Demografët nuk janë të befasuar nga numri i banorëve të arritur nga regjistrimi i fundit i popullsisë në Serbi, shkruan Danas, përcjell Fol Drejt.
Rreth njëzet ditë më parë në një mbledhje në SANU thashë se regjistrimi do të tregojë 6.7 milionë banorë, që do të thotë se kemi arritur në nivelin e vitit 1961. Problem shumë më i madh se rënia e numrit të banorëve në Serbi është struktura e pafavorshme e popullsisë, në radhë të parë për nga mosha, por edhe fakti që jemi ndër vendet me gjendjen më të keqe në Evropë kur shikojmë jetëgjatësinë dhe strukturën arsimore të popullsisë. Gjithashtu këtu po punohet për masa që supozohet të rrisin natalitetin. Megjithatë, lindshmëria varet nga shumë faktorë dhe nuk mund të zgjidhet në pak vite. Duhet të përmirësohen kushtet e jetesës për popullatën ekzistuese dhe pastaj indirekt do të rritet edhe lindshmëria – tha demografi Vladimir Nikitoviq, këshilltar shkencor në Institutin e Shkencave Sociale, në një intervistë për Danas.
Rezultatet e para të regjistrimit u publikuan të mërkurën.
Sipas këtyre të dhënave paraprake, janë regjistruar 6.4 milionë banorë. Më shumë se 200 mijë banorë u shtuan nga burimet administrative, kështu që numri i përgjithshëm i banorëve ishte 6.69 milionë.
Vladimir Nikitoviq thotë se është befasuar nga numri i madh i banorëve të shtuar nga burime administrative.
– Kjo do të thotë se regjistrimi ka dështuar në mbulim, dhe mbi të gjitha në Beograd, mjedisi që duhet të jetë më i lehtë për bashkëpunim. Shtimi i banorëve nga burimet administrative ishte një hap i detyruar pasues. Kjo nuk është një metodë e panjohur, por nuk është as zgjidhja më e mirë, pasi nënkupton kombinimin e mëvonshëm të regjistrimeve dhe regjistrave të popullsisë. Për më tepër, disa nga këto regjistra, si Regjistri Qendror i Popullsisë, nuk janë të përditësuar dhe të dhënat që përmbajnë janë të dyshimta. Për shembull, në Regjistrin Qendror të Popullsisë në Serbi ka mbi tetë milionë banorë. Burime të tjera të përdorura si regjistri i sigurimeve shoqërore të detyrueshme, sigurimet shëndetësore dhe PIO janë ndoshta mjaft të besueshme. Dhe në bazë të tyre ju mund ta kapni atë popullatë të lëvizshme përmes të ashtuquajturave shenja të jetës.
Ai shton se edhe nëse merret parasysh se plotësimi nga regjistrat është kryer në mënyrën më të mirë dhe më të besueshme të mundshme, hapet një problem shtesë.
Nga burimet administrative, nuk mund të nxirrni të gjitha të dhënat që merrni kur bëni regjistrimin. Nëse shikojmë numrin përfundimtar të banorëve në Serbi, mund të jetë mirë, mund të themi se keni arritur të regjistroni njerëz që për arsye të ndryshme nuk u regjistruan. Megjithatë, do të keni të dhëna jashtëzakonisht të paplota për këta persona, që është shumë më e rëndësishme se numri i përgjithshëm i banorëve. Kjo më vonë do të thotë se të dhënat që ju prezantoni për strukturën e popullsisë mund të jenë jo të besueshme – shton ai
Në regjistrimin e mëparshëm të vitit 2011, janë regjistruar 7.1 milionë banorë, që do të thotë se popullsia është zvogëluar për rreth gjysmë milioni ose rreth shtatë për qind.
Kur u pyet për faktin se disa demografë parashikuan se ulja e numrit të banorëve do të ishte edhe më e madhe se kjo, duke marrë parasysh shtimin negativ natyror dhe gjithashtu bilancin negativ të migracionit, Vladimir Nikitoviq tha se ne nuk mund t’i krahasojmë plotësisht të dhënat nga dy regjistrimet.
Së pari, ka dallime metodologjike midis dy regjistrimeve. Së dyti, në vitin 2011 kemi pasur një bojkot të popullatës shqiptare në dy komuna në jug të Serbisë, gjë që nuk ishte rasti tani. Dhe së treti, vlerësimet për numrin e njerëzve që janë larguar nga vendi bazohen në pyetje jashtëzakonisht të paqarta. Gjegjësisht, regjistruesi pyet familjarin e personit që mungon se sa kohë ka ndërmend të qëndrojë jashtë Serbisë personi i cili ndodhet jashtë vendit. Nëse përgjigja është se qëllimi i personit që mungon është të qëndrojë jashtë vendit për më pak se një vit, atëherë ai anëtar që mungon përfshihet në totalin e popullsisë. Dhe nëse thuhet se qëllimi i tij është të qëndrojë më gjatë se një vit, ai përjashtohet. Aty keni të paktën 100.000 njerëz që mund të përfshihen në popullatën e munguar apo të pranishëm vetëm në bazë të përgjigjes për qëllimin – thotë Nikitoviq.
Ai sqaron se kjo çështje është në përputhje me rekomandimet ekzistuese evropiane, por edhe se Serbia është një vend dukshëm emigrues dhe se gjatë vlerësimit të popullsisë që mungonte, ishte e nevojshme që kjo të merret parasysh dhe të përshtatej qasja me kontekstin e brendshëm.
Duke iu përgjigjur pyetjes për vlerësimet e bilancit të migracionit, Vladimir Nikitoviq thotë se është e vështirë të jepet ndonjë përgjigje përfundimtare.
– Të gjitha hulumtimet tregojnë se kemi një bilanc negativ migracioni. Një ekip ekspertësh të mbledhur nga UNDP vlerësoi, bazuar në të dhënat nga burimet dytësore, se bilanci vjetor i migracionit është deri në minus dhjetë mijë në vit – që do të thotë se deri në 10,000 njerëz më shumë largohen nga vendi sesa vijnë. Pra, ne kemi mbërritur në një numër që nuk është aq i madh sa zakonisht konsiderohet. Arsyeja për këtë është se kemi një fluks të qëndrueshëm të popullsisë nga Bosnja dhe Mali i Zi. Në një numër të madh të rasteve bëhet fjalë për personat që marrin dyshtetësi, dhe nëse vërtet jetojnë në Serbi është një pyetje tjetër. Askush nuk mund të na thotë me siguri nëse bilanci negativ i migracionit është minus 10,000 apo minus 20,000 sepse përkufizimi i një banori që mungon nënkupton që ju keni munguar për të paktën një vit. /Danas/ /FolDrejt/
