Trembëdhjetë vjeçarja Nika Selivanova bëri një formë zemre me të dy duart e saj, duke i dhënë lamtumirën shoqes së saj më të mirë Inna, e cila ishte e shtypur pas ndarjes prej xhami që ndante sallën e hyrjes së stacionit të trenit Kherson nga zona e pritjes.
Pak çaste më parë, ata ishin përqafuar, lot në sy. Inna e kishte puthur Azinë, një qen dachshund ngjyrë kafe të mbështjellë me një batanije të ngrohtë, të mbajtur nga Nika në krahë, shkruan BBC, përcjell Fol Drejt.
Vajzat nuk e dinin se kur mund të shiheshin përsëri.
Familja e Nikës po largohej nga Kherson, e pasigurt se ku do të përfundonin përfundimisht. Tani për tani, ata po shkonin në qytetin perëndimor të Khmelnytskyi, me shpresën se do të merrnin ndonjë ndihmë atje.
Ditët e fundit në Kherson kishin qenë thjesht shumë për nënën e Nikës, Elenën.
“Më parë, ato [forcat ruse] na granatonin shtatë deri në 10 herë në ditë, tani është 70-80 herë, gjatë gjithë ditës. Është shumë e frikshme.” tha Elena. “Unë e dua Ukrainën dhe qytetin tim të dashur. Por ne duhet të ikim.”
Elena dhe tre vajzat e saj janë në mesin e më shumë se 400 personave që janë larguar nga Kherson që nga dita e Krishtlindjeve, pas një rritje të mprehtë të intensitetit të bombardimeve të qytetit nga ushtria ruse.
Të martën, një repart i maternitetit të spitalit u granatua. Askush nuk u lëndua, por ka përshkallëzuar më tej frikën mes njerëzve.
Elena u largua me tren, në një evakuim të lehtësuar nga qeveria ukrainase.
Qindra njerëz po largohen vetë, një radhë makinash të ngritura në pikën e kontrollit që të çon nga Kherson, e mbushur me civilë të tmerruar.
Iryna Antonenko ishte në lot kur shkuam drejt makinës së saj për të folur me të.
‘Nuk mund të durojmë më. Granatimet janë kaq intensive. Ne qëndruam gjithë këtë kohë dhe menduam se do të kalonte dhe se do të ishim me fat. Por një grevë goditi shtëpinë ngjitur me tonën dhe shtëpia e babait tim u granatua gjithashtu”, tha ajo.
Ajo planifikoi të udhëtonte në Kryvyi Rih, një qytet në Ukrainën qendrore ku ka familjen.
Vetëm muajin e kaluar, kishte pasur skena ngazëllyese në Kherson. I marrë nga forcat ruse në ditën e dytë të pushtimit, qyteti u çlirua më 11 nëntor.
Pranë vendit ku masat ishin mbledhur duke valëvitur flamujt ukrainas për të festuar çlirimin nga kontrolli rus, një sulm me mortaja në prag të Krishtlindjes la njëmbëdhjetë të vdekur dhe dhjetëra të plagosur.
Midis të vdekurve ishin një punonjës social, një kasap dhe një grua që shiste karta SIM celular – njerëz të zakonshëm që punonin ose vizitonin tregun qendror të qytetit.
Atë ditë, Kherson u godit nga mortaja 41 herë, sipas qeverisë ukrainase.
Rusët qëllojnë nga bregu i majtë (lindor) i lumit Dnipro, ku ata u tërhoqën; Rruga ujore është bërë de facto një vijë e frontit në jug të Ukrainës.
Kherson është një rajon i rëndësishëm strategjik, i quajtur shpesh porta e Krimesë. Shumë analistë thonë se Rusia tani është detyruar në një pozicion mbrojtës këtu.
Është e vështirë të shihet se çfarë shpreson të përfitojë nga goditja e Khersonit. Krahas predhave të mortajave, kemi parë edhe përdorimin e municioneve ndezëse – shkëndija të zjarrta që bien mbi qytet, me qëllim që t’i vënë flakën caqeve.
