Zyrtarët e NATO-s po përpiqen t’i përshpejtojnë procedurat për ndihmë ndaj Ukrainës në aspektin ajror, ndërsa Rusia shikon qiejt për avantazhin e fushëbetejës, shkruan Al Jazera, transmeton Fol Drejt.
Rusia besohet se po përgatitet të nisë sulme të reja ndaj Ukrainës me fuqi të rëndë ajrore për të thyer një bllokim në fushën e betejës, ndërsa inteligjenca e NATO-s tregon se Moska po i dislokon avionët luftarakë dhe helikopterët pranë kufirit.
Vendosja e avionëve do të thotë se është thelbësore që sistemet e mbrojtjes ajrore të futen në Ukrainë sa më shpejt që të jetë e mundur, pasi Rusia ka intensifikuar ofensivën e saj në përvjetorin e pushtimit të saj të territoreve të Ukrainës, thanë zyrtarët e NATO-s të martën.
Shefi i mbrojtjes i ShBA-ve, Lloyd Austin, duke folur në selinë e NATO-s në Bruksel ku po takoheshin zyrtarët më të lartë të këtij institucioni, vuri në dukje se mbrojtja ajrore e Ukrainës për momentin nuk është e mjaftueshme dhe asaj i duhet më shumë mbështetje, meqë rreziku është i madh.
“Ne e dimë se Rusia ka avionë të konsiderueshëm … dhe shumë pajisje të papërdorura” tha Austin. “Ne duam të sigurohemi që ukrainasit të jenë të zot të mbrojtur veten në rast se Rusia vendos të fusë forcat e saj ajrore në luftë.”
Raportet e inteligjencës së NATO-s thonë se Rusia “po grumbullon avionë të ndryshëm afër kufirit me Ukrainën”, citohen të kenë thënë për Financial Times dy zyrtarë të mbrojtjes.
“Forcat tokësore ruse janë varfëruar mjaft, kështu që është treguesi më i mirë se ata do ta kthejnë këtë në një luftë ajrore”, tha njëri prej tyre. “Nëse ukrainasit do të mbijetojnë, ata duhet të kenë sa më shumë aftësi të mbrojtjes ajrore dhe sa më shumë municion të jetë e mundur.”
I pyetur nëse aleatët e Ukrainës diskutuan çështjen e dërgimit të avionëve luftarakë për të ndihmuar vendin në përpjekjet e tij luftarake, Austin tha: “Unë nuk kam ndonjë njoftim për të bërë sot”.
“Momenti vendimtar”
Shefat e mbrojtjes perëndimore u takuan për të diskutuar si për dispozitat e reja të armëve për Kievin ashtu edhe për mirëmbajtjen e furnizimeve ekzistuese – duke përfshirë predha artilerie, prodhimi i të cilave vështirë se mund të mbajë ritmin me luftën.
Ukraina rinovoi apelin e saj për avionë luftarakë për të ndihmuar në pengimin e pushtimit të Moskës, ndërsa zyrtarë të lartë të mbrojtjes thanë se lufta kundër Rusisë po i afrohej një faze kritike.
Ministri i Mbrojtjes Oleksii Reznikov, i pyetur se çfarë ndihme ushtarake po kërkon tani vendi i tij, u tregoi gazetarëve një imazh të një avioni luftarak.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy loboi fort për avionë luftarakë javën e kaluar kur ai vizitoi Londrën, Parisin dhe Brukselin në vetëm udhëtimin e tij të dytë jashtë vendit që nga pushtimi i Rusisë më 24 shkurt 2022. Lutja e tij erdhi disa ditë pasi aleatët perëndimorë u zotuan t’i siguronin Kievit tanke luftarake.
Mundësia e dërgimit të avionëve luftarakë në Ukrainë ishte ende duke u diskutuar. Shtetet e Bashkuara i kanë thënë jo dërgimit të avionëve luftarakë të Ukrainës, por Mbretëria e Bashkuar po vlerëson mundësinë dhe të martën, ministrja holandeze e mbrojtjes Kajsa Ollongren tha se ofrimi i avionëve “duhet të jetë pjesë e shqyrtimit”.
Ollongren tha se Kievi kishte kërkuar avionë F-16 të prodhimit amerikan nga Holanda.
“Ne duhet ta debatojmë këtë me partnerët tanë, gjithashtu me Shtetet e Bashkuara, dhe duhet të mendojmë për fizibilitetin”, tha ajo. “Është diçka që do të marrë kohë dhe më së miri bëhet pas dyerve të mbyllura.”
Sllovakia ka thënë se është e gatshme të diskutojë dërgimin e avionëve sovjetikë MIG-29 për të ndihmuar në zëvendësimin e humbjeve ndaj forcave ajrore të Ukrainës.
Por ministri gjerman i mbrojtjes Boris Pistorius tha se procesi i prokurimit i municioneve dhe sistemeve të mbrojtjes ajrore është “shumë më i rëndësishëm për momentin sesa diskutimi për avionët luftarakë”.
Pistorius u tha gazetarëve që të përshpejtojnë pilotët në aeroplanët e rinj dhe se “trajnimi vetëm për t’i fluturuar ata kërkon disa muaj, pa marrë parasysh mësimin e aftësive të nevojshme për të vendosur sistemet e armëve”.
Ofensiva dhe kundërsulme
Ndërkohë, Kremlini tha se NATO po vazhdon të demonstrojë armiqësi ndaj Rusisë dhe të përfshihet më shumë në luftën në Ukrainë.
“NATO është një organizatë që është armiqësore ndaj nesh dhe që e dëshmon këtë armiqësi çdo ditë”, u tha gazetarëve zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov. “Ajo po përpiqet të bëjë maksimumin për ta bërë sa më të qartë përfshirjen e saj në konfliktin rreth Ukrainës”.
Moska ka thënë se furnizimet me armë në Ukrainë nga vendet e NATO-s po e zvarritin konfliktin dhe po rrisin mundësinë e përshkallëzimit të mëtejshëm.
Në fushën e betejës, luftimet vazhduan me tërbim. Forcat ruse kanë bërë presion në lindje të Ukrainës duke forcuar linjat e tyre mbrojtëse në jug. Lufta ka qenë kryesisht statike gjatë muajve të dimrit, megjithëse të dyja palët pritet të rrisin sulmet kur të përmirësohet moti.
Austin tha se ai priste që Ukraina të nisë një ofensivë kundër Rusisë në muajt e ardhshëm.
“Ukraina dëshiron të krijojë presion… Ne presim t’i shohim ata të kryejnë një ofensivë diku në pranverë,” u tha ai gazetarëve.
Rusia po fut një numër trupash të reja në fushën e betejës, por shumë prej tyre janë të trajnuar dhe të pajisur keq, shtoi Austin.
“Ukraina ka kërkesa urgjente për ta ndihmuar atë të përmbushë këtë moment vendimtar në rrjedhën e luftës. Kremlini ende po vë bast se mund të na presë, por pas një viti ne jemi të bashkuar si kurrë më parë”, tha ai.
Gjenerali më i lartë amerikan, Mark Milley, goditi udhëheqjen në Moskë duke thënë se ajo tashmë kishte “humbur”.
“Rusia është tani një humbëse globale ndërsa bota po frymëzohet nga guximi dhe qëndrueshmëria e Ukrainës. Me pak fjalë, Rusia ka humbur. Ata kanë humbur strategjikisht, operacionalisht dhe taktikisht, “tha Milley./FolDrejt/