Ministrat janë nën zjarr pasi ish-bashkëpunëtori i Sllobodan Millosheviqit (Ivica Daçiq), foli në këtë ngjarje, shkruan Huffington Post, përcjell Fol Drejt.
Një valë reagimesh ka shpërthyer pasi ish-bashkëpunëtori i Sllobodan Millosheviqit u ftua të flasë në konferencën për parandalimin e dhunës seksuale në konflikte të organizuara nga Zyra e Jashtme e Britanisë së Madhe.
Ivica Daçiq, Zëvendëskryeministër i Serbisë dhe Ministër i Punëve të Jashtme, gëzoi privilegjin që të flas dhe të ulet në rreshtin e parë në këtë ngjarje, e cila u mbajt në Westminster.
Daçiq ishte zëdhënësi i Millosheviqit, ish-president nacionalist i Serbisë që vdiq nga shkaqe natyrore ndërsa qëndronte në gjyq në Hagë për krime lufte.
Millosheviq u akuzua për 66 akuza për gjenocid, krime kundër njerëzimit dhe krimeve të luftës të kryera në Kroaci, Bosnje dhe Hercegovinë dhe Kosovë midis 1991 dhe 1999.
Një burim diplomatik që ndoqi konferencën i tha gazetës se vendimi për të ftuar Daçiqin – i cili ka pseudonimin “Little Sloba” (Slloba i vogël) – ishte një “skandal i përmasave epike”.
“Mbretëria e Bashkuar ka thirrur një konferencë për të mbijetuarit e dhunës seksuale në konflikt, por e ka vendosur ish-zëdhënësin e Sllobodan Millosheviqit në rreshtin e parë – kasapin e Ballkanit, regjimi i të cilit përdori përdhunimin si një mjet lufte kundër dhjetëra mijëra grave dhe burrave,”tha burimi.
“Sot, të mbijetuarit e përdhunimit gjatë luftës kanë udhëtuar larg e gjatë, përfshirë vende si Kosova dhe Bosnja, vetëm për të parë një mohues të këtyre krimeve të rënda të ulet në radhën e parë. Fjalët nuk mund të fillojnë të përshkruajnë veprën penale dhe fyerjen që ka shkaktuar ky skandal.
“Kjo konferencë është gjithçka tjetër, përveç” për të mbijetuarit dhe me të mbijetuarit “kur dikush si Daçiq është në audiencë.”
Lufta e Kosovës shpërtheu pasi Serbia nisi një goditje brutale ndaj shqiptarëve etnikë në vend, i cili atëherë kontrollohej nga Beogradi.
Më shumë se 13,000 njerëz mendohet se janë vrarë dhe deri në 1.5 milion shqiptarë të Kosovës janë zhvendosur nga dhuna dhe terrori i forcave nacionaliste Jugosllave dhe Serbe.
Marrëdhëniet midis Kosovës dhe Serbisë mbeten të tensionuara pas refuzimit të Serbisë për të pranuar provincën e saj të dikurshme shtet të pavarur.
Pas luftës së Kosovës, Human Rights Watch kreu hulumtime të cilat zbuluan se përdhunimi dhe format e tjera të dhunës seksuale u përdorën në Kosovë si armë lufte dhe instrumente të “pastrimit etnik” sistematik.
“Përdhunimet nuk ishin akte të rralla dhe të izoluara të kryera nga forcat individuale serbe ose jugosllave, por përkundrazi u përdorën me qëllim si një instrument për të terrorizuar popullsinë civile, për të zhvatur para nga familjet dhe për t’i shtyrë njerëzit të ikin nga shtëpitë e tyre,” thuhet në raport.
Kur u mor në pyetje për lidhjet e tij me Milloseviqin në 2009, Daçiq u përgjigj: “E kaluara nuk ka interes për mua sepse unë nuk mund ta ndryshoj atë, por ne mund të bëjmë diçka për të ndryshuar të ardhmen e vendit tonë.”
Serbia gjithashtu nuk ka kërkuar falje për brutalitetin e saj kundër njerëzve në Kosovë pavarësisht kërkesave të përsëritura nga Prishtina.
Në vitin 2012 Daçiq ofroi një koncesion të paqartë, duke thënë: “Kur bëhet fjalë për partinë, në të cilën unë jam udhëheqës, besoj se duhet të hedhim një vështrim në gjithçka që ndodhi para vitit 2000 dhe të marrim leksion nga kjo, kështu që të mos përsëritet më kurrë.”
Ai gjithashtu tha që Serbia “mund të kërkojë falje” për ngjarjet e viteve 1990 se “mbase pjesërisht ishin faji ynë”.
Gjatë një ngjarje në panel, Ministrja e Jashtme e Kosovës Donika Gërvalla-Schwarz tha që ajo ishte “paksa e tronditur” kur pa se Daçiq fliste në konferencë “në prani të viktimave dhe të mbijetuarve të dhunës seksuale”.
Stephen Doughty, ministër nën hijes i laburistëve për Evropën dhe Amerikën, tha që ftesa e Daçiqit ishte “shumë e gabuar dhe fyese për të mbijetuarit e dhunës seksuale”.
“Vetëm disa muaj më parë unë personalisht vizitova memorialin për viktimat e dhunës seksuale në luftën e Kosovës,” tha ai.
“Mosarritja e vazhdueshme për të adresuar mizoritë e kaluara ndaj grave dhe vajzave në konfliktet e kaluara që përfshijnë Serbinë, nën regjimin e Sllobodan Millosheviqit, e bën këtë vendim të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar plotësisht të papërshtatshëm.”
Deputetja Alicia Kearns, kryetare e Komitetit të Përzgjedhur të Punëve të Jashtme, gjithashtu kritikoi paraqitjen e Daçiqit në konferencë.
Një zëdhënës i Zyrës së Jashtme tha: “Zërat e të mbijetuarve janë parësorë dhe qendra e kësaj konference, dhe ne e kuptojmë se do të lindin biseda dhe çështje të vështira.
“Për të adresuar dhunën seksuale në konflikt është e rëndësishme të përfshini vende të ndryshme.
“Mbretëria e Bashkuar është e angazhuar të punojë me shtetet, përfshirë ato të Ballkanit Perëndimor, që të kapërcejnë trashëgiminë e konfliktit të kaluar dhe të ndërtojnë një të ardhme më paqësore, të prosperuar dhe të qëndrueshme për të gjithë.”
Në fjalën e tij hapëse të konferencë, Sekretari i Jashtëm James Cleverly me zgjuarsi tha: “Vetë kërcënimi i përdhunimit dhe dhunës seksuale si armë lufte, ose si pjesë e pasojave të saj, duhet të sjellë dënim të menjëhershëm ndërkombëtar, dhe veprim të shpejtë për të penguar ato sulme para se të ndodhin.
“Sot, ne qëndrojmë në solidaritet me të mbijetuarit, të vendosur për të sjellë drejtësi.
“Dhe sot unë dua të dërgoj një mesazh të qartë për ata që porosisin, lejojnë ose kryejnë dhunë seksuale ndaj grave dhe vajzave: nuk është luftarake; nuk është forcë; është frikacakëri. Ne nuk do të pushojmë në përpjekjet tona për të mbrojtur viktimat potenciale dhe për të ndjekur penalisht autorët.”
Huffpost në Mbretërinë e Bashkuar ka kontaktuar qeverinë serbe dhe ambasadën në Mbretërinë e Bashkuar për koment. /FolDrejt/