Është gjithashtu e paqartë nëse ushtria ukrainase po përpiqet të rimarrë kontrollin e zonave në bregun e majtë të lumit.
Këtu në qytet, mezi ka një pushim nga zhurma e vazhdueshme e sulmeve të predhave.
Serhii Breshun, 56 vjeç, u vra kur ishte në gjumë. Shtëpia e tij u shemb mbi të pasi një predhë e goditi atë.
Një ditë pasi vdiq, takuam nënën e tij, Tamara 82-vjeçare, e cila kishte ardhur për të kërkuar pasaportën e tij në rrënoja. Ajo kishte nevojë për dokumentin për të nxjerrë trupin e tij nga morgu.
“Duhet të kem pasur një ndjenjë se diçka do të shkonte keq atë ditë. Sepse fola me të [në telefon] dhe i kërkova të largohej nga shtëpia. Ai nuk e bëri dhe kaq ishte. Jetët tona janë shkatërruar,” ajo qau.
Mezi kishim mbaruar së foluri me të dhe pati më shumë shpërthime të forta.
Ndjekja e vetme e nënës së moshuar për t’i dhënë djalit të saj një lamtumirë dinjitoze është e rrezikshme, sepse asnjë pjesë e Khersonit nuk është e sigurt.
Të mbijetosh këtu, qoftë në rrugë apo brenda një shtëpie, është çështje rastësie.
Vullnetarja 39-vjeçare e Kryqit të Kuq, Viktoria Yaryshko, u vra në një shpërthim predhe mortajash jashtë bazës së organizatës në Kherson, pak metra larg sigurisë.
Nëna e saj Liudmyla Berezhna na tregoi medaljen e nderit që iu dha Viktoria.
“Jam shumë e lumtur që ndihmoi shumë njerëz. Ajo ishte shumë e mirë. Por është gjithashtu e dhimbshme për mua. Unë duhet të shërohem dhe të rris dy fëmijët e saj. Unë u them atyre se duhet të jenë krenarë për nënën e tyre sepse ajo është një hero. ” tha ajo.
Viktoria kishte jetuar në strehën nëntokësore të Kryqit të Kuq me dy fëmijët e saj – Alyonushka 17-vjeçare dhe Sasha 12-vjeçare. Ata vazhdojnë të jetojnë atje, duke ndier rehati dhe mbrojtje mes një grupi vullnetarësh që janë bërë familje.
“Kur vdes dikush kaq i afërt, është e vështirë. Por nëse heqim dorë dhe ndalemi, atëherë vdekja e saj do të kishte qenë e kotë. Ne punojmë për t’u siguruar që njerëzit të jetojnë. Çdo gjë tjetër është dytësore”, tha Dmitro Rakitskyi, miku i Viktorias dhe një tjetër vullnetar.
Por është e vështirë ta bësh këtë duke ditur që familja jote mund të jetë në rrezik çdo minutë.
Kur pak çaste më vonë shpërthejnë bomba të tjera, Dmitro ecën lart e poshtë duke u përpjekur të thërrasë gruan e tij, tension i dukshëm në fytyrën e tij. Ai ka dy fëmijë.
“Ata nuk duan të largohen. Ata shqetësohen për mua, dhe unë shqetësohem për ta. Kështu jetojmë ne,” tha ai.
“Ajo që më zemëron më shumë është se ato [forcat ruse] gjithmonë godasin infrastrukturën civile. Shtëpi, blloqe apartamentesh, dhoma bojleri. Është e pamundur të kuptosh logjikën pas këtyre sulmeve,” tha Dmitro.
“Ne pothuajse kurrë nuk kemi energji apo ujë. Ajo vjen shkurtimisht ndonjëherë dhe është zhdukur përsëri për shkak të granatimeve. Është shumë e frikshme gjatë natës. Ne ende kemi gaz dhe jemi në gjendje të qëndrojmë ngrohtë,” tha një banore, Larysa Revtova.
Dhjetëra mijëra civilë jetojnë ende në Kherson, por të paktën dy herë këtë javë administrata rajonale i ka kërkuar që të largohen.
Është një qytet i përhumbur nga sulme të pamëshirshme dhe pa dallim./FolDrejt/
