Një dokument konfidencial i inteligjencës amerikane sugjeron se kompania private ushtarake Wagner u përpoq të blinte armë dhe pajisje ushtarake nga Turqia anëtare e NATO-s, shkruan CNN.
Dokumenti tregon se Wagner është i gatshëm të investojë burime financiare për të forcuar më tej aftësitë e tij, përcjell Fol Drejt.
Si një anëtare e NATO-s, Turqia konsiderohet një partner i SHBA-së dhe vendeve të tjera që ofrojnë mbështetje të drejtpërdrejtë ushtarake për Ukrainën dhe ka shprehur publikisht kundërshtimin e saj ndaj pushtimit rus.
Turqia është gjithashtu shtëpia e bazës kryesore ushtarake amerikane ku ruhen armët bërthamore dhe shërben si një paralajmërim shtesë për të penguar agresionin rus kundër anëtarëve të NATO-s.
Sipas një raporti të inteligjencës amerikane të cituar në dokument, stafi i Wagner-it u takua me “kontaktet turke” në fillim të shkurtit me qëllimin “për të blerë armë dhe pajisje nga Turqia” që më pas mund të përdoreshin nga mercenarët e Wagner që luftonin përkrah forcave ruse në Ukrainë.
Ata planifikonin të përdornin armë turke edhe në Mali
Është e paqartë se cilët ishin këta “kontakte” dhe nëse qeveria turke kishte dijeni për takimet. Nuk ka asnjë provë që të jetë bërë përparim në marrëveshjen në lidhje me shitjen e armëve për vagneritët.
Megjithatë, mundësia që një aleat i NATO-s t’u shesë armë forcave mercenare ruse ka të ngjarë të shkaktojë shqetësim serioz në Uashington dhe të komplikojë marrëdhëniet e Ankarasë me anëtarët e tjerë të NATO-s.
Dokumenti, i cili u publikua me titullin “Mali, Rusia, Turqia: Wagner kërkon armë nga Ankaraja”, zbulon detaje të takimeve të shkurtit dhe sugjeron se kjo nuk ishte përpjekja e parë e tillë nga Wagneritët për t’u armatosur. Thuhet se Wagner kishte planifikuar gjithashtu të përdorte armë dhe pajisje nga Turqia në Mali, shteti afrikan ku veprojnë Wagneritët.
Për më tepër, dokumenti pretendon se grupi paraushtarak planifikon të vazhdojë rekrutimin e të burgosurve nga burgjet ruse. CNN nuk e ka konfirmuar në mënyrë të pavarur vërtetësinë e dokumentit, por zyrtarët amerikanë kanë treguar se shumica e informacioneve të rrjedhura janë autentike.
Qeveria turke ka mbajtur lidhje të ngushta me Moskën
Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit theksoi se Departamenti i Mbrojtjes dhe komuniteti i inteligjencës po shqyrtojnë dhe vlerësojnë në mënyrë aktive vlefshmërinë e dokumenteve, duke shtuar se ata “nuk janë në gjendje të konfirmojnë ose komentojnë ndonjë informacion specifik që ato përmbajnë”.
Zyrtarët amerikanë janë përballur prej kohësh me realitetin e ndërlikuar të marrëdhënieve unike të Turqisë me Moskën, pavarësisht se ajo është një aleancë ushtarake që synon të mbrojë vendet kufitare nga kërcënimi i mundshëm i zgjerimit rus.
Megjithëse qeveria turke ka shprehur kundërshtimin ndaj pushtimit rus të Ukrainës, ndryshe nga shumë anëtarë të NATO-s, ajo ka mbajtur lidhje të ngushta me qeverinë në Moskë.
Në disa raste, qeveria turke i përdori këto lidhje në përpjekje për të detyruar qeverinë ruse t’i jepte fund luftës. Kështu, javën e kaluar ministri i Jashtëm turk Mevlut Cavasoglu u takua me homologun e tij rus Sergej Lavrov në Ankara. Qeveria turke ishte një nga ndërmjetësuesit në marrëveshjen që lejoi kalimin e sigurt të grurit ukrainas përmes Detit të Zi pa kërcënimin rus.
Erdogan u takua me Zelensky dhe Putin
Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan e ka pozicionuar më parë veten si ndërmjetës në konfliktin mes Rusisë dhe Ukrainës.
Kështu, në janar, ai zhvilloi bisedime të veçanta me Putinin dhe presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky. Ai i tha Zelenskiy se Turqia është e gatshme të marrë rolin e një ndërmjetësi për paqen e qëndrueshme midis vendeve dhe se mund të lehtësojë përpjekjet diplomatike në lidhje me termocentralin bërthamor Zaporizhia.
Në bisedën me Putinin, Erdogan tha se thirrjet për paqe dhe negociata duhet të mbështeten nga një shpallje e njëanshme për një armëpushim dhe një vizion për një “zgjidhje të drejtë”.
Putin u përgjigj se Moska është e hapur për një “dialog serioz”, por gjithashtu se Kievi duhet të pranojë “realitete të reja territoriale”, thuhej në deklaratën e Kremlinit në atë kohë.
Dokumentet e Pentagonit sugjerojnë se përfaqësuesit e Wagner u takuan me kontaktet e tyre turke vetëm një muaj pas bisedimeve të Erdoganit me Putinin dhe Zelenskyn.
Kompanitë turke ndihmuan Bjellorusinë të shmangte sanksionet
Drejtori i CIA-s Bill Burns tha të martën se agjencia e tij e inteligjencës vlerëson se Putini “nuk është serioz për negociatat në këtë fazë” të luftës në Ukrainë dhe se “përparimi i Ukrainës në fushën e betejës ka shumë të ngjarë të formësojë perspektivat për një fund” të konfliktit. ka në progres.
Një tjetër dokument i marrë nga CNN zbulon se si kompanitë turke ndihmuan Bjellorusinë, një tjetër aleat kyç i Putinit, të shmangte sanksionet.
SHBA-ja është përpjekur të godasë përpjekjet e tilla për të shmangur sanksionet, madje edhe nga kompanitë me bazë në vendet që janë aleate të SHBA-së.
Dje, Departamenti i Thesarit i SHBA vendosi sanksione ndaj dy kompanive turke që tha se po mbështesin kompleksin ushtarako-industrial të Rusisë në kundërshtim me sanksionet ekzistuese./FolDrejt/
