29 maj 1453. Një ditë e shënuar përkujtimore për mbarë ymetin islam, por jo vetëm. Shënon marrjen e Kostandinopjës nga Sulltan Mehmet Fatihu, i biri i Sulltan Muradit të 2-të. I teti sulltan i hilafetit tonë osman, Hilafetit të shqiptarëve!
Ai ishte një djalë i ri, i edukuar dhe i stërvitur me një edukatë dhe moral të lartë, me dije dhe parime të shëndosha, që nuk tjetërsohen për asnjë situatë, njeri a rrethanë.
Ishte dhe mbeti model për rininë tonë, rininë që duan t’ia vrasin shpirtin, identitetin, shembullin, moralin, frymën, emocionin, parimin, vlerën, të shenjtën, dritën, udhën, busullën, vetë Jetën!
U ndala pak te kjo datë dhe u riktheva në histori, për të lexuar trajtimin e jomuslimanëve në shtetin tonë islam, si një model i paarritshëm përgjatë shekujve; si një model identitar, që i dallon muslimanët në realitet dhe në praktikën e dëshmuar, nga krejt ata që sot, valëvisin flamuj të grisur të kauzave të shenjta, që për shekuj i kanë poshtëruar, djegur e luftuar pa mëshirë, duke luftuar njëkohësisht tjetrin ndryshe!?
Është i pashembullt, i mrekullueshëm, unikal, modeli islam i tolerancës ndaj pakicave të çfarëdo lloji e përkatësie qofshin! Është ligj dhe kushtetutë e patjetërsueshme, është kanun i shenjtë!
Osmanët, në gjurmë të parimeve dhe mësimeve të patjetërsueshme të Kur’anit dhe Hz. Muhammedit (a.s), ishin ata, për të cilët thuhet se: “Sulltani u dha liri të krishterëve për të mbajtur simbolet e tyre fetare dhe të drejtën e zgjedhjes së udhëheqësve të tyre fetar, të cilët kishin të drejtë të gjykonin në çështjet qytetare… Shfaqja e faljes dhe tolerancës nga ana e sulltanit Mehmet Fatihut ndaj të krishterëve të Kostandinopojës, nuk ishte tjetër veçse shtytje nga zbatimi i sinqertë i Islamit Madhështor…”.
Do të ishte me vend, sidomos në këto kohë të përhapjes së trillimeve, sajesave të mendjeve në bodrumet e urrejtjes dhe islamofobisë, por edhe të modeleve islame të tjetërsuara në emër të iluminimit, që për këto fakte reale dhe këtë shpirt shekullor e të patjetërsueshëm, të mbaheshin konferenca, tryeza shkencore, hytbe, ligjërata, emisione e sqarime për masat e mashtruara ndër vite e dekada, jo e kundërta!?
[Historianët e perandorisë osmane vërtetojnë se me adhjen e Sulltan Fatihut në Stamboll, u paraqit shembulli i tolerancës islame. Ai menjëherë e ripërtëriu patriarkanën bizantine, i ktheu lirinë dhe pavarësinë kishës lindore. Fermani i Sulltan Fatihut mbi të drejtat e njeriut shkruar më 28 maj 1463, në Millodrazh, i cili llogaritet si njëri ndër dokumentet më të vjetra mbi të drejtat e njeriut, thotë: “Unë Fatih Sulltan Hani shpall para të gjithë botës se françeskanët e Bosnjës, për të cilët del ky ferman, janë nën mbrojtjen time dhe urdhëroj: As njerëzit, emrat e të cilëve shpallen këtu dhe as kishat e tyre të mos shqetësohen e të mos dëmtohen. Le të jetojnë në paqe e të qetë brenda Perandorisë sime…”].
Nga këtu dhe, me të drejtë, studiuesit jomuslimanë objektivë në kërkimet dhe studimet e tyre mbi Islamin, kanë vërtetuar në vazhdimësi këto vërtetësi.
Në revistën “Zani i Naltë”, 1924, regjistrohet edhe ky shënim me vlerë: [Në një mbledhje qi u ba në Londrë nën kryesin e Lord Venterten dijetari i famshëm ingjliz Ser Tomas Ernoldi mbajti një fjal mbi muslimanët. Këtu fjalimin e Ser Ernoldit po i u a paraqesim me shkurtim: “Ju shënoj se Islamizma s’asht një fé vetëm, si një dogmë krejt teologjike, por asht nji fee krejt shoqnore me regullat të plota sociale. Me ket spirit sociale qi ka, islamizma asht një faktor i madh i qytetnimit…”].
Ky shekull është shekulli i rimëkëmbjes islame, i dëshmimit të madhështisë së tij, i ringritjes dhe rishfaqjes së të vërtetave të fshehura për sa e sa kohë, për të parë të gjithë me sytë e dëshmive të sakta se kjo fé dhe ky udhëzim, është realisht alternativa garante për të kthyer njeriun në shinat e origjinës së krijimit dhe madhështisë së qëllimit të krijimit të tij!
Këtu ndahen edhe rrugët tona me krejt ata që, prej kohësh kanë zgjedhur të ndjekin rrugët e “iluminizmit” bashkëkohor, duke e përzier madhështinë e Islamit me gjunjëzim e tjetërsim!
Allahu qoftë razi me ty, Sulltan i bekuar!
Imam Muhamed B. Sytari
Myfti i Zonës Shkodër
Shkodër, më 30 maj 2023
