së kundër Jugosllavisë (nënkupto Serbisë) do ishte një armë e mjaftueshme për të dështuar ose kapitulluar Beogradi, por në këto kushte ky vendim është një farsë.
Edhe njëherë me Dritanin…
Dritani jeton me trafikim prej kohës së rrëzimit të komunizmit. Çfarë pritet në fakt pre një njeriu që jeton në një shtet me një papunësi prej 70 përqind dhe që gjatë pesë dekadave komunizëm nuk ka lënë asgjë përveç ndryshkut dhe gërmadhave?
Dritani ka qindfishuar të ardhurat e tij prej dy vjetësh, prej kohës kur ka filluar piraterinë me embargon në 1993. Brenda natës ai trafikon 600 deri 900 litra benzin drejt porteve malazeze Demirovic dhe Bobovista. Në fillim punonte për shefat në Durrës dhe Tiranë, kurse tani për xhepin e vet.
Një litër benzin i sjell fitim prej 25 deri 30 cent. Pra brenda natës ai arrin të grumbullojë deri 300 marka gjermane. Përndryshe, Dritani sëbashku me gruan e tij Angjelina dhe vajzën e tyre, Susana, jetojnë në një autobus të vjetër të kthyer si një hotel me katër yje. Për këtë Dritani ka paguar rreth 3000 marka gjermane.
Dikur ai kishte punuar edhe si trafikant i kurdëve, pakistanezëve, indianëve dhe vajzave shqiptare nga Shqipëria drejt Italisë. Por ky biznes, sipas tij, ishte i rrezikshëm. Gomonet e tij shpesh gjuheshin me armë nga forcat e patrullimit italian. Shumë kolegë të tij ndodhen në burg.
Tashmë ka një biznes tjetër, atë të naftës. Deri kur Rumania nuk trafikonte naftë drejt Serbisë përmes lumit Danub, nga Shqipëria drejt forcave serbe trafikoheshin rreth 4 milion litra benzin, diesel dhe kerosin.
Presidenti shqiptar Sali Berisha flet për propagandë, megjithatë, pse në veri të vendit dërgohen 100 herë më shumë sasi të derivateve të naftës sesa është e nevojshme.
Poashtu, nuk ka sqarim se pse në dy javët e para të shkurtit 1995 janë importuar 6 milionë litra derivate të naftës, kurse në aeroportin e Tiranës nuk është furnizuar me naftë asnjë aeroplan i huaj, gjithashtu asnjë aeroplan luftarak shqiptar Migs, nuk është ngritur të flluturojë.
Komisari qeveritar, Arben Petrela, që është përgjegjës për vëzhgimin e sankcioneve kundër Jugosllavisë, e pranon se aty këtu ka pasur thyerje të embargos, por kjo është e kaluar.
Në fakt bunkerët e diktatorit Enver Hoxha rreth Bunës janë të mbushura deng me naftë. Nga ora gjashtë deri tetë e mëngjesit, shikon kolona të gjata të kamionëve nga Durrësi drejt Shkodrës. Ata nga Shkodra marrin rrugën drejt Koplikut, qytetit kufitar me Malin e Zi. Rreth 35 kilometra larg kufirit, ka dy duzina me pompa benzini, pavarësisht se qarkullimi atje është pothuajse zero.
Në çdo cep të rrugëve “qorre” qëndrojnë automjete policie, që në fakt duhet të zbatojnë embargon e qeverisë kundër Serbisë. Megjithatë, ata qëndrojnë aty për të mos shqetësuar trafikantët.
Në Boriçi ndodhet një bos dhe ndihmësi i tij që shpërndan bukë, djath dhe verë. Ata thonë se janë nga Vlora. Në pyetjen e fundit të SPIEGEL, se pse ata qëndrojnë në fshatin e largët të Boricit?, përgjigja është e thjeshtë: e shikoni edhe vëtë, ne dërgojmë benzin për pompat e benzinit atje”.
Por këtu qarkullojnë vetëm araba me gomarë. Ai fillon të qesh. “Po, sigurisht, por njerëzit kanë nevojë edhe për benzinë për automjetet e tyre”./Foldrejt.com
